Synchronizacja rui. Czy warto ją wykonywać?
Synchronizacja rui w stadzie mlecznym może przynieść pożądane efekty. Może, ale wcale nie musi. Bez przeprowadzenia szczegółowego wywiadu z hodowcą lekarz weterynarii często nie jest w stanie ustalić optymalnej strategii działania.
Wycielenia krów. Co warto o nich wiedzieć?
- Podstawowym pytaniem, jakie powinniśmy zadać hodowcy oraz sobie, jest celowość synchronizacji rui. Po co w ogóle chcemy ją przeprowadzać? - zauważa lekarz weterynarii dr hab. Wojciech Barański, prof. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Czy synchronizacja rui ma służyć poprawie rozrodu? Jak funkcjonuje rozród i jaka jest jego organizacja? Czy wystarczy zmienić np. żywienie stada, żeby poprawić parametry rozrodu? Czy aby osiągnąć zakładane cele lekarze weterynarii będą przyjeżdżać do gospodarstwa tylko na interwencje czy regularnie przez cały rok?
Hodowcy i lekarze weterynarii powinni wspólnie zaplanować wszystkie te kwestie.
- Kolejne zagadnienia dotyczą tego, kiedy i u jakich zwierząt ma zostać przeprowadzona synchronizacja, czy chcemy ją wykonać możliwie jak najszybciej po porodzie, ponieważ interesuje nas ekonomia produkcji mleka, czy u tych sztuk, u których występuje problem z zacieleniem czy może u wszystkich? - kontynuuje serię pytań Wojciech Barański.
Słaba płodność, czyli jaka?
Konferencja "Czas na współpracę" już w marcu
Hodowcy niekiedy decydują się na wprowadzenie synchronizacji rui w stadzie z uwagi na słabą płodność swoich krów. Pod tym pojęciem kryje się jednak cała masa parametrów, które ją opisują, pozwalając jednocześnie na wstępną diagnozę, co może być tego powodem.
Na przykład jeśli okres międzywycieleniowy jest krótszy niż 395 dni, wówczas w niektórych gospodarstwach mlecznych płodność jest na dobrym poziomie oraz zamyka się tzw. ekonomia. Dla bardziej wydajnych stad może on jednak dochodzić do 410-420 dni.
Wskaźniki rozrodu
- Mamy dużo wskaźników, które możemy wyliczać w celu oceny funkcjonowania rozrodu w stadzie. W wielu przypadkach wymagają one jednak długiego okresu oczekiwania na wynik. Stąd od kilku lat mamy też wskaźniki, które możemy wyliczyć w każdym okresie roku, żeby ocenić poziom jego prowadzenia - mówi dr Barański.
Do wskaźników rozrodu należy m.in. odsetek krów z widoczną rują do 42 dnia po porodzie.
Dobrostan bydła przynosi korzyści, ale sporo kosztuje
Kolejne wskaźniki to 21-dniowy wskaźnik wykrywania rui (WWR), który możemy analizować zawsze wtedy, kiedy chcemy sprawdzić, ile krów potencjalnie mogło być zacielonych, oraz 21-dniowy wskaźnik zapładnialności (WZ), który mówi o tym, ile tych zwierząt faktycznie zostało zacielonych.
Metody synchronizacji rui
Obecnie dostępne są różne metody synchronizacji rui. W przypadku podawania prostaglandyny może to być pojedyncza bądź podwójna dawka co 11-14 dni.
Oba te systemy wymagają jednak wcześniejszego badania, a także dobrego sposobu wykrywania rui przez obsługę.
Wkładki dopochwowe wywołują sztuczną fazę lutealną, ponieważ do krwi krowy wchłania się z nich progesteron.
- Stosujemy również wiele programów, którymi są tak zwane synchy. Czy dają one 100 procent pewności? Nie. Czy są nieskuteczne? Też nie, ponieważ w zależności od gospodarstwa dają różne wyniki. To są metody, a nie jeden złoty, cudowny strzał - mówi dr Barański.
Synchronizacja rui. Czy warto?
- Dlaczego tak komplikujemy sobie życie? Czy w ogóle istnieje sens stosowania synchronizacji rui? - pyta dr Barański i od razu odpowiada:
Hoduje herefordy i produkuje opasy
- Tak, ponieważ mamy duże stada bydła, w których coraz częściej pojawiają się problemy z jej wykrywaniem. Pamiętajmy jednak, że synchronizacja nie jest lekiem na błędy żywieniowe czy choroby zakaźne. Ponadto programy te czasami męczą hodowców, którzy zwyczajnie nie mają do tego głowy, czyli nie pamiętają kiedy zwierzęta mają otrzymać poszczególne leki.
Więcej informacji o tym, jak wygląda cykl rujowy u krów, czy wykonywać synchronizację rui u krów, dlaczego warto to robić oraz kiedy nie należy się tego podejmować, znajdziecie w artykule: "Wiele pytań o synchronizację"
Autorem artykułu jest zastępca redaktora naczelnego "Hoduj z Głową Bydło" Mirosław Lewandowski. Swoje poglądy poglądy w tym temacie prezentuje w nim lekarz weterynarii dr hab. Wojciech Barański, prof. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Artykuł "Wiele pytań o synchronizację" znajdziesz w najnowszym wydaniu magazynu "Hoduj z Głową Bydło" nr 1/2022. ZAPRENUMERUJ
Książki warte polecenia: Sygnały racic|Rozród - Praktyczny przewodnik zarządzania rozrodem (Cow Signals)