Przez przypadek odkryli bezpieczny dla środowiska i skuteczny herbicyd
Biolodzy z Uniwersytetu Warszawskiego odkryli bezpieczne dla środowiska herbicydy, które skutecznie zwalczają chwasty. Cząsteczki - innowacyjne pod względem struktury chemicznej - przeszły testy toksykologiczne.
Substancje, które niszczą rośliny, odkryto w projekcie badawczo-rozwojowym, którego cel był zgoła przeciwny. Dr Rafał Archacki i dr Paweł Siedlecki na Wydziale Biologii UW poszukiwali takich substancji, które pomagałyby w zwiększaniu biomasy.
Problemy ze zwalczaniem chwastów
Wytypowali wiele regulatorów białek stymulujących procesy wzrostu i rozwoju roślin, a następnie przetestowali ich działanie. Biologom udało się znaleźć kilka obiecujących cząsteczek, nad którymi będą trwały dalsze prace. Jednak niektóre z testowanych substancji, wbrew oczekiwaniom badaczy, zamiast stymulować wzrost, hamowały go lub wręcz niszczyły rośliny.
Naukowcy z Instytutu Biologii Eksperymentalnej i Biotechnologii Roślin poddali odkryte substancje chwastobójcze tzw. testom skuteczności. Porównywano działanie nowych cząsteczek ze związkiem referencyjnym - glufosynatem amonowym, który jest składnikiem dostępnego na rynku popularnego preparatu chwastobójczego. I, jak stwierdzili, testy wypadły bardzo obiecująco.
"W trakcie testów wytypowaliśmy trzy cząsteczki chemiczne. Jedna z nich wykazywała wyższą skuteczność od związku referencyjnego i miała zarazem szerszy zakres działania. Efekty zastosowania dwóch pozostałych były porównywalne z glufosynatem" - mówi dr Rafał Archacki, cytowany w komunikacie zamieszczonym na stronie internetowej UW.
Chwasty piętra niskiego też mogą być groźne
Zdaniem badaczy skuteczność odkrytych cząsteczek otwiera perspektywę opracowania bardziej ekologicznych preparatów chwastobójczych. W przyszłości środki mogłyby zawierać mniejsze ilości herbicydu, co może przełożyć się na mniejsze obciążenie środowiska.
Dodają, że cząsteczki o podobnej sile, ale innym mechanizmie działania, to również szansa na produkcję nowych preparatów. W obliczu rosnącej odporności chwastów na herbicydy i powszechnej praktyki oprysku kilkoma preparatami, nowe rozwiązania mogą być bardzo przydatne i mają szansę na komercjalizację.
Na razie nowe cząsteczki poddano testom w warunkach laboratoryjnych oraz przetestowano je na kilku gatunkach roślin w warunkach szklarniowych. Badacze dowiedli, że są bezpieczne dla stosujących je ludzi. Nie są także toksyczne dla żyjących w glebie nicieni. Po wstępnych badaniach naukowcy oceniają, że nowe substancje będzie można ostatecznie wykorzystać w rolnictwie czy ogrodnictwie.
Jesienne zwalczanie chwastów w zbożach
"Nasze kolejne badania będą polegały na testowaniu siły działania nowych związków na chwasty w połączeniu z dodatkowymi substancjami pomocniczymi, które są stosowane w preparatach dostępnych na rynku. Takie substancje pomocnicze mają za zadanie dodatkowo zwiększać skuteczność działania cząsteczek" - mówi dr Rafał Archacki.
Dr Paweł Siedlecki podkreśla konieczność wykonania pogłębionych testów toksykologicznych, ponieważ jeszcze nie wszystkie odkryte cząsteczki zostały pod tym kątem w pełni zbadane. Obaj biolodzy we współpracy z chemikami modyfikują odkryte cząsteczki i szukają kolejnych, które będą jeszcze bardziej skuteczne, a jednocześnie bezpieczne.
Badacze uzyskali wsparcie Uniwersyteckiego Ośrodka Transferu Technologii na dalsze testy w postaci grantu realizowanego w ramach programu Inkubator Innowacyjności. Dr Robert Dwiliński, dyrektor UOTT mówi, że branża agrochemiczna nieustannie poszukuje nowych substancji, ponieważ rośliny uodparniają się na dotychczas stosowane herbicydy.
Występowanie i zwalczanie chwastów w systemach uproszczonej uprawy
Jak wyjaśnia Marek Massalski z UOTT, po zaoraniu gleby znajduje się w niej mnóstwo nasion rozmaitych roślin, w szczególności uznawanych za chwasty, które stosunkowo szybko zaczynają wzrastać.
Chcąc uzyskać wysoki plon, rolnicy muszą zwalczać chwasty, których wzrost hamuje rozwój upraw. Dopiero po opryskaniu pola i odczekaniu pewnego okresu, w którym giną chwasty a chemia przestaje działać, następuje zasiew.
Dzięki herbicydom produkcja rolna może być opłacalna.
Na rynku dostępnych jest bardzo dużo różnorodnych preparatów chemicznych zwalczających chwasty w uprawach. Mogą być stosowane w różny sposób, działać na wszystkie rośliny bez wyjątku lub selektywnie.
W większości to preparaty oferowane przez globalne korporacje, ale dostępne są także produkty mniejszych, lokalnych firm.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś