Wakacje. Na wsi mogą być szczególnie niebezpieczne
Według danych GUS w Polsce w 2014 roku było prawie 7 mln osób w wieku od 0 do 17 lat, z których 3 mln mieszkało na terenach wiejskich. Te dzieciaki zaczęły właśnie wakacje. A że lato to dla rolników czas intensywnych prac, o wypadek nietrudno.
Zeszłoroczne wakacje – na Podhalu ojciec zabrał do traktora swojego 3,5-letniego syna. Podczas cofania maszyna wpadła do dziury i przewróciła się, przygniatając i ciężko raniąc dziecko, które śmigłowcem przetransportowano do szpitala.
Uważaj, rutyna w gospodarstwie często rani lub zabija
Na Pomorzu Zachodnim 8-letni chłopiec został przejechany wałem rolniczym. Przeżył, ale z poważnymi obrażeniami trafił do szpitala.
Niestety, bywają wypadki z jeszcze poważniejszymi konsekwencjami. Ile takich w ostatnich latach było – nie wiadomo. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego nie prowadzi bowiem już od 2004 r. statystyk wypadków przy pracy rolniczej wśród dzieci.
Mimo braku oficjalnych statystyk, należy domniemywać, że liczba wypadków dzieci przy pracy w gospodarstwach rolnych jest zdecydowanie mniejsza niż kilkanaście lat temu. Młode pokolenie, które przejmuje ziemię, jest lepiej wykształcone i większą wagę przykłada do zapewnienia dzieciom właściwej opieki oraz warunków do rozwoju i nauki. Pozytywny wpływ na bezpieczeństwo pracy i życia mieszkańców wsi ma również transformacja polskiego rolnictwa, dzięki której w znaczący sposób zmniejszył się udział ręcznych prac – twierdzi KRUS.
Latem dochodzi również do wielu groźnych wypadków z udziałem kombajnów, pras do słomy i siana, przyczep transportowych, których ofiarami są również dzieci. O tej porze roku większość dzieci rolników przebywa w miejscu zamieszkania. Często towarzyszą im „miastowi” kuzyni przyjeżdżający na letni wypoczynek do dziadków, babć, cioć i wujków. Dzieci mają wtedy dużo wolnego czasu i setki nie zawsze dobrych pomysłów jak go spędzić. Ciekawość i chęć poznania otoczenia powodują, że gdy są bez opieki osób dorosłych, mogą znaleźć się w niebezpiecznych miejscach lub robić rzeczy, których nie powinny.
Zgodnie z przepisami praca dziecka jest zabroniona. Jedynie w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, napisano, że dziecko, które pozostaje na utrzymaniu rodziców i mieszka u nich, jest zobowiązane pomagać w gospodarstwie (domowym). Natomiast kodeks pracy zezwala na zatrudnianie w celu przysposobienia do zawodu tzw. młodocianych (czyli osób, które ukończyły 16 lat, a nie przekroczyły 18. roku życia), którzy ukończyli co najmniej gimnazjum oraz posiadają świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca określonego rodzaju nie zagraża ich zdrowiu. Żadne przepisy nie określają zasad i warunków pracy dzieci w gospodarstwie rolnym. Dlatego tak ważne jest, by rodzice i opiekunowie dzieci byli świadomi, że są odpowiedzialni za życie, zdrowie i prawidłowy ich rozwój oraz znali zagrożenia występujące w gospodarstwach rolnych i mogli chronić przed nimi swoje pociechy. Pomoc dzieci jest wskazana, pod warunkiem, że jest adekwatna do możliwości fizycznych i psychicznych młodego człowieka i pozwala na prawidłowy jego rozwój.
Dzieci nie powinny wykonywać prac i czynności związanych z:
- obsługą ciągników, maszyn samobieżnych oraz innych maszyn i urządzeń do zbioru i obróbki płodów rolnych, w tym uczestniczyć w ich agregowaniu, sprzęganiu, naprawach i konserwacji,
- pozyskiwaniem i obróbką drewna,
- użyciem substancji chemicznych (środków ochrony roślin, tlenku węgla, paliw, nawozów, substancji odkażających i rozpuszczalników, itp.),
- obsługą zwierząt gospodarskich,
- nadmiernym obciążeniem układu kostno-stawowego, w tym dźwiganiem i przenoszeniem ciężarów, przebywaniem przez długi czas w pozycji nienaturalnej, tj. klęczenia, schylania, itp.,
- dużym hałasem, niedoświetleniem i zapyleniem powietrza pochodzenia roślinnego,
- obsługą zamkniętych zbiorników, szamb, silosów, gnojowników.
