Rolnicy ocenili: wysokie koszty produkcji i niskie ceny zbytu główną barierą dla rozwoju gospodarstw
Unijne dopłaty odgrywały według rolników kluczową rolę w rozwoju ich gospodarstw. Natomiast głównego czynnika ograniczającego ten rozwój należy doszukiwać się ich zdaniem w relacji na linii koszty produkcji – ceny zbytu produktów rolnych.
W opublikowanym 31 marca br. dokumencie „Koniunktura w gospodarstwach rolnych w II półroczu 2024 r.” Główny Urząd Statystyczny (GUS) podkreśla, że rolnicy mniej negatywnie niż w poprzednich okresach ocenili zmiany ogólnej sytuacji prowadzonych przez siebie gospodarstw, jakie miały miejsce w II półroczu 2024 r.
„Również prognozy na I półrocze 2025 r. są mniej pesymistyczne” – zaznacza GUS w oparciu o swoje dane.

Wiceminister rolnictwa: ekoschemat powinien być dostosowany do profilu gospodarstwa, a nie na odwrót
Oceny koniunktury w gospodarstwach
Według urzędu, analiza wartości wskaźnika zmiany ogólnej sytuacji gospodarstw rolnych wykazała m.in., że:
• użytkownicy gospodarstw indywidualnych ocenili koniunkturę bardziej pesymistycznie niż użytkownicy gospodarstw osób prawnych i niemających osobowości prawnej,
• bardziej negatywne opinie na temat koniunktury wyrazili użytkownicy gospodarstw ukierunkowanych na produkcję roślinną niż na produkcję zwierzęcą. Najmniej korzystne były oceny użytkowników gospodarstw wielokierunkowych,
• użytkownicy gospodarstw o powierzchni użytków rolnych od 10 do 20 ha wyrażali najbardziej pesymistyczne opinie, natomiast użytkownicy gospodarstw o powierzchni użytków rolnych do 1 ha ‒ najmniej pesymistyczne,
• najbardziej niekorzystnie ocenili koniunkturę kierujący gospodarstwami rolnymi w wieku 55-64 lata, posiadający wykształcenie zasadnicze zawodowe rolnicze, a także osoby prowadzące gospodarstwo rolne przez okres dłuższy niż 20 lat.
Jak wspomóc wymianę pokoleniową w gospodarstwach? Może emerytury cząstkowe?
Każde skuteczne narzędzie służące płynnej wymianie pokoleniowej w gospodarstwach rolnych wydaje się dzisiaj być na wagę złota. Jednym z nich mogłyby być - w ocenie samorządu rolniczego z Podlasia - emerytury cząstkowe wypłacane przez Kasę...

Jak wspomóc wymianę pokoleniową w gospodarstwach? Może emerytury cząstkowe?
Unijna pomoc kluczem do rozwoju
„W 2024 r. wsparcie unijne nadal odgrywało kluczową rolę jako czynnik sprzyjający rozwojowi gospodarstw rolnych, stanowiąc 63,5 proc. ogółu gospodarstw (mimo spadku o 3,9 p.proc. w porównaniu z 2023 r.). Innym również ważnym czynnikiem sprzyjającym rozwojowi, wskazywanym przez rolników, były korzystne ceny sprzedawanych produktów rolnych (18,5 proc. wobec 13,3 proc. w 2023 r.). Wśród gospodarstw specjalizujących się w produkcji roślinnej, najczęściej wskazywanym czynnikiem sprzyjającym produkcji rolnej było także wsparcie unijne (66,0 proc.). Jednakże w porównaniu z 2023 r., największy spadek wskazań (o 14,2 p.proc.) zaobserwowano wśród gospodarstw specjalizujących się w produkcji zwierzęcej. W tej grupie producentów odnotowano również wzrost wskazań (o 5,8 p.proc. w stosunku do 2023 r.) na korzystne ceny sprzedawanych produktów rolnych” – wylicza GUS.
Ponadto - uwzględniając grupy obszarowe użytków rolnych w 2024 r. - rolnicy posiadający grunty o powierzchni od 5 do 10 ha najczęściej wskazywali też na wsparcie unijne (71,9 proc.) jako czynnik sprzyjający rozwojowi ich gospodarstw. Natomiast korzystne ceny sprzedawanych produktów rolnych wskazali najczęściej użytkownicy gruntów o powierzchni poniżej 2 ha (32,1 proc.).

Koniunktura w rolnictwie w dół. Ale są i dobre wieści. Czego dotyczą?
Wysokie koszty produkcji, niskie ceny zbytu
„Niezależnie od rodzaju prowadzonej produkcji rolnej czy powierzchni użytków rolnych, wśród czynników ograniczających rozwój gospodarstw rolnych w 2024 r., najczęściej wskazywaną barierą były zbyt wysokie koszty produkcji oraz zbyt niskie ceny zbytu. Wymienione ograniczenia najczęściej wskazywali użytkownicy gospodarstw ukierunkowanych na produkcję roślinną (odpowiednio 69,4 proc., 64,5 proc.) oraz gospodarstwa wielokierunkowe (68,1 proc. i 65,3 proc.). Niekorzystne warunki atmosferyczne były również istotnym czynnikiem ograniczającym działalność rolniczą, szczególnie w przypadku rolników zajmujących się produkcją roślinną (43,3 proc.) oraz gospodarstw wielokierunkowych (38,5 proc.). W porównaniu z 2023 r., wskazanie tej bariery znacząco wzrosło, odpowiednio o 11,6 p. proc oraz 8,0 p.proc.” – podaje GUS
Niekorzystne warunki atmosferyczne
Jak stwierdzono w jego dokumencie, w grupie gospodarstw o powierzchni użytków rolnych od 2 ha do 100 ha i więcej najczęściej wskazywaną barierą były zbyt wysokie koszty produkcji (około 70 proc.). Natomiast zbyt niskie ceny zbytu stanowiły utrudnienie przede wszystkim dla gospodarstw o powierzchni od 5 do 100 ha i więcej (ponad 66 proc.).
„Wśród głównych czynników ograniczających rozwój gospodarstw rolnych w 2024 r. znalazły się również niekorzystne warunki atmosferyczne wskazywane przez około 40 proc. rolników z wszystkich grup obszarów” – wskazują statystycy.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś