Polska w czołówce niechlubnego rankingu. Tony żywności lądują w koszu

Polacy rocznie marnują 235 kg żywności na osobę, w przeliczeniu na statystycznego mieszkańca, znajdujemy się na piątym miejscu w UE - informuje firma Deloitte. Szacunkowe dane wskazują, że w kraju do kosza trafia ok. 9 mln ton żywności.

Polska ma ogromny potencjał w produkcji rolnej, o czym świadczy fakt, że 13 proc. eksportu stanowią produkty rolno-spożywcze. Jednocześnie jesteśmy w czołówce państw Unii, które marnują żywność w największym stopniu.

16 października przypada ONZ-towski Światowy Dzień Żywności. Jego cel to podniesienie świadomości opinii publicznej na temat globalnych problemów żywnościowych i wzmacnianie poczucia solidarności w walce z głodem, niedożywieniem i ubóstwem.

- Są to problemy niezwykle istotne, ponieważ wciąż dwa miliardy ludzi na świecie cierpi z powodu niedożywienia. W krajach rozwiniętych, do których możemy zaliczyć także Polskę, dyskusja toczy się obecnie wokół tego, że zbyt dużo żywności, która mogłaby zostać wykorzystana, jest marnowana - wskazała Irena Pichola, partner w Deloitte, lider zespołu Sustainability Consulting Central Europe.

Paulina Kaczmarek z Deloitte zaznacza, że nie ma jednolitego systemu mierzenia ilości marnowanej żywności. - Unia Europejska prowadzi prace w tym zakresie, a firmy wdrażają rozwiązania, które mają nie tylko monitorować wielkość problemu food waste, ale także, w oparciu o zebrane dane, podejmować działania mające na celu minimalizację zjawiska - dodała.


Deloitte przypomniało, że w polskim parlamencie procedowany jest projekt ustawy o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności. Nakłada on na placówki handlowe o powierzchni powyżej 250 m kw., w których przychody ze sprzedaży środków spożywczych stanowią co najmniej 50 proc., konieczność zawarcia umowy z organizacją pozarządową i nieodpłatnego przekazywania żywności na cele społeczne.

Projekt ustala ponadto roczną opłatę w wysokości 0,1 zł za 1 kg masy marnowanej żywności.

Zdaniem ekspertów firmy Deloitte projekt to ważny krok, ale ma też swoje mankamenty. "Przyjęcie ich w obecnym kształcie pozwoli przeciwdziałać marnowaniu żywności tylko w placówkach handlowych, podczas gdy problem dotyczy także produkcji, przetwórstwa, gastronomii, a przede wszystkim konsumentów. Organizacja EU Fusion, działająca dla Komisji Europejskiej, wskazała że głównym źródłem marnotrawstwa żywności są gospodarstwa domowe (53 proc.), przetwórstwo (19 proc.), gastronomia (12 proc.), produkcja (11 proc.) oraz sprzedaż (5 proc.)" - wyjaśniono.


Firma doradcza dodała, że statystyki FAO (Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa) są "zatrważające", ponieważ globalnie marnujemy więcej jedzenia niż potrzeba do wyeliminowania głodu.

Marnowanie żywności jest obecnie jednym z największych etycznych i społecznych problemów.

Takie marnotrawstwo negatywnie wpływa też na środowisko.

"Ważne jest budowanie całościowej i efektywnej strategii na rzecz przeciwdziałania marnowaniu żywności. Taki program powinien obejmować działania w łańcuchu dostaw i w ramach operacji biznesowych, skupiające się na odpowiednim przechowywaniu żywności, optymalizacji procesów produkcji i transportu czy też odpowiednim oznaczeniu produktów na półce sklepowej. Dobrym przykładem jest aktywność przedsiębiorstw, które zachęcają dostawców do minimalizacji odpadów, a jeśli już one wystąpią, nakłaniają swoich partnerów do ich prawidłowego zagospodarowania" - zaznaczyło Deloitte.


Kaczmarek dodała, że doświadczenie pokazuje, że firmom brakuje dobrych praktyk w zakresie kryteriów doboru organizacji pozarządowych czy wdrażania oprogramowania, które automatyzuje proces współpracy z organizacją i przekazywanie tej żywności.

"Dlatego istotny jest wybór odpowiedniego partnera po stronie organizacji pozarządowej. W 2018 r. w Polsce działało blisko 9 tys. organizacji pożytku publicznego, choć tylko część z nich zajmuje się pomocą potrzebującym. Otwarte na współpracę z biznesem są niewątpliwie banki żywności, czyli organizacje non profit, których jest w Polsce 32 – z czego 31 jest zrzeszonych w Federacji Polskich Banków Żywności" - podsumowano w raporcie.

Pod koniec września Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej poinformował, że przekaże kolejne 10 mln zł bankom żywności na lepsze przechowywanie i rozdzielanie żywności dla osób potrzebujących wsparcia. Nabór wniosków rozpoczął się 8 października i potrwa do 21 grudnia. Do tej pory Fundusz przekazał bankom żywności ponad 4 mln zł.

Banki żywności w Polsce udzielają bezpłatnej pomocy żywnościowej ponad 3,5 tys. organizacji i instytucji społecznych, za pośrednictwem, których jedzenie trafia do blisko 1,5 mln najbardziej potrzebujących osób.
 

• Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś