Kukurydza "w paski"
Kukurydza jako roślina uprawiana w szerokie rzędy idealnie nadaje się do uprawy w technologii strip-till. Taki system uprawy stosowany jest w gospodarstwie rolnym Państwa Agnieszki i Sylwestra Wagner ze wsi Lubotyń Kolonia położonej w północno-wschodniej części województwa mazowieckiego.
W naszym gospodarstwie kukurydza jest dominującym gatunkiem w strukturze zasiewów i w całości przeznaczana jest na zapewnienie bazy paszowej dla utrzymywanego bydła mlecznego, w postaci kiszonki z całych roślin. Dysponujemy głównie glebami V klasy bonitacyjnej, w mniejszym stopniu glebami klas IV i VI oraz niewielką ilością gleby III klasy bonitacyjnej.
Rolnictwo według Jana Gryna
Uprawa kukurydzy w gospodarstwie zajmuje powierzchnię od 35 do 40 ha. Ponadto w gospodarstwie prowadzona jest uprawa zbóż tj. żyto, pszenżyto, owies i jęczmień, a bazę pasz objętościowych uzupełniają trawy oraz mieszanki traw z motylkowymi.
Na tak słabych glebach, jakimi przyszło nam gospodarować, głównym czynnikiem limitującym plon jest woda. Okresowo występujące susze skłoniły nas do poszukiwania rozwiązań pozwalających na oszczędność wody glebowej, ale również czasu i pieniędzy. Idealnie w ten schemat wpisała się uprawa pasowa. Jest to system uprawy gleby, w którym uprawiane są tylko wąskie rzędy, gdzie wysiewa się rośliny, a międzyrzędzia pozostają nieuprawione.
Pierwsze próby siewu kukurydzy w tej technologii zostały wykonane w 2016 roku. Uprawa została wykonana za pomocą zmodyfikowanego dwubelkowego grubera. Mimo że nie była wykonana idealnie, efekt był zadowalający. W 2017 roku wraz z tatą zbudowałem bardzo prosty agregat do uprawy pasowej wyposażony w aplikator nawozów. Dzięki temu nawozy wieloskładnikowe podawane są na głębokość 25-30 cm, co stymuluje korzenie kukurydzy do penetrowania głębszych warstw gleby, a w efekcie daje możliwość pobierania wody z zapasów zlokalizowanych głębiej.
Fascynaci rolnictwa z SGGW u Wiesława Gryna
W 2018 roku agregat został zmodernizowany. Główną zmianą było zamontowanie indywidualnych na każdą sekcję kółek dogniatających, kształtem przypominających pierścienie wału croskill, zawieszonych na amortyzatorach kongskilde vibroflex. Kółka te pełnią nie tylko rolę zagęszczania uprawionej gleby, ale także kruszą większe bryły ziemi. Tak przygotowany agregat wiosną bieżącego roku pracował na polach GR Wagner podczas siewu kukurydzy.
W ciągu tych niespełna trzech sezonów nie zaobserwowaliśmy spadku plonu, zwiększonej presji chwastów oraz chorób. Jednak bardzo zauważalne były korzyści finansowe związane z ograniczeniem dodatkowych uprawek oraz zmniejszył się czas potrzebny na przygotowanie pola pod te rośliny. Ponadto zauważyliśmy, że nasza gleba "zaczyna żyć", a jej zapach jest inny niż gleby uprawianej orkowo.
Taka gleba traci mniej wody podczas wiosennych prac, a zdolność do jej magazynowania jest większa. Po przeprowadzeniu prostego doświadczenia, mimo tak krótkiego okresu uprawy w technologii strip-till, zauważalnie wzrosła odporność agregatów glebowych na erozję.
Na potrzeby własnych obserwacji w gospodarstwie zostały założone poletka doświadczalne, na których porównywane są trzy technologie uprawy: strip-till, siew bezpośredni i uprawa płużna, oraz różne warianty uprawy strip-till. Wyniki tych doświadczeń i baczne obserwacje pól dostarczają nam cennych informacji, dzięki którym uczymy się, jak prawidłowo uprawiać glebę w systemie uprawy pasowej.
Studenci z SGGW u Witolda Ferensa
Ze względu na utrzymywane w gospodarstwie bydło mleczne dysponujemy obornikiem i gnojowicą. Wiele osób uważa, że stosowanie nawozów organicznych w systemie strip-till jest niemożliwe lub bardzo utrudnione. Jednak jak pokazuje praktyka, zagospodarowanie tych cennych nawozów nie jest trudne. Jesienią na ściernisko jest rozrzucany obornik, zarówno przefermentowany, jak i świeży lub rozlewana gnojowica, po czym następuje uprawa broną talerzową na głębokość 5-6 cm.
Gnojowica i czasami przefermentowany obornik jest rozwożony na pola także wiosną i płytko mieszany przy pomocy agregatu Unia Kombi (gnojowica) lub wcześniej wspomnianej brony talerzowej (obornik). Taka płytka wiosenna uprawa przyczynia się do mechanicznego zwalczania chwastów, które już wzeszły oraz do pobudzenia kiełkowania pozostałych nasion chwastów. Uzupełnieniem ochrony plantacji przed chwastami jest zabieg herbicydowy uzależniony od gatunków występujących na danym polu.
Nawożenie organiczne uzupełniane jest w zależności od potrzeb nawozem NPK(S) 8-20-30(5) i nawozem Yara Mila NPK 7-20-28 wzbogaconym o ważne dla kukurydzy mikroelementy tj. cynk i bor, a także nawozami azotowymi w fazie 5.-6. liścia. Ostatnim zabiegiem wykonywanym w uprawie kukurydzy jest dolistne dokarmianie mikroelementami w fazie 7.-8. liścia.
Z naszych obserwacji wynika, że idealnym rozwiązaniem byłoby w uprawie pożniwnej zastosowanie mulczera, aby dokładnie rozdrobnić ściernisko, w którym bytuje omacnica prosowianka oraz brony talerzowej opartej na talerzach falistych. Ten typ brony talerzowej jest w stanie bardzo płytko wymieszać obornik, nie powodując poziomych zagęszczeń gleby i rozmazywania jej struktury jest to tzw. vertical tillage, czyli uprawa pionowa.
Największym problemem w uprawie pasowej są drogie maszyny, które mimo swojej wysokiej ceny nie są w stanie w pełni spełnić naszych oczekiwań. Z tego powodu wszystkie konstrukcje wykonywane są we własnym zakresie, a baczna obserwacja pracy maszyn i efektów w polu pozwala na wyeliminowanie błędów konstrukcyjnych.
W najbliższych planach mamy budowę agregatu, który będzie mógł pracować nie tylko przy uprawie kukurydzy, ale także rzepaku, buraka cukrowego, roślin bobowatych, a także zbóż.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś