Tylko najwięksi beneficjenci dopłat będą sprawdzani, czy są rolnikami
Kwestia wyeliminowania ze wsparcia bezpośredniego osób dysponujących areałami, a nie zajmujących się stricte rolnictwem, miała być załatwiona przy okazji nowego rozdania unijnych finansów. Czy planowane kryteria określenia rolnika aktywnego to zapewnią?
Resort rolnictwa w odpowiedzi na wystąpienie warmińsko-mazurskiego samorządu rolniczego w tej sprawie przypomniał, że od 2023 r. stosowanie definicji rolnika aktywnego będzie obowiązkowe dla państw członkowskich.
Znowu brak definicji prawdziwego rolnika. Wsparcie się rozpłynie
Dlatego, mając na względzie przepisy dotyczące określania rolnika aktywnego zawodowo zawarte w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115, w projekcie polskiego Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (PS WPR), przesłanym do Komisji Europejskiej, zaproponowano definicję.
Zgodnie z nią, rolnicy, którzy za poprzedni rok otrzymali płatności bezpośrednie w kwocie nieprzekraczającej 5 tys. euro, będą automatycznie uznawani za aktywnych zawodowo.
Gdy kwota płatności przekracza 5 tys. euro, rolnik będzie uznawany za aktywnego, jeżeli nie prowadzi żadnej z działalności wymienionej na tzw. negatywnej liście (administrowanie portami lotniczymi, wodociągami, trwałymi terenami sportowymi i rekreacyjnymi, świadczenie usług przewozu kolejowego lub w zakresie obrotu nieruchomościami).
Jak odróżnić prawdziwego rolnika? Sprzedaje za co najmniej 4000 euro
Niemniej jednak rolnik prowadzący tego rodzaju działalność może zostać uznany za aktywnego nawet w przypadku, gdy przekroczony został próg kwotowy w wysokości 5 tys. euro, jeżeli udokumentuje, że:
- jego przychód z działalności rolniczej stanowi co najmniej 1/3 całego przychodu w gospodarstwie, lub
- roczna kwota płatności bezpośrednich wynosi co najmniej 5 proc. całości przychodów z działalności pozarolniczej, lub
- główną działalność gospodarczą lub przedmiot działalności stanowi wykonywanie działalności rolniczej (w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej działalność rolnicza tego rolnika została wskazana jako główna lub dokumenty z KRS lub REGON potwierdzą, że wykonywana przez rolnika działalność rolnicza stanowi główną działalność gospodarczą).
Kontrola u rolnika? Zaliczka na poczet dopłat i tak powinna trafić na konto
Jeżeli dany rolnik nie złożył wniosku o przyznanie płatności bezpośrednich w poprzednim roku, łączną kwotę płatności bezpośrednich określa się mnożąc liczbę kwalifikujących się hektarów lub zwierząt zgłoszonych przez tego rolnika w roku złożenia wniosku o przyznanie płatności przez średnią krajową płatność na hektar lub do zwierząt za poprzedni rok (lub za dany rok jeśli jest to pierwszy rok stosowania Planu Strategicznego).
"Przyjęta w przepisach UE instytucja rolnika aktywnego zawodowo ma na celu wyeliminowanie ze wsparcia podmiotów, które dysponując znacznymi areałami ziemi rolnej, nie zajmują się produkcją rolniczą. Zjawisko to nie sprzyja prawidłowej dystrybucji środków finansowych w ramach wsparcia bezpośredniego, którego zasadniczym celem jest wsparcie dochodów rolników. Niekorzystny wpływ pobierania płatności przez osoby niezajmujące się produkcją rolną dotyczy w szczególności dużych podmiotów, które posiadając znaczne zasoby ziemi, osiągają wysokie przychody z tego tytułu. Z tego względu działania związane z badaniem aktywności rolniczej proponuje się ograniczyć jedynie do gospodarstw największych. W pozostałych przypadkach efekty stosowania tego mechanizmu byłyby niewspółmiernie małe do poniesionych nakładów administracyjnych" - przekonuje w piśmie Krzysztof Ciecióra, wiceminister rolnictwa.
Oznaczałoby to, że drobniejsi posiadacze ziemi mogą spać spokojnie. Dopłat nie stracą, choć z rolnictwem nie mają nic wspólnego, a areał utrzymują zazwyczaj w ramach nieformalnej dzierżawy. Wiceszef resortu zaznacza jednak, że z uwagi na trwające uzgodnienia z KE ostateczny kształt zaproponowanej w PS WPR definicji rolnika aktywnego zawodowo może ulec zmianie.
Warto dodać, ze w ocenie wielu komentujących projekt PS WPR rolników proponowana definicja rolnika aktywnego nie wyeliminuje "sztucznego" pobierania dopłat przez właścicieli ziemi, którzy nie mają nic wspólnego z rolnictwem. Wśród pojawiających się propozycji jest m.in. dokumentowanie produkcji rolnej na podstawie faktur z produkcji i sprzedaży.
- Rolnictwo bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś