Lekceważymy potas

Poleć

Udostępnij

Autor tekstu: dr hab. inż. Arkadiusz Artyszak | artyszak@apra.pl

22-11-2019,7:00 Aktualizacja: 20-11-2019,19:52

A A A

Dużym zapotrzebowaniem na potas odznacza się rzepak ozimy. Foto_Magda_Litwińczuk-Bis

Potas jest powszechnie lekceważony w praktyce, co potwierdzają dane dotyczące wielkości dawek tego składnika stosowanego w nawozach mineralnych. Średnio w całym kraju jest to 38 kg K₂O na 1 ha i są to największe dawki w ostatnich kilkunastu latach.

Jednak stanowi to poniżej 30 proc. łącznych dawek NPK. W wielu gospodarstwach bezinwentarzowych sytuację pogarsza powszechna sprzedaż słomy, która jest ważnym źródłem łatwo dostępnego potasu.

Najmniejsze dawki potasu stosowano w latach 2008/2009 i 2009/2010 - zaledwie 26,6 kg K₂O na 1 ha (tabela 1). Od tego czasu sytuacja nieco się poprawiła, ale wciąż jest zła.

Fosfor i potas daj jesienią

Okres jesienny jest optymalny do nawożenia fosforem i potasem pod rośliny jare. Nie warto z tym czekać do wiosny, bo termin jesienny odznacza się wieloma zaletami. Dobre wymieszanie Stosowanie fosforu i potasu przed zimą pozwala na głębokie ich...

czytaj więcej

Intensywność nawożenia tym pierwiastkiem jest zróżnicowana w poszczególnych województwach (tabela 2). Najwięcej potasu stosują rolnicy w województwach: opolskim (51,5 kg K₂O na 1 ha), kujawsko-pomorskim (49,3 kg K₂O na 1 ha) i lubelskim (49,2 kg K₂O na 1 ha). Natomiast na szarym końcu pod tym względem są województwa: podkarpackie (25,9 kg K₂O na 1 ha) i małopolskie (25,4 kg K₂O na 1 ha).

Potas jest pierwiastkiem pobierany przez rośliny w największych ilościach. Wg Czuby (1996) pszenica ozima potrzebuje 20 kg K₂O, a pszenica jara 34 kg K₂O w przeliczeniu na 1 tonę ziarna wraz z odpowiednim plonem słomy. Natomiast jęczmień ozimy i jary 24 kg K₂O, pszenżyto ozime 23 kg K₂O, żyto 27 kg K₂O, kukurydza 33 kg K₂O, a owies 36 kg K₂O. Rzepak ozimy pobiera 51 kg K₂O na wytworzenie 1 t nasion wraz z plonem ubocznym. W przypadku grochu jest to 40 kg K₂O. Z kolei ziemniaki potrzebują do wyprodukowania 10 t bulw wraz z odpowiednią ilością naci 77 kg K₂O, a buraki cukrowe 65 kg K₂O (w przeliczeniu na 10 t korzeni + odpowiedni plon liści).

Nawozy nie były tak tanie od kilkunastu miesięcy

Indeks cen nawozów Banku Światowego w październiku osiągnął poziom 77,7 pkt. (-12% r/r) i był najniższy od maja 2018 roku. Na spadki stawek wpływają przede wszystkim niższe ceny surowców energetycznych. Gaz naturalny potaniał w...

czytaj więcej

Wykorzystanie potasu z nawozów mineralnych w pierwszym roku po zastosowaniu wynosi 70 proc. i jest ponad dwukrotnie większe niż w przypadku fosforu.

Tabela 1. Dawki NPK i potasu, kg na 1 ha

Rok	NPK	K₂O
2006/2007	121,8	31,1
2007/2008	132,6	33,3
2008/2009	117,9	26,6
2009/2010	119,2	26,6
2010/2011	129,1	30,1
2011/2012	125,8	27,9
2012/2013	133,0	26,7
2013/2014	132,9	34,1
2014/2015	123,2	33,3
2015/2016	130,3	36,2
2016/2017	140,2	38,0
2017/2018	141,6	38,1

Źródło: GUS 2019

Bez potasu ani rusz. IUNG-PIB w Puławach prezentuje wyniki badań

W latach 2003-2018 Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach przeprowadził badania nad skutkami wieloletniego wyczerpywania gleb z potasu. Ich wyniki dają do myślenia. Badania były realizowane w...

czytaj więcej

Tabela 2. Dawki NPK i potasu w poszczególnych województwach w roku 2017/2018, kg na 1 ha

Województwo	Ogółem	K₂O
Dolnośląskie	174,5	45,1
Kujawsko-pomorskie	190,5	49,3
Lubelskie	163,3	49,2
Lubuskie	112,8	28,3
Łódzkie	132,7	37,8
Małopolskie	82,3	25,4
Mazowieckie	128,9	33,6
Opolskie	202,8	51,5
Podkarpackie	85,0	25,9
Podlaskie	124,0	34,4
Pomorskie	152,6	38,6
Śląskie	124,9	33,9
Świętokrzyskie	106,0	30,1
Warmińsko-mazurskie	113,6	26,6
Wielkopolskie	170,4	45,4
Zachodniopomorskie	115,5	31,3