Coraz więcej przesianych plantacji buraków cukrowych
Tyle przesiewanych plantacji buraków cukrowych na południowym wschodzie kraju nie było jeszcze nigdy, a wszystko przez szarka komośnika. Także w Sahryniu (powiat hrubieszowski, województwo lubelskie) konieczne było przesianie części plantacji.
To pierwszy raz, gdy trzeba było to zrobić. Rolnicy mają nadzieję, że cukrownie dołożą się do kosztów ponownego zakupu nasion, bo w ich interesie jest też zabezpieczenie odpowiedniej ilości surowca do przerobu.
Na szczęście wydaje się, że szkodnik kończy żerowanie. W tym roku szarek komośnik wystąpił znacznie wcześniej niż w dwóch ostatnich latach, bo już pod koniec I dekady kwietnia i w niespotykanej liczebności.
Szarek komośnik sieje spustoszenie na Zamojszczyźnie
Z danych dostępnych w literaturze wynika, że szarek komośnik żeruje nie tylko na burakach cukrowych, pastewnych, ćwikłowych i liściowych, ale także na chwastach z rodziny komosowatych i rdestowatych. W glebie zimują osobniki dorosłe, ale mogą także zimować larwy i poczwarki (do głębokości 30 cm).
Wiosną pojawiają się chrząszcze. Początkowo żerują na chwastach, później przechodzą na buraki. Samice składają jaja w glebie w pobliżu roślin, z których pod koniec maja wylęgają się larwy. Stadium larwalne trwa około dwa miesiące. Larwy żerują wyłącznie na korzeniach buraków, gdzie wygryzają niewielkie jamki i odgryzają korzenie boczne.
Z badań przeprowadzonych w latach 80-tych XX wieku wynika, że najwyższe szkody powodowane przez szarka komośnika ww Europie odnotowano w Rumunii, w Bułgarii, w Serbii, w Chorwacji, na Węgrzech, w Grecji, w Albanii, w Austrii, we Włoszech i w Niemczech. W Europie Wschodniej w XX wieku ponad 2 mln ha buraków cukrowych zostało zdewastowane przez tego szkodnika. Jeden dorosły owad może zniszczyć co najmniej pięć jednodniowych siewek buraka cukrowego w ciągu 24 h (Čamprag i in. 2003).
Uwaga! Szarek komośnik już jest
Szkodnik występuje cyklicznie. Jak podają Sekulić i in. (1997) w okresach największego nasilenia liczebności szkodnika w Wojwodinie (północna Serbia) konieczne było wykonywanie nawet 8 oprysków insektycydami na plantacji, co stawiało pod znakiem zapytania opłacalność produkcji buraków cukrowych.
W Sahryniu na jednej z plantacji wykonano oprysk dolistny krzemem. Jego celem było utrudnienie żerowania szarka komośnika. W literaturze można bowiem spotkać z informacjami, że pokrywając powierzchnię roślin krzemem można utrudnić żerowanie szkodników o aparacie gębowym gryzącym (a taki ma szarek komośnik) lub ssącym.
Problemem w uprawie buraków cukrowych jest jednak fakt, że największe straty szkodnik powoduje, gdy buraka znajduje się w fazie liścieni, których powierzchnia jest bardzo mała. Konieczne jest przeprowadzenie szczegółowych badań w tym zakresie.
Być może pomocą może okazać się metoda biologiczna walki ze szkodnikiem. Prof. Jan Boczek podaje bowiem, że szarek komośnik jest atakowany w glebie przez grzyby z rodzaju Paecilomyces - różowe muskardyny (ze strzępczaków).
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
