Koniunktura w rolnictwie poprawia się, ale długi przedsiębiorstw rosną

Ponad 544 mln zł wynosiło na początku września łączne zadłużenie 9.563 przedsiębiorstw rolnych, leśnych i rybackich zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Długów. 84 proc. wartości niespłaconych zobowiązań przypada na producentów rolnych - wynika z danych KRD.

- Poziom zadłużenia firm pracujących w tym sektorze gospodarki może być jednak większy. Nie wiemy bowiem, czy rolnicy zaciągają zobowiązania jako przedsiębiorca, czy jako konsument. W tej publikacji przyjrzeliśmy się wyłącznie firmom rolnym, leśnym i rybackim - powiedział Adam Łącki, prezes KRD Biura Informacji Gospodarczej.

. Tymczasem, jak wynika z naszego najnowszego raportu "Zadłużenie mieszkańców wsi", ich długi wynoszą 6,14 mld zł. Zatem, do 544 mln zł długów producentów rolnych doliczyć by można pewną część z zadłużenia mieszkańców wsi - dodał ekspert.

Jak wynika z danych KRD, najwięcej zadłużonych rolników, leśników i rybaków pracuje na Mazowszu, gdzie 1.470 firm z tego sektora znalazło się na liście nierzetelnych płatników. Ich zadłużenie wynosi prawie 67 milionów złotych.

Z kolei najwyższy dług uzbierał się rolnikom, leśnikom i rybakom z Wielkopolski – blisko 79 milionów złotych. Na tę kwotę składają się 4.033 niespłacone zobowiązania 1.087 rolników.

Podwójne trzecie miejsce (pod względem liczby dłużników i kwoty zadłużenia) należy do przedsiębiorców rolnych ze Śląska. W tym województwie 840 rolników zalega ze spłatą prawie 42 mln zł.

Rekordzistą jest przedsiębiorca mieszkający w powiecie strzelecko-drezdeneckim na Ziemi Lubuskiej. Jego dług urósł do 7,3 mln zł. Większość z tej kwoty stara się odzyskać firma windykacyjna, pozostała część należy do dwóch innych rolników.


Według Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH w III kwartale 2017 roku koniunktura w polskim rolnictwie poprawiła się. Zdaniem ekspertów dobra passa dla rolników trwa nieprzerwanie od półtora roku.

Potwierdzają to dane Głównego Urzędu Statystycznego: tegoroczne zbiory zbóż i rzepaku były wyższe niż przed rokiem. Plony zbóż podstawowych wzrosły o 8 proc. rok do roku, jednak w przypadku rzepaku było to aż 23 proc. więcej. Zbiór warzyw jest porównywalny z 2016 rokiem.

Pomimo udanych tegorocznych zbiorów, zadłużenie przedsiębiorstw rolnych, leśnych i rybackich w ciągu dwóch lat wzrosło o 43 proc., przekraczając 544 mln zł, z czego większość długów (456,6 mln zł) to nieuregulowane zobowiązania rolników - podkreślił KRD.

- Ta branża działa na trochę innych warunkach niż pozostałe gałęzie gospodarki. Najczęściej największy zastrzyk gotówki rolnicy otrzymują zaraz po żniwach. Wtedy zaczynają spłacać faktury, ale nie są to wyłącznie bieżące rachunki. Spora część pochodzi z minionych 12 miesięcy, kiedy rolnicy kupowali nawozy, ziarna do posiania pól czy korzystali ze sprzętu innych rolników. Na sporej części tych faktur widniał termin zapłaty wydłużony nawet do roku. A częste tłumaczenie przedsiębiorców rolnych to "zapłacę, jak zbiorę plony" - wskazał Łącki.


Dodał, że kiedy otrzymają pieniądze za sprzedaż zboża, warzyw czy owoców, regulują zaległe rachunki. - Jednak wtedy już brakuje pieniędzy na zakup nasion i nawozów na kolejny sezon. Koło się zamyka, a rolnik tkwi stale w nieopłaconych fakturach - wyjaśnił Łącki.

Statystyczny rolnik-dłużnik ma do oddania 57 tysięcy złotych. Dla porównania w sektorze handlu średnie zadłużenie wynosi prawie 30 tys. zł, a w budownictwie - 45 tys. zł.

"Wysokie średnie zadłużenie rolników wiąże się z tym, że zaciągane przez nich zobowiązania często oscylują w dużych kwotach. Powodem jest najczęściej chęć zwiększenia produkcji przez powiększenie gospodarstwa czy zakup nowych maszyn lub modernizacji starych. (...) Część z nich pada ofiarą przeinwestowania. Źle szacują koszty i potencjalne zyski, w efekcie wpadają w spiralę zadłużenia" - wyjaśnił Mirosław Sędłak, cytowany w komunikacie, prezes Rzetelnej Firmy.


Potwierdzają to dane KRD. Najwięcej pieniędzy, bo 263 milionów złotych, są winni funduszom sekurytyzacyjnym, które odkupiły długi od pierwotnych wierzycieli. Branży finansowej mają zaś do oddania 103 mln zł.

Ale również rolnicy, leśnicy i rybacy czekają na spłatę prawie 100 milionów złotych. Ich dłużnikami są przede wszystkim firmy z branży handlowej, które nie zapłaciły za zakupione towary od rolników. Łącznie mają do oddania blisko 27 milionów złotych.

Na 24 miliony złotych zalegają innym przedsiębiorcom rolnym. Najczęściej są to nieuregulowane faktury za wypożyczenie sprzętu, sprzedaż gruntów rolnych czy hodowlanych zwierząt. Pozostałymi wierzycielami gospodarzy są firmy z branży budowlanej, przemysłowej i transportowej.
 

• Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś