Valtra A generacji piątej

Najnowsze ciągniki Valtra serii A piątej generacji opuszczają fińską fabrykę w Suolahti z silnikami przystosowanymi do normy emisji spalin Stage V. To jednak niejedyne zmiany, jakie wprowadzono w traktorach w porównaniu z generacją czwartą. W wersji ze skrzynią biegów HT4 dostępne są 4 półbiegi, a modele mogą być wyposażone w system telemetrii.

Ciągniki Valtra A5 produkowane są z silnikami 3-cylindrowymi (75, 85, 95 KM) i 4-cylindrowymi (105, 115, 125, 135 KM). Mieliśmy okazję ocenić dwa modele, które po dostarczeniu z fabryki do firmy Agravis Technik Polska (diler Valtry) były przygotowywane do wydania rolnikom.

Był to traktor o mocy 105 KM z pakietem Komfort oraz ciągnik o mocy 115 KM z fabrycznie zamontowanym ładowaczem czołowym i wyposażeniem dodatkowym zamontowanym przez pracowników Valtra Unlimited Studio.

Silnik bez EGR

Jak Valtra, to silnik marki AGCO Power (dawniej Sisu), którego cechą charakterystyczną są wymienne mokre tuleje z podparciem środkowym.

W modelach serii A5 każdy cylinder ma pojemność 1,1 l, co przekłada się na 3,3 l w silniku 3-cylindrowym i 4,4 l w motorze mającym cztery tłoki. Moc maksymalną osiągają przy 2000 obr./min, a maksymalny moment obrotowy przy 1500 obr./min.

W perspektywie wielu lat pracy na pewno znaczenie ma automatyczne obniżenie prędkości obrotowej silnika po przestawieniu dźwigni rewersora w położenie P, czyli parking. Jak zauważyliśmy na zimnym silniku, obroty biegu jałowego spadały ze standardowych 850 do 750 na minutę. Producent podaje, że na rozgrzanym silniku schodzą do 700 obr./min.


Jednostka napędowa spełnia normę emisji spalin Euro V za pomocą m.in. katalizatora DOC, filtra DPF i systemu SCR. Zamontowano je w nietypowym miejscu pod kabiną z prawej strony. Obok znajduje się zbiornik AdBlue o pojemności 13 l. Z kolei zbiornik na olej napędowy (opcjonalnie stalowy) zamontowany z lewej strony ciągnika ma pojemność, zależnie od modelu i wersji ciągnika od 147 do 183 l.

- Układ oczyszczania gazów spalinowych Stage V znajdujący się pod kabiną nie zasłania widoku. Kompletny pakiet obejmuje DOC, DPF i SCR wykorzystujący płyn AdBlue. Ciągnik nie jest wyposażony w moduł recyrkulacji gazów spalinowych (EGR) i silnik zawsze korzysta ze świeżego, czystego powietrza - podkreśla Sebastian Karasiewicz, menadżer produktu AGCO Polska.

Zmiana biegów bez wajchowania

Ciągniki Valtra serii A generacji piątej mogą być wyposażone w skrzynię biegów GL (Gear Level) z elektrohydraulicznym rewersem (wszystkie modele), HT2 (HiTech2, modele 3-cylindrowe) lub HT4 (A105 i A115). Pierwsza ze sterowaniem mechanicznym 12/12 obsługiwana jest za pomocą dwóch dźwigni. Wyższa pozwala załączyć jedno z sześciu przełożeń, a niższa wybrać zakres polowy lub szosowy. W ocenianych przez nas modelach A105 i A115 zamontowana była skrzynia biegów w wersji HT4. To przekładnia mechaniczna, ale sterowana w pełni elektrohydraulicznie. Dzięki temu w kabinie nie ma dźwigni zmiany biegów, a tylko przypominający ją drążek z dwoma przełącznikami kołyskowymi. Jeden służy do wyboru zakresu (4 grupy), a drugi półbiegu (4 biegi powershift). W sumie dostępnych jest więc 16 przełożeń do jazdy do przodu i tyle samo do tyłu.


