Wycielenia krów. Co warto o nich wiedzieć?
Prawidłowy przebieg porodu uwarunkowany jest wieloma czynnikami, do których zaliczyć można rasę, masę ciała jałówki lub krowy, kolejność wycielenia, masę ciała noworodka przy urodzeniu, a także jego płeć.
Trudne porody u pierwiastek są notowane 3-4-krotnie częściej w porównaniu z wieloródkami.
Krowy charakteryzujące się niższą masa ciała podczas porodów częściej wymagają pomocy lekarza weterynarii niż zwierzęta o wyższej masie ciała.
Dobrostan bydła przynosi korzyści, ale sporo kosztuje
Porodówka jest wymagana
Hodowca decydując się na utrzymywanie krów w oborze wolnostanowiskowej powinien zaplanować porodówkę. Pomieszczenie, w którym odbywają się wycielenia, należy dostosować do potrzeb nie tylko krów, ale również nowo narodzonych cieląt.
Podłoga w porodówce nie powinna być śliska, gdyż cielę oraz krowa osłabiona po porodzie są podatne na upadki.
Każde stanowisko powinno posiadać otwór odpływowy umożliwiający przeprowadzenie mycia i dezynfekcji. Ponadto pomieszczenie powinno być ciepłe oraz suche, wyścielone świeżą warstwą słomy. Nie zaleca się stosowania trocin i wiórów.
Postępując zgodnie z dobrostanem zwierząt, na 10-14 dni przed spodziewanym porodem krowę należy przeprowadzić do porodówki, co zapewni samicy spokój. Wcześniej powinniśmy ją oczyścić nie zapominając o umyciu i zdezynfekowaniu racic.
Wystąpienie akcji porodowej warunkowane jest czynnikami fizycznymi, hormonalnymi oraz nerwowymi.
Konferencja "Czas na współpracę" już w marcu
Jednym z pierwszych objawów zbliżającego się porodu jest znaczne powiększenie wymienia, u pierwiastek i wieloródek następuje to na 2-4 tygodnie przed spodziewanym terminem wycielenia.
Oznaką przygotowania gruczołu mlekowego do laktacji jest pojawienie się gęstej, żółtej i lepkiej wydzieliny czyli siary.
Trzy fazy porodu
Poród można podzielić na trzy fazy, których długość zależy od budowy anatomicznej krowy, wielkości płodu, sposobu żywienia, kondycji ciała i liczby przebytych porodów.
Faza I to otwieranie szyjki macicy. Na dobę przed zupełnym otwarciem szyjki macicy obserwuje się bóle w okolicy jamy brzusznej, na 6 godzin przed porodem pojawiają się bóle porodowe.
Faza II to wypieranie płodu. Przed zejściem do jamy miednicznej płód obraca się dookoła swojej osi. Zmienia tym samym położenie w stosunku do żwacza, który zostaje zepchnięty w kierunku dogłowowym jamy brzusznej.
Hoduje odporne i zdrowe herefordy
Faza III określana jest jako wypieranie błon płodowych. To ostatni etap porodu, który rozpoczyna się tuż po wyparciu płodu.
Pomoc porodowa jest konieczna?
Czynna pomoc porodowa nie zawsze jest potrzebna, czasem wystarczy obserwacja przebiegu porodu prowadzona w taki sposób, aby nie przeszkadzać i nie stresować krowy.
Ingerencja człowieka powinna nastąpić dopiero wówczas, kiedy poród się wydłuża, bóle porodowe stają się słabsze, a skurcze występują z mniejszą częstotliwością.
Istotnym elementem jest zachowanie higieny podczas udzielania pomocy przy porodzie zarówno przez osobę, która tej pomocy udziela, jak i odpowiednia dezynfekcja wykorzystywanego sprzętu, np. linek, czy wycielacza.
Komplikacje przy porodzie
Do nieprawidłowości, które mogą wystąpić podczas porodu można zaliczyć nieprawidłowe ułożenie i położenie płodu (poród pośladkowy), stosunkowo duży płód, ciąże mnogie, czy wady wrodzone płodu.
Nowy numer "Hoduj z Głową Bydło" trafił do hodowców
Za nieprawidłowe ułożenie płodu uważa się wszelkie zawinięcia kończyn bądź główki.
Duże płody bardzo często są przyczynami trudnych porodów, które wymagają interwencji pracowników, zwłaszcza u pierwiastek.
Poród bliźniaczy może odbyć się bez komplikacji, jednak bardzo częstym zjawiskiem jest przodowanie główkowe u jednego z płodów oraz pośladkowe u drugiego.
Więcej informacji na ten temat przygotowania krów do porodu, przebiegu wycielenia, ewentualnych komplikacji oraz sposobów radzenia sobie z nimi znajduje się w artykule "O porodach u krów".
Autorami artykułu są dr inż. Anna Zmudzińska z Katedry Hodowli i Żywienia Zwierząt Wydziału Hodowli i Biologii Zwierząt Politechniki Bydgoskiej, a także inż. Agata Sarnecka oraz inż. Katarzyna Muszyńska ze Studenckiego Koła Naukowego Alfa Animalis Wydziału Hodowli i Biologii Zwierząt Politechniki Bydgoskiej.
Artykuł "O porodach u krów" znajdziesz w najnowszym wydaniu magazynu "Hoduj z Głową Bydło" nr 1/2022. ZAPRENUMERUJ
Książki warte polecenia: Sygnały racic|Rozród - Praktyczny przewodnik zarządzania rozrodem (Cow Signals)
