Uszkadzają ziarno kukurydzy w magazynach

Poleć
Udostępnij
Autor tekstu: MAPA | redakcja@agropolska.pl
01-05-2021,12:00 Aktualizacja: 01-05-2021,11:13
A A A
Kukurydza podczas długotrwałego składowania narażona jest na uszkodzenia powodowane przez szkodniki magazynowe, w tym owady. Czujność procentuje, warto więc monitorować zagrożenie, aby uniknąć strat. Na co należy zwrócić uwagę?
 
Na ziarnie kukurydzy żerują praktycznie te same szkodniki, które uszkadzają ziarno innych gatunków zbóż. Są to przede wszystkim chrząszcze: wołka zbożowego, trojszyków, mącznika młynarka i motyle: mklika mącznego, omacnicy spichrzanki i mola ziarniaka. 
 
Gatunki te są dobrze zaadoptowane do naszych warunków klimatycznych. Szkody w magazynach z kukurydzą mogą też powodować gatunki typowe dla klimatu gorącego, np.: wołek kukurydzowy, wołek ryżowy, kapturnik zbożowiec i skórek zbożowy, które trafiają do nas razem z importowanym ziarnem. 
 
wymagania temperaturowe kukurydzy, siew kukurydzy, termin siewu kukurydzy, temperatura gleby podczas siewu kukurydzy

Zanim wysiejesz kukurydzę zmierz temperaturę gleby

W ubiegłym roku o tej porze siewy kukurydzy szły już pełną parą, w tym dopiero nieśmiało ruszają.  To potwierdza tylko stwierdzenie, że sezon sezonowi nierówny.    Rok temu wiosna była nie tylko nieco cieplejsza, ale też...
Występują one zwykle sporadycznie i w niewielkiej liczebności. Nie sprzyjają im niskie temperatury, dlatego w okresach chłodnych zamierają. Należy jednak pamiętać, że w sprzyjających warunkach mogą wyrządzać poważne szkody.
 
Trudno rozpoznać gatunki
 
Większość chrząszczy magazynowych ma 3-5 mm długości i najczęściej mają ubarwienie czerwonobrązowe, brązowe lub czarne. Motyle są większe, mają 6-14 mm, a rozpiętość skrzydeł wynosi 10-25 mm. Larwy większości chrząszczy mają kilka mm długości i kolor od białego do brązowego. Larwy motyli mają od kilku do kilkunastu mm i zwykle są białe lub brudno-białe, niekiedy z odcieniem różowym czy zielonkawym. Ciała chrząszczy i motyli pokrywają włoski i szczecinki. 
 
Niewielkie rozmiary i różnice w wyglądzie różnych stadiów rozwojowych szkodników magazynowych utrudniają ich poprawną identyfikację, szczególnie jeśli wykonywana jest ona „na oko” w magazynie. Na przykład bardzo podobne są chrząszcze wołków, zwykle brązowe lub czarne, z charakterystyczną głową wydłużoną w ryjek. Różnice w budowie dotyczą pokryw – wołek zbożowy ma pokrywy jednolicie ubarwione, a wołki kukurydzowy i ryżowy mają na ich powierzchni niewielkie rdzawe plamki, po dwie na każdej. 
 
odchwaszczanie kukurydzy, herbicydy doglebowe, doglebowe odchwaszczanie kukurydzy, pendimetalina, terbutyloazyna

Doglebowe odchwaszczanie kukurydzy

Niektóre herbicydy doglebowe można wykorzystać nie tylko przed wschodami rośliny uprawnej, ale także powschodowo. Trzeba jednak pamiętać o jednej podstawowej zasadzie - wszystkie herbicydy doglebowe wymagają wilgotnej gleby.   ...
Wołek zbożowy nie ma też lotnych skrzydeł, w przeciwieństwie do kukurydzowego i ryżowego, które takie skrzydła mają i mogą przelatywać na niewielkie odległości, np. z magazynu do magazynu. Trudności może sprawiać też poprawne rozpoznanie motyli. Dlatego warto poprosić o pomoc specjalistów, np. doradców rolnych, którzy pomogą poprawnie zidentyfikować i określić zagrożenie.
 