Podczas jazdy na wyświetlaczu ciągnika pojawia się aktualnie ustawiony zakres i półbieg. Trzeba się przyzwyczaić do oznaczenia zakresów literami dużymi A i C oraz małymi b i d. To dlatego, że na wyświetlaczu cyfrowym duża litera B wyglądałaby jak cyfra 8, a duża litera D jak cyfra 0. Po wybraniu pozycji parkingowej wyświetla się duża litera P. Półbiegi oznaczone są cyframi: 1, 2, 3, 4.

Maksymalna prędkość jazdy wynosi 40 km/h i można osiągnąć ją przy zmniejszonej prędkości obrotowej silnika, co pozwala oszczędzać paliwo. Dostępna jest również wersja skrzyni biegów HT4 z biegami pełzającymi 32/32.

Wszystkie modele są standardowo wyposażone w napęd na cztery koła i funkcję AutoTraction, która jest pomocna podczas pracy z np. ładowaczem czołowym. Dzięki niej po naciśnięciu pedałów hamulca ciągnik się zatrzyma - nie trzeba naciskać pedału sprzęgła nożnego.

W celu załączenia funkcji AutoTraction wystarczy nacisnąć przełącznik z oznaczeniem N AUTO, który umieszczony jest w kabinie na prawym słupku bocznym.


Do zmiany kierunku jazdy służy rewersor elektrohydrauliczny, którego dźwigienka znana z innych modeli ciągników Valtra znajduje się tradycyjnie z lewej strony pod kierownicą. Naszym zdaniem to jedno z najbardziej udanych rozwiązań tego typu na rynku. Przede wszystkim nie sposób przez przypadek załączyć zmianę kierunku jazdy, a położenie parkingowe pozwala na wspomniane automatyczne obniżenie obrotów silnika.

Dwie pompy hydrauliczne

Valtra serii A generacji piątej ma całkiem sporą kabinę dwudrzwiową. Prawie identyczna montowana jest w traktorach Valtra serii G, czyli ciągnikach podobnych pod względem mocy i gabarytów, ale pozycjonowanych wyżej z powodu bogatszego wyposażenia. Ciekawie rozwiązano okno dachowe, które można zasłonić i dodatkowo opuścić zintegrowaną z przesłoną roletę przeciwsłoneczną. Okno to w połączeniu z opadającym ku przodowi dachem pozwala na pełną obserwację pracy ładowacza czołowego.

Na prawej minikonsoli znajduje się ciekawie umieszczony suwak gazu ręcznego, a powyżej niego pokrętło do ustalania wysokości ramion TUZ-u. Można nim ustawić wysokość, na jaką będą opuszczane, co oczywiście jest bardzo pomocne podczas prac z maszynami zawieszanymi i półzawieszanymi. Do obsługi sterowanego elektrycznie tylnego podnośnika służy również przełącznik kołyskowy podnoszenia/opuszczania ramion TUZ-u. Obok niego umieszczono klawisze do elektrohydraulicznego załączania przedniego napędu i blokady mechanizmu różnicowego. Za nimi znajduje się drugi przełącznik TUZ, który działa jak klawisz na błotniku i służy do agregowania maszyny z ciągnikiem. Nie jest powiązany z EHR-em i trzymając go, ramiona TUZ podnoszą się lub opuszczają bardzo wolno. Valtra serii A generacji piątej ma również przycisk pamięci obrotów silnika pozwalający utrzymywać je na zadanym poziomie.

Finowie preferujący oszczędności na każdym kroku uważają, że kiedy nie pracujemy z TUZ-em i złączami hydrauliki, to jedna z pomp hydraulicznych obsługująca te układy powinna być wyłączona. Dlatego obok dźwigni do mechanicznej obsługi dwóch lub trzech par gniazd hydrauliki zewnętrznej umieszczony jest kolejny przełącznik klawiszowy, którym załącza się pracę drugiej pompy hydraulicznej. Ciągniki Valtra A5 z silnikami 4-cylindrowymi mają montowane w standardzie dwie pompy zębate obsługujące hydraulikę zewnętrzną.

