Dzięki tanim surowcom ceny żywności nadal będą spadać
Fot. Tytus Żmijewski
Tanieją cukier, owoce, mąka, tłuszcze zwierzęce i ryż. Ze względu na światową nadprodukcję żywności i tanie surowce w najbliższych miesiącach nie należy spodziewać się odwrócenia tego trendu.
Jak wynika z badania Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w przyszłym roku ceny będą coraz niższe, choć spadki wyhamowuje umacniający się dolar.
- W nadchodzącym roku nie należy oczekiwać zmian cen surowców rolnych. Stawki pozostaną na niskim poziomie. Powodem jest przede wszystkim rosnąca produkcja żywności na świecie - ocenia w rozmowie z agencją Newseria Biznes dr Mariusz Hamulczuk z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.
Jak tłumaczy ekspert IERiGŻ, z czasem sytuacja się unormuje, ale w 2015 roku żywność w Polsce nie będzie droga, a wpłynie na to przede wszystkim sytuacja na świecie.
- Ceny żywności i artykułów rolnych w Polsce są pochodną uwarunkowań krajowych, ale w jeszcze większym stopniu zależą od czynników światowych. Jeśli obecne ceny surowców rolnych na światowych rynkach są niskie, to przekłada się to na niskie ceny żywności w kraju - mówi dr Hamulczuk.
Indeks cen żywności FAO obliczany przez Organizację Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa spada ósmy miesiąc z rzędu. Jego listopadowa wartość wynosi 192,6 pkt i jest najniższa od września 2010 roku.
W stosunku do listopada 2013 r. indeks spadł o 6 proc. m.in. z powodu rosnącej produkcji mleka, dużych zapasów wieprzowiny i urodzajnych zbiorów zbóż zwłaszcza w USA.
- W przypadku spadku cen surowców rolnych ceny żywności są stabilne, czyli niekoniecznie stawki detaliczne są niższe. Duży udział w finalnej cenie żywności mają bowiem pozasurowcowe koszty. Im bardziej przetworzony surowiec, tym większy jest ich udział - przyznaje dr Hamulczuk.
Spadające ceny ropy naftowej przekładają się na niższe koszta transportu. Z kolei tani węgiel obniża koszty energii elektrycznej.
- Gdy zwalnia światowa gospodarka waluty krajów rozwijających się, w tym także Polski, osłabiają się względem dolara amerykańskiego. A silny dolar hamuje spadek cen żywności wywołany spadkiem cen surowców rolnych - mówi ekspert IERiGŻ.
Amerykańska waluta w stosunku do złotówki w ostatnich 12 miesiącach w przybliżeniu umocniła się o 10 proc. - z 3 do około 3,35 zł. Ostatnio taki kurs notowany był w lipcu 2013 r.
Niskie ceny żywności mają jednak realny wpływ na całą gospodarkę. Według najnowszych danych GUS w listopadzie stawki spadły o 0,6 proc. rok do roku i 0,2 proc. miesiąc do miesiąca.
W segmencie żywności w stosunku do listopada 2013 r. ceny poszły w dół o 2,7 proc. Tańszy był cukier (3,2 proc.), owoce (2,4 proc.), tłuszcze zwierzęce (1,2 proc.) i mąka (1,1 proc.).
Zdaniem eksperta niskie ceny zbóż na światowych rynkach mogą przełożyć się na ceny pasz, a co za tym idzie na ceny mięsa. Biorąc pod uwagę uwarunkowania handlowe i restrykcje na rynkach rosyjskim i owocowo-warzywnych także należy się spodziewać niskich cen.
Według Hamulczuka ze względu na już niską bazę inflacyjną w 2015 r. wydatki konsumentów na zakup żywności będą na podobnym poziomie jak obecnie.
