Wpływ dobrostanu krów na wydajność i skład mleka
- W psychice krów współistnieją dwie potrzeby:
bardzo silna chęć przebywania w stadzie,
niechęć do ciasnoty i nadmiernego zagęszczenia.
Bydło preferuje wspólne pasienie, odpoczywanie i leżenie. Zwierzęta konkurują w oborze o dostęp do stołu paszowego, stacji paszowej, poideł i legowisk. Konkurencja nasila się przy braku dostępu dla wszystkich zwierząt i przy zmianach w składzie grupy lub stada. Zbyt duże zagęszczenie zwierząt zwiększa konfliktowość i zagrożenie mikrobiologiczne.
Krowy preferują przeżuwanie w trakcie leżenia. Większość bydła przeżuwa przez 10-17 cykli na dobę, gdzie długość każdego okresu przeżuwania wynosi od 0,5 do 1 godziny. Niewygodne lub zbyt małe legowiska mogą przyczyniać się do obniżenia aktywności przeżuwania, powodując negatywne następstwa produkcyjne i zdrowotne.
- Minimalne wymiary dla krów mlecznych o masie ciała powyżej 500 kg są następujące:
– w oborze uwięziowej – stanowiska – 1,65 x 1,10 m,
– w oborze wolnostanowiskowej:
– z wydzielonymi legowiskami – 2,10 x 1,10 m,
– bez wydzielonych legowisk na ściółce – 5,0 m2.
Mleko od krów żywionych bez GMO coraz popularniejsze
Podłogi w pomieszczeniach inwentarskich powinny być bezpieczne – gładkie, ale nie śliskie, o twardej, równej i stabilnej powierzchni. Podłoga w ciągach komunikacyjnych dla krów, np. w przejściu na halę udojową, musi zapobiegać ślizganiu się. Poruszanie się krów po korytarzach komunikacyjnych umożliwia instalowanie na nich urządzeń do dezynfekcji (kąpieli) racic, które wzmacniają róg racicowy oraz poprzez dezynfekcję zapobiegają chorobom.
Kulawizny najczęściej pojawiają się w oborach, w których zwierzęta poruszają się po rusztach, szczególnie źle wykonanych lub przy zastosowaniu niewłaściwego materiału na posadzki. Następuje wówczas zwiększone punktowe obciążenie racic. Z tego powodu bardziej właściwe jest budowanie pełnych korytarzy komunikacyjnych, z których odchody usuwane są zgarniakami. Następstwem kulawizny jest niechęć do poruszania się i stania, czego skutkiem jest krótsze pobieranie paszy i spadek mleczności.
Ile miejsca potrzebuje krowa?
Bardzo korzystnie na dobrostan krów wpływa możliwość korzystania z wybiegów i okólników. Codzienny ruch wzmacnia aparat ruchowy, wspomaga metabolizm i odporność. Występuje mniej problemów ze schorzeniami kończyn. Przebywanie na słońcu zwiększa syntezę witaminy D w organizmie. Wysokość ogrodzeń wybiegów i okólników powinna wynosić 110-130 cm.
Bardzo korzystnie na dobrostan krów wpływa możliwość korzystania z wybiegów i okólników.
Pomieszczenia do udoju należy zaprojektować i wykonać w taki sposób, aby do minimum ograniczyć ryzyko potencjalnego wystąpienia stresu i urazów u zwierząt. Ogrodzenia, bramki i rampy udojowe powinny zapewnić sprawną komunikację i wyeliminować ryzyko urazów. Stanowiska udojowe powinny umożliwić szybką i sprawną obsługę zwierząt i ich szybkie uwolnienie, nie powinny też stwarzać zagrożenia dla krów ani obsługi.
Na dobrostan zwierząt istotny wpływ mają warunki w pomieszczeniach inwentarskich, w których powinien panować stabilny mikroklimat, niezależnie od warunków zewnętrznych. Mikroklimat zależy od obsady i wieku zwierząt, technologii żywienia i usuwania odchodów oraz konstrukcji budynku i systemu wentylacji. Głównymi czynnikami mikroklimatu w pomieszczeniach inwentarskich są temperatura, wilgotność, ruch powietrza i oświetlenie.