Podstawowa o wydatku 57 l/min obsługuje m.in. układ kierowniczy, a druga o wydatku 41 l/min zwiększa potencjał roboczy układu hydraulicznego do poziomu 98 l/min. Możliwość pracy z hydrauliką o wyższym wydatku pozwala na wykonywanie szybszych ruchów np. ładowaczem czołowym. Aby praca dodatkowej pompy nie obciążała niepotrzebnie silnika, sterownik wyłącza ją po przekroczeniu prędkości jazdy ciągnika wynoszącej 20 km/h. W razie potrzeby można ją jednak ponownie aktywować poprzez przeklikanie (wyłączenie i ponowne szybkie włączenie). Wtedy wydatek oleju do poziomu 98 l/min. jest dostępny podczas jazdy z prędkościami w zakresie 20-40 km/h.

Podwójne nagrzewnice i światła

Oprócz standardowej klimatyzacji i tradycyjnej nagrzewnicy górnej można zamówić nagrzewnicę dolną. - Zazwyczaj jest tak, że najszybciej ogrzewa się powietrze w okolicy głowy i ramion od nagrzewnicy górnej - standardowej, montowanej w dachu ciągnika. Dlatego warto zamówić dodatkową, ogrzewającą stopy i kolana. Jest to bardzo komfortowe rozwiązanie, którego efekty odczujemy wsiadając rano do zimnego ciągnika. Trzeba też mieć świadomość, że przy każdym otwarciu drzwi do dołu kabiny napływa w zimnych porach roku chłodne powietrze z zewnątrz. Dwie nagrzewnice ogrzeją wnętrze szybciej niż jedna - mówi Sebastian Karasiewicz.

Oceniane przez nas ciągniki nie miały dodatkowej nagrzewnicy, ale za to miały dodatkowe reflektory świateł mijania i drogowych. Montowane są one pod linią dachu kabiny obok świateł roboczych. Dzięki temu podczas jazdy z ładowaczem czołowym nigdy nie wystąpi problem braku właściwego oświetlenia używanego podczas transportu drogowego. Dodatkowe, górne światła mają odpowiednią homologację i w odróżnieniu od świateł roboczych są zamontowane na sztywno.

Kabina ciągnika Valtra A generacji piątej wyposażona jest w amortyzację mechaniczną. Odpowiadają za nią dwa tylne amortyzatory hydrauliczne ze sprężynami o twardości regulowanej w pięciu pozycjach. Do ich zmiany wykorzystywany jest obracany pierścień, tak jak ma to miejsce w przypadku amortyzatorów motocyklowych. Przód kabiny oparty jest na dwóch silentblokach.

Valtra Connect

- Tak jak wszystkie ciągniki Valtra, najnowsza seria A jest dostosowywana do potrzeb klientów w fabryce Valtra w Finlandii. Dostępna modułowa budowa oraz setki opcji wyposażenia sprawiają, że piąta generacja serii A może być całkowicie dopasowana do indywidualnych potrzeb klienta. Ciągnik może być jeszcze bardziej dedykowany do wykonywania nietypowych zadań w studiu Valtra Unlimited - mówi Sebastian Karasiewicz.

Z takiej formy "dopieszczenia" ciągnika skorzystał właściciel ocenianej przez nas Valtry A115 z fabrycznym ładowaczem czołowym. W traktorze tym fotel posiadał specjalne poszycie, na podłodze znajdował się dywanik z logo, a na dachu designerski dodatek. Był to odbiornik systemu Valtra Connect, czyli telemetrii, która nieustannie rejestruje aktywność ciągnika oraz jego położenie dzięki nawigacji satelitarnej. Dane te można przeglądać w czasie rzeczywistym na urządzeniu mobilnym w dowolnym miejscu i o dowolnej porze. Korzystając z tych informacji można przewidywać potrzeby serwisowe. Rozwiązanie Valtra Connect jest dostępne dla wszystkich ciągników serii A generacji piątej.
 

• Artykuł ukazał się w "Rolniczym Przeglądzie Technicznym". ZAPRENUMERUJ