Azot pod burak cukrowy
Od 1 marca można stosować nawozy azotowe pod rośliny jare, w tym burak cukrowy. W przypadku tej uprawy nawożenie azotem musi być stosowane wyjątkowo umiejętnie, aby uzyskać maksymalny plon biologiczny i technologiczny cukru.
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 12 lutego 2020 r. w sprawie przyjęcia "Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu" (Dz. U. z 2020 r., poz. 243) maksymalna ilość azotu działającego ze wszystkich źródeł pod burak cukrowy wynosi na glebach średnich i ciężkich 180 kg N/ha (na glebach lekkich, a tym bardziej bardzo lekkich się go nie uprawia).
Dziesiątka najlepiej plonujących odmian buraka cukrowego w 2019 roku
Przyjmuje się, że zawartość azotu mineralnego znajdującego się w glebie wiosną w warstwie 0-60 cm wynosi na glebach średnich - 62 kg N/ha a ciężkich - 66 kg N/ha. Wykorzystanie azotu mineralnego z gleby przez buraka cukrowego, podobnie jak inne gatunki jare, wynosi 60 proc. W związku z tym ilość azotu działającego w glebie to 37 i 40 kg N/ha. Stąd można wyliczyć maksymalną ilość azotu działającego, która może być dostarczona w nawozach mineralnych na glebach
- ciężkich: 140 (180 minus 40) kg N/ha;
- średnich: 143 (180 minus 37) kg N/ha;
Zgodnie z rozporządzeniem wykorzystanie azotu z nawozów mineralnych wynosi 70 proc., więc maksymalne dawki azotu, które można dostarczyć w nawozach wynosi na glebach
- ciężkich: 200 (140 : 0,7) kg N/ha;
- średnich: 204 (143 : 0,7) kg N/ha.
Wyliczenia te oparto na założeniu, że nie trzeba uwzględniać azotu pochodzącego z innych źródeł, takich jak nawozy naturalne zastosowane jesienią czy też rośliny bobowate uprawiane w mieszankach w międzyplonach w stanowisku pod burak cukrowy.
Co dalej z uprawą buraka cukrowego na Zamojszczyźnie?
Należy bardzo wyraźnie podkreślić, że są to maksymalne dawki i w praktyce nie powinny być stosowane. Stosowanie tak dużych dawek azotu zwiększa przede wszystkim plon liści, a nie podnosi plonu korzeni, a tym bardziej plonu biologicznego i technologicznego cukru.
Pogarsza także jakość technologiczną surowca przez zmniejszenie zawartości cukru, a zwiększenie zawartości najbardziej szkodliwego składnika melasotwórczego, jakim jest azot α-aminowy. W efekcie zbyt intensywne nawożenie azotem jest nieopłacalne dla rolnika, bo zwiększa koszty nawożeniu przy jednoczesnym obniżeniu wartości surowca.
W doświadczeniach własnych prowadzonych w Sahryniu na Zamojszczyźnie na glebie typu czarnoziem, kategorii agronomicznej ciężka (IV), klasy bonitacyjnej IIIa-IIIb, zaliczonej do kompleksu pszennego dobrego stosowane jest ok. 160 kg N/ha jednorazowo na kilka dni przed siewem, a nawozy mieszane są z glebą za pomocą agregatu uprawowego.
Podział dawki na przedsiewną i pogłówną jest ryzykowny w warunkach suszy, bo azot zastosowany pogłównie może nie być skutecznie pobrany przez rośliny.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