Nie tylko zjadają ziarno
 
Obecność szkodników w pryzmie kukurydzy oznacza straty zarówno ilościowe, jak i jakościowe. Wygryzają one w ziarniakach otwory różnej wielkości i wyjadają ich wnętrze, np. wołki mogą pozostawić po sobie, tylko puste łupiny, a larwy skórka potrafią zniszczyć ziarniaki całkowicie. Larwy i imago chrząszczy penetrują pryzmę ziarna praktycznie we wszystkich kierunkach. 
 
Larwy motyli ograniczają swoją egzystencję do kilkunastocentymetrowej warstwy wierzchniej. Imago motyli nie pobierają pokarmu. Szkodniki chętnie gromadzą się w miejscach o większej wilgotności, często tam, gdzie rozwija się mikroflora bakteryjno-grzybowa. Grzyby przerastając ziarniaki uszkadzają okrywę owocowo-nasienną, co ułatwia szkodnikom żerowanie. Strzępki grzybów mogą też stanowić dodatkowe źródło pokarmu dla niektórych gatunków. 
 
PDO, kukurydza kiszonkowa, COBORU, odmiany kukurydzy na kiszonkę

Kukurydza na kiszonkę. Wykorzystaj postęp odmianowy

Kukurydza to dobry przykład na to, że rozważny wybór odmiany jest najlepszą inwestycją. Dlatego należy na bieżąco śledzić ruch odmianowy, zwłaszcza, że tylko niektóre z odmian znajdują się w czołówce dłużej niż pięć lat.  ...
Wędrujące z takich zainfekowanych miejsc szkodniki roznoszą na ciałach i w odchodach zarodniki grzybów w inne miejsca pryzmy. Szczególnie niebezpieczne są grzyby saprofityczne z rodzaju Aspergillus i Penicillium, które wytwarzają szkodliwe aflatoksyny. Szkodniki magazynowe są zatem pośrednio odpowiedzialne za skażenie składowanego surowca mykotoksynami.
 
Szkodliwość potęguje ogromny potencjał rozrodczy szkodników magazynowych. Samice przez większość dorosłego życia składają setki, a nawet tysiące jaj, np. wołka zbożowego 150-300, wołka kukurydzowego i ryżowego około 150, kapturnika zbożowca 400, omacnicy spichrzanki do 500, a trojszyka ulca nawet do 1000.
 
Uciążliwe zanieczyszczenia
 
Oprócz szkód bezpośrednich i pośrednich szkodniki magazynowe zanieczyszczają składowane ziarno kukurydzy wydalinami, wydzielinami, a także ostrymi i twardymi włoskami, szczecinkami i wylinkami zawierającymi niestrawną chitynę.Zanieczyszczenia te mogą powodować różne reakcje alergiczne i schorzenia układu pokarmowego u ludzi i zwierząt, przejawiające się: kolkami, nieżytami, biegunkami, a nawet owrzodzeniami.
 
kukurydza w badaniach rozpoznawczych, COBORU, PDO, CCA, odmiany kukurydzy, badania rozpoznawcze

Kukurydza ziarnowa i kiszonkowa w badaniach rozpoznawczych. Jak plonowała?

Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych opublikował „Wstępne wyniki plonowania odmian kukurydzy w doświadczeniach rozpoznawczych w 2020 roku”.    Informacja zawiera wyniki plonowania odmian kukurydzy ze...
W wyniku żerowania larw i chrząszczy magazynowych w składowanych pryzmach kukurydzy powstają znaczne ilości pyłu. Szczególnie dużo produkują go wołki i kapturniki. Pył zatyka przestrzenie międzyziarnowe w efekcie czego przepływ powietrza przez pryzmę jest utrudniony, następuje kondensacja pary wodnej i intensywnie zaczyna rozwijać się mikroflora bakteryjno-grzybowa. 
 
