Adiuwanty nowej generacji
Pomimo, że zakupione formulacje środków ochrony roślin zawierają już wbudowany adiuwant, w większości przypadków jego dodatek wspomagacza do zbiornika opryskiwacza jest konieczny, w celu uzupełnienia jego ilości lub poszerzenia działania, np. likwidacji twardości wody. Jest to szczególnie wskazane w przypadku stosowania środków w obniżonych dawkach.
Badania naukowe, jak i doświadczenia praktyki rolniczej od dawna wskazują na olbrzymie znaczenie adiuwantów dla aktywacji środków ochrony roślin i osiągania wysokiej ich skuteczności szczególnie w warunkach mniej korzystnych. W końcowym rozrachunku przynosi to wymierne korzyści ekonomiczne i zmniejsza zagrożenie dla środowiska. Adiuwanty mają na celu przede wszystkim ułatwić proces dostarczania substancji czynnych do miejsca działania, począwszy od zapobiegania ich reakcji ze składnikami mineralnymi wody twardej już w zbiorniku opryskiwacza, przez ułatwienie zatrzymania się kropel opryskowych na zwalczanych agrofagach, dobrego zwilżenia ich powierzchni oraz wniknięcia do komórek.
Adiuwanty powinny być rejestrowane
Preparaty tradycyjne
Najczęściej stosowane adiuwanty aktywujące to substancje powierzchniowo-czynne, zwane również surfaktantami (np. Trend 90 EC, Silwet Gold), oleje (np. Olbras 88 EC, Atpolan 80 EC) oraz adiuwanty mineralne (np. siarczan amonu). Ujemną stroną tych tradycyjnie stosowanych adiuwantów, w skład których wchodzi zwykle tylko jeden składnik funkcjonalny, jest stosunkowo wąski i tym samym bardzo ograniczony zakres działania. Na przykład surfaktant stosowany z herbicydem, co prawda obniża napięcie powierzchniowe cieczy opryskowej i ułatwia zatrzymanie się kropel na powierzchni chwastów, ale nie jest w stanie przeciwdziałać twardości wody, czy zapobiec znoszeniu kropel i gwałtownemu ich wysychaniu na opryskiwanej powierzchni. Zatem wspomagające działanie takiego adiuwanta jest niekompletne.
Wspomagacze kompleksowe
Intensywne badania prowadzone na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu, przy ścisłej współpraca z krajowym przemysłem chemicznym, doprowadziły do opracowania i udostępnienia rolnictwu nowej generacji wspomagaczy - adiuwantów wielofunkcyjnych. Te innowacyjne produkty są wygodne do stosowania przez użytkownika, gdyż eliminują konieczność kłopotliwego doboru i dodawania do zbiornika opryskiwacza pojedynczych składników, a zarazem gwarantują działanie agrochemikaliów na wysokim poziomie w zróżnicowanych warunkach biologicznych, pogodowych i technicznych. Na przykład, przy stosowaniu herbicydów dodatni wpływ adiuwantów wielofunkcyjnych ujawnia się szczególnie wyraźnie w przypadku występowania w składzie zachwaszczenia gatunków mniej wrażliwych i jednocześnie przy niekorzystnym przebiegu pogody, a zwłaszcza niskiej temperaturze i wilgotności powietrza, suszy glebowej, a także przy stosowaniu wody twardej do sporządzania cieczy opryskowej.
Adiuwanty czy surfaktanty?
Przykładem pierwszego w Europie opatentowanego adiuwanta wielofunkcyjnego, który został udostępniony praktyce rolniczej jest AS 500 SL. Dzięki starannie dobranej mieszaninie substancji powierzchniowo czynnych i kondycjonujących, a także regulujących pH cieczy opryskowej, adiuwant ten wyjątkowo aktywnie wspomaga działanie herbicydów opartych na glifosacie, a ponadto na 2,4-D, MCPA, dikambie, glufosynacie, bentazonie i innych. W odróżnieniu od tradycyjnie zalecanego do glifosatu siarczanu amonu w dawce 5 kg/ha, AS 500 SL nie wymaga wstępnego rozpuszczenia i kłopotliwego filtrowania przed wlaniem do zbiornika opryskiwacza. Dzięki współdziałaniu zawartych w nim składników, adiuwant ten już w dawce 1-1,5 l/ha działa kompleksowo - całkowicie znosi twardość wody, ułatwia zatrzymywanie kropel opryskowych i aktywnie wzmaga wnikanie herbicydów do komórek chwastów. Dawkowanie adiuwanta ułatwia możliwość szybkiego sprawdzenia przez użytkownika twardości stosowanej wody za pomocą paska wskaźnikowego dołączonego do opakowania. Do opakowania dołączony jest również skuteczny środek ograniczający pienienie cieczy opryskowej, występujące zwłaszcza przy stosowaniu nowych formulacji glifosatu. Jak wykazują liczne badania, korzystny wpływ adiuwanta AS 500 SL ujawnia się w każdych warunkach, co zwykle umożliwia 30 proc. redukcję zalecanej dawki herbicydu. Porównywalne działanie wykazuje także dostępny na naszym rynku adiuwant wielofunkcyjny Efectan 650 SL.
