Trudna sytuacja na rynku mleka, choć eksport rośnie
Fot. Paweł Pawłowski/PAP
W 2014 r. wyeksportowano o 15 proc. więcej produktów mleczarskich niż rok wcześniej. Ich wartość osiągnie około 1,8 mld euro - szacuje prezes Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich Waldemar Broś.
Podkreślił, że taki wynik został osiągnięty dzięki większemu wolumenowi eksportu, gdyż ceny przetworów mleczarskich na rynku światowym spadły. W drugim półroczu ub.r dynamika eksportu produktów mleczarskich znacznie osłabła z powodu embarga wprowadzonego przez Rosję.
Według Agencji Rynku Rolnego, przed wprowadzeniem przez Rosję embarga (w pierwszych siedmiu miesiącach 2014 r.) wartość wywozu produktów mleczarskich z Polski była o 23 proc. większa niż rok wcześniej, ale w kolejnych trzech miesiącach (sierpień-październik) o 1,4 proc. mniejsza.
Polska była znaczącym dostawcą serów do Rosji. Do tego kraju sprzedawano 20 proc. ich produkcji o wartości ok. 500 mln zł.
Jak mówił Broś, sery są najważniejszym produktem eksportowym branży. Dodał, że nie udo się w całości wyeksportować produktów, które wcześniej kupowała Rosja.
Wyjaśnił, że mleczarnie ograniczały ich produkcję, więcej trafiło na krajowy rynek, co skutkowało spadkiem cen zbytu - licząc grudzień 2014 do grudnia 2013 o 25-30 proc. Nie oznacza to jednak, że cena detaliczna także spadła o tyle samo.
W 2014 r. o 65-70 proc. wzrósł eksport mleka w proszku, a świeżego mleka o ok. 25 proc. (głównym odbiorcą była Białoruś). Broś przekonuje, że w sytuacji rosyjskiego embarga, sprzedaż nieprzerobionego mleka była konieczna, by ratować polskie mleczarstwo.
- O ok. 10 proc. poszła w górę sprzedaż masła, o 5 proc. serwatki w proszku, 1-2 proc. tzw. galanterii mleczarskiej (jogurty, desery itp.) - wyliczał Broś.
W ocenie prezesa KZSM, w pierwszym półroczu 2015 r. sytuacja może być trudna, lepsza będzie w drugiej połowie roku. Rolnicy raczej nie mogą liczyć na zwyżkę cen mleka. Cena surowca w ciągu roku spadła o ponad 20 proc.
Na początku stycznia 2015 r. odnotowano ponowny spadek cen masła. Według danych resortu rolnictwa, za masło w blokach producenci przeciętnie uzyskiwali 11,93 zł/kg, a za masło konfekcjonowane 13,94 zł/kg, czyli odpowiednio o 7,5 proc. i 2 proc. mniej niż przed miesiącem i o 30 proc. i 22 proc. mniej niż przed rokiem.
Znacznie spadły ceny pełnego mleka w proszku (PMP), które zbywano po 10,03 zł/kg - o 9 proc. taniej niż przed miesiącem. Za odtłuszczone mleko (OMP) w proszku płacono 7,56 zł/kg, czyli o 6 proc. taniej niż miesiąc wcześniej. W porównaniu z notowaniami sprzed roku OMP było tańsze o 43 proc., a PMP o 36 proc..
Spadają też ceny zbytu serów dojrzewających. Na początku stycznia 2015 r. ser Gouda przeciętnie kosztował 12,17 zł/kg, a ser Edamski 11,82 zł/kg. Ceny te były o 2-3 proc. niższe niż miesiąc wcześniej. Wymienione gatunki serów były także tańsze niż przed rokiem o 28-31 proc.
