Europarlament poparł projekt przepisów dotyczących wykorzystania nowych technik genomicznych w rolnictwie UE
Parlament Europejski poparł w środę w głosowaniu w Strasburgu mandat negocjacyjny dotyczący projektu nowych przepisów, które mają pozwolić na wykorzystanie nowych technik genomicznych (NGT) w unijnym rolnictwie. Mają one służyć opracowanie ulepszonych odmian roślin, które są odporne na zmieniający się klimat, szkodniki i dają wyższe plony lub wymagają mniejszej ilości nawozów i pestycydów.
Obecnie NGT podlegają unijnym regulacjom dot. GMO. Komisja Europejska chce to zmienić i dlatego w lipcu ubiegłego roku zaproponowała projekt nowego prawa.
W środę PE opowiedział się za propozycją wprowadzenia dwóch różnych kategorii i dwóch zestawów przepisów dla NGT. Rośliny NGT uważane za równoważne roślinom konwencjonalnym (NGT 1) byłyby wyłączone z wymogów prawodawstwa dotyczącego GMO, podczas gdy w przypadku roślin NGT 2, których modyfikacje genowe są głębsze, obowiązywałoby ustawodawstwu dot. GMO. Europosłowie opowiedzieli się też za tym, aby w produkcji ekologicznej wszystkie rośliny NGT zostały zakazane.
Rolnicze zrzeszenia piszą do ministra ws. nowych technik genomowych. Chcą zmiany stanowiska Polski
Do Brukseli w styczniu przyleciał z Japonii profesor Hiroshi Ezura z Uniwersytetu Tsukuba, który jest twórcą pierwszego na świecie sprzedanego na rynku owocu poddanego edycji genów z zastosowaniem metody NGT. Zespół profesora zmodyfikował kod genetyczny pomidora, aby zapobiec erozji naturalnego enzymu zwanego kwasem gamma-aminomasłowym (GABA) w czasie dojrzewania owocu. GABA może obniżyć ciśnienie krwi i być stosowany jako suplement zdrowotny. Po zatwierdzeniu przez organy regulacyjne w Japonii pomidory – które wytwarzają trzy razy więcej GABA niż inne pomidory – można dziś kupić w japońskich supermarketach.
Jak podkreślał Ezura w rozmowie z PAP, NGT jest zupełnie inną technologią od GMO. "GMO może polegać na dodawaniu genów z zupełnie innego organizmu. NGT natomiast umożliwiają naukowcom dokonywanie ukierunkowanych ulepszeń rośliny poprzez pracę w ramach jej własnej puli genowej" – wyjaśniał.
Jak dodał, japońskie organy bezpieczeństwa żywności oceniły, że technologia NGT jest bezpieczna dla zdrowia. "W Japonii praktycznie nie ma przeciwników NGT, w przeciwieństwie do GMO. Europa jest ważnym globalnym eksporterem żywności. Mam nadzieję, że nowe unijne regulacje umożliwią wykorzystywanie nowych technik genomicznych na unijnym rynku" – mówił Ezura.
Profesor podkreślał, że NGT można wykorzystywać w przypadku wszystkich roślin jadalnych, wzmacniając np. ich odporność na choroby czy warunki atmosferyczne.
Kilka produktów NGT jest już dostępnych na innych rynkach poza UE (np. banany na Filipinach, które nie brązowieją, co może potencjalnie zmniejszyć marnowanie żywności i emisję CO2).
Polskie Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przekazał PAP, że "co do zasady Polska nie jest przeciwna podziałowi roślin NGT na dwie grupy i zgadza się z zakazem stosowania NGT w rolnictwie ekologicznym".
Ministrowie rolnictwa UE rozmawiali o innowacyjnych technikach genomowych przy produkcji żywności
Europosłowie chcą całkowitego zakazu patentów na wszelkie rośliny NGT, materiał roślinny, ich części, informacje genetyczne i zawarte w nich cechy procesu. W ten sposób rolnicy i hodowcy mają uniknąć niepewności prawnej, zwiększonych kosztów i nowych zależności.
Po głosowaniu sprawozdawczyni, europosłanka Jessica Polfjärd (Europejska Partia Ludowa) powiedziała, że "NGT odgrywają istotną rolę w rolnictwie, ponieważ dzięki nim wzrasta bezpieczeństwo żywnościowe Europy".
"Produkcja żywności staje się też bardziej ekologiczna. Nowe przepisy pozwolą na rozwój ulepszonych odmian roślin, które mogą zapewnić wyższe plony, być odporne na klimat lub wymagać mniejszej ilości nawozów i pestycydów. Mam nadzieję, że państwa członkowskie wkrótce przyjmą swoje stanowisko, abyśmy mogli przyjąć nowe przepisy przed wyborami europejskimi i zapewnić rolnikom narzędzia potrzebne do zielonej transformacji" - zaznaczyła.
Po przyjęciu mandatu przez PE rozpoczną się negocjacje z Radą nad ostatecznym kształtem nowych przepisów.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