W konsekwencji dochodzi do zmian fizykochemicznych i szybkiego psucia się ziarna. Larwy motyli magazynowych produkują lepką nić, którą łączą pojedyncze ziarniaki w większe grudki. Z czasem na powierzchni pryzmy powstaje gruba warstwa splątanej przędzy i ziarniaków, która utrudnia, a niekiedy nawet uniemożliwia przepływ powietrza.
 
Najpierw prewencja potem chemia
 
Chroniąc przed szkodnikami ziarno w magazynach, w pierwszej kolejności należy wykorzystać metody niechemiczne. Odpowiednia prewencja i wysoki poziom higieny zarówno pustych, jak i zapełnionych ziarnem kukurydzy magazynów, znacznie ograniczają występowanie i liczebność szkodników. Duże znaczenie ma też dobre doczyszczenie surowca przed składowaniem i zachowanie odpowiednich warunków podczas jego przechowywania (temperatura poniżej 10°C, wilgotność ziarna poniżej 14%).
 
kukurydza, rośliny, pole, niebo

Rekordowa ilość nowych odmiany kukurydzy 2021

Do Krajowego Rejestru zostaną wpisane aż 33 odmiany kukurydzy, z czego 7 z krajowej hodowli. Wśród nowych odmian 20 mieszańców jest dwuliniowych (SC), a 13 trójliniowych (TC). Dominują mieszańce z klasy średnio wczesnych (15),...
W przypadku stwierdzenia dużej liczebności szkodników, a szczególnie wołków, konieczne może okazać się ich zwalczanie przy użyciu środków chemicznych. W magazynie z ziarnem kukurydzy można zastosować insektycydy kontaktowe i gazowe (tabela). Środki kontaktowe zalecane są do opryskiwania ziarna, tylko w trakcie jego przemieszczania, np. w systemie transportowym magazynu. Środki te zwalczają szkodniki znajdujące się w przestrzeniach międzyziarnowych i na powierzchni pryzm. Zabezpieczają ziarno w dłuższym okresie czasu. Środki gazowe eliminują szkodniki w krótkim czasie, jednak po odwietrzeniu ziarna i magazynu ustaje ich „ochrona”. 
 
Fosforowodór wydzielany z preparatów gazowych z łatwością penetruje przestrzeń magazynu, przenika pryzmę i wnika do wnętrza ziarniaków. Eliminuje szkodniki także te ukryte wewnątrz ziarniaków, jak np. wołki. Gaz przenika także przez materiały opakowaniowe, np. worki wykonane z papieru, juty, sizalu, czy polipropylenu. 
 
Zabiegi gazowania muszą być prowadzone w szczelnych magazynach, aby utrzymać przez określony czas odpowiednie stężenie gazu. Zabieg gazowania, warto zlecić firmom profesjonalnym, które zapewniają jego wykonanie z uwzględnieniem wszystkich wymogów bezpieczeństwa.
 
Aby ograniczyć ryzyko powstawania i nasilania się odporności należy pamiętać o rotacji stosowanych środków chemicznych, uwzględniając ich grupę chemiczną i mechanizm działania.
 

Tabela. Przykładowe insektycydy kontaktowe i gazowe zarejestrowane do ochrony ziarna kukurydzy

Substancja czynna

Preparaty

Pyretriody (IRAC 3A)

Deltametryna

Granprotec, K-Obiol 25 EC, K-Obiol Max

Cypermetryna

Talisma EC

Fosforowodór (IRAC 24A)

Fosforek glinu

Delicia Gastoxin, Phostoxin Bag, Phostoxin Tablet, Quickphos Pellets 56 GE, Quickphos Tablets 56 GE

Fosforek magnezu

Degesch Plates/Degesch Strips

  •  Artykuł ukazał się w miesięczniku "Przedsiębiorca Rolny" nr 4-2021 - ZAPRENUMERUJ

 

Poleć
Udostępnij