Srebrem w chwościka
W ostatnich latach poszukuje się nowych możliwości nawożenia buraków cukrowych. Przy produkcji nawozów zaczęto wykorzystywać nanotechnologię.
Nanoczasteczki mają rozmiar 10-9 m. Jak przekonuje jeden z producentów takich nawozów, firma Vet-Agro, z uwagi na tak małe rozmiary uzyskuje się największą powierzchnię czynną, co oznacza bardzo szybką absorpcję przez przestrzenie międzykutykularne, przetchlinki i aparaty szparkowe.
Bardzo małe rozmiary umożliwiają szybkie przemieszczanie się nanocząsteczek po całej roślinie. Udowodniono ich skuteczne działanie bakteriobójcze (szczególnie nanosrebra) i grzybobójcze (nanomiedzi). Nanokoidalne roztwory wapnia, srebra, miedzi czy mikroskładników są zawieszone w chitozanie – substancji organicznej, zaliczanej do polisacharydów, która jest pochodną chityny. Chitozan otrzymywany jest z muszli skorupiaków morskich, które poddawane są procesowi deacetylizacji. Cechują go bioaktywność, nietoksyczność i biodegradowalność.
Wykazano, że chitozan działa statycznie, a nawet bójczo na komórki bakterii oraz grzybów pleśniowych i drożdżoidalnych. Dodatnio naładowane grupy aminowe w cząsteczce chitozanu łączą się ze ścianą komórkową bakterii, powodując destrukcję membrany i niszczenie komórki. Chitozan może też wniknąć do komórki bakterii, po czym hamuje działanie różnych enzymów, syntezę mRNA i protein.
Zwróć uwagę na krzem
Nawozem, który otrzymano dzięki nanotechnologii, a jest stosowany w sadownictwie jest Viflo Cal S (CaO 6%, Ag 25 ppm/kg).
Ostatnio stwierdzono, że nawóz ten można wykorzystać do nawożenia buraków cukrowych. Podczas badań przeprowadzonych w 2013 roku przez naukowców z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie nawóz zastosowano 3-krotnie (15 czerwca, 15 lipca i 15 sierpnia). W każdym z terminów stosowano 2,5 l nawozu/hektar. Jak podaje producent, taki system nawożenia prawie w całości ograniczył porażenie przez chwościka buraka. Zaobserwowano wzrost zawartości chlorofilu w liściach, wysoką transpirację, a także zwiększoną liczbę aparatów posiadajacych zdolność do ruchu, co decyduje o wymianie gazowej liści i zdolności do asymilacji dwutlenku wegla (CO2). Oprysk Viflo Cal S w tym doświadczeniu przyczynił się do zwiększenia plonu korzeni średnio o 23% i zwiększył zawartość cukru w korzeniach o 19% w stosunku do kontroli (rośliny nieopryskane).
Bor na buraki. Bez niego nie ma wysokich plonów cukru
W doświadczeniu przeprowadzonym w 2014 roku w okolicach Strzyżowa (powiat hrubieszowski, woj. lubelskie) nawóz stosowano trzykrotnie: 20 czerwca, 15 lipca i 15 sierpnia (po 2,5 l nawozu/ha). Również w tym doświadczeniu zaobserwowano wysokie ograniczenie porażenia roślin przez chwościka buraka. Plon korzeni wyniósł 85 t/ha o średniej zawartości 19,1% cukru, co oznaczało wzrost plonu cukru o 22% w stosunku do kontroli.
Producent zaleca zastosowanie w uprawie buraków cukrowych Viflo Cal S na przemian z nowym nawozem Viflo Miedź-Bor (1,8% B, 4% Cu, 0,5% Mn i 1% Zn), eliminującego niedobory boru, a także hamującego rozwój chorób grzybowych poprzez skłonienie rośliny do wytwarzania fitoaleksyn, czyli do samodzielnej obrony przed patogenami.