Adiuwanty przy zabiegach herbicydowych
Dużą przydatność do wspomagania działania wielu herbicydów wykazuje także wielofunkcyjny adiuwant olejowy - Atpolan BIO 80 EC. Adiuwant ten poza mieszaniną estrów metylowymi kwasów tłuszczowych z surfaktantami, zawiera bufor podnoszący pH cieczy opryskowej. Dzięki temu nie tylko wpływa na zwiększenie ilości kropel zatrzymanych na opryskiwanej powierzchni roślin oraz na jej dobre zwilżenie, ale zapewnia zdecydowanie lepszą rozpuszczalność herbicydów. Atpolan BIO 80 EC nawet w niskich temperaturach skutecznie rozpuszcza warstwę wosku na powierzchni chwastów, która stanowi główną barierę wnikania substancji czynnych do komórek. Dzięki tym innowacyjnym cechom Atpolan BIO 80 EC stosowany w dawkach od 1,0-1,5 l/ha, w sposób kompleksowy eliminuje czynniki ograniczające skuteczność chwastobójczą herbicydów, szczególnie z grupy sulfonylomocznika, ale także graminicydów i pozostałych agrochemikaliów wymagających stosowania z adiuwantem olejowym, zapewnia ich działanie na wysokim poziomie w niekorzystnych warunkach i pozwala na ograniczenie dawek, a tym samym kosztów ochrony.
Jakość wody - istotna w zabiegach herbicydowych
Do herbicydów doglebowych
W ostatnim czasie ogromnie wzrasta zainteresowanie adiuwantami do herbicydów i innych agrochemikaliów stosowanych doglebowo. Odpowiedzią na to było opracowanie i udostępnienie rolnictwu innowacyjnego adiuwanta Atpolan Soil Maxx. Wspomagacz ten jest oparty na starannie dobranej mieszaninie olejów, surfaktantów i buforów pH, które umożliwiają równomierne pokrycie powierzchni gleby przez ciecz opryskową w formie zwartego filmu, zapewniają dokładną penetrację powierzchniowej, zwłaszcza przesuszonej warstwy gleby i dotarcie substancji czynnej do strefy kiełkowania chwastów na głębokość do około 5 cm. Jednocześnie adiuwant ten w znacznym stopniu zapobiega wymywaniu herbicydu przez opady deszczu do strefy korzeniowej roślin uprawnych i do wód gruntowych. Przyczynia się to z jednej strony do poprawienia skuteczności chwastobójczej stosowanych preparatów w szerokim przedziale wilgotności gleby, a z drugiej do zmniejszenia fitotoksyczności w stosunku do chronionych roślin uprawnych oraz skażenia wód gruntowych. Jak wykazują ścisłe badania Atpolan Soil Maxx jest przydatny do stosowania ze wszystkimi agrochemikaliami doglebowymi, a zwłaszcza herbicydami opartymi na chlomazonie oraz jego mieszaninie z metazachlorem stosowanymi do odchwaszczania rzepaku. W tym przypadku Atpolan Soil Maxx znacząco obniża uszkodzenia roślin (bielenie blaszek liściowych i okresowe zahamowanie wzrostu) wywołane przez chlomazon po obfitych opadach, zwłaszcza na glebach lżejszych. Zalecana dawka adiuwanta Atpolan Soil Maxx w zasadzie nie przekracza 0,5 l/ha, co jest niewątpliwie zaletą, gdyż nie podnosi znacząco kosztów odchwaszczania.
Wpływ pogody na działanie herbicydów
Do fungi- i insektycydów
Intensywne badania nad poszukiwaniem substancji wspomagających działanie fungicydów i insektycydów zaowocowały udostępnieniem praktyce rolniczej adiuwantów przeznaczonych specjalnie do tych grup środków ochrony roślin. Lewar pH- Fungi, dzięki mieszaninie odpowiednio dobranych substancji powierzchniowo czynnych, kondycjonerów wody, bufora zakwaszającego ciecz opryskową do pH 3,5-4,5, wykazuje wielokierunkowy wpływ na działanie fungicydów, który rozpoczyna się już w zbiorniku opryskiwacza (zmiękczenie wody, hamowanie rozkładu substancji czynnych) i jest kontynuowany na powierzchni roślin i zwalczanych patogenów (zapewnia bardzo dobre zatrzymanie kropel opryskowych na powierzchni i jej zwilżenie, spowalnia wysychanie, zabezpiecza fungicyd przed rozkładem przez promieniowanie UV oraz umożliwia łatwiejsze wnikanie do komórek). Adiuwant ten w dawce 0,5-0,75 l/ha może być stosowany z szeroką gamą fungicydów – zarówno kontaktowych, jak i systemicznych. Jak wykazały dotychczasowe badania prowadzone w warunkach polowych Lewar pH- Fungi pozwala na utrzymanie działania fungicydów na wysokim poziomie w skrajnie niekorzystnych warunkach i w wielu przypadkach umożliwia istotne ograniczenie ich dawek, z zachowaniem pełnej skuteczności. Podobne wielokierunkowe działanie i korzyści praktyczne wykazuje już w dawkach 0,5-0,75 l/ha nowy adiuwant EntoMaxx pH-, dostosowany do specyficznych wymagań insektycydów, zarówno kontaktowych, jak i systemicznych.
- Artykuł ukazał się w miesięczniku "Przedsiębiorca Rolny" nr 5-2018 - ZAPRENUMERUJ
