Jest porozumienie w sprawie limitów kadmu w nawozach
Parlament Europejski i kraje członkowskie zawarły wstępne porozumienie w sprawie wzbudzających w UE kontrowersje limitów dla kadmu w nawozach. Będzie miało duże znaczenie dla unijnego rolnictwa i producentów nawozów spoza Wspólnoty.
Z nowych regulacji najwięcej kontrowersji budził planowany limit metali ciężkich, w tym kadmu, w nawozach fosforanowych. Ma to zmniejszyć ryzyko dla zdrowia i środowiska UE.
W nawozach ma być mniej kadmu. Zapłacą za to rolnicy
Ostatecznie PE i kraje ustaliły ten limit na 60 mg/kg trzy lata po wejściu w życie regulacji. Siedem lat po wejściu w życie nowych regulacji Komisja Europejska sprawdzi, czy przepisy działają właściwie i czy możliwe będzie dalsze ograniczenie limitów.
Współustawodawcy uzgodnili również, że firmy, które produkują nawozy o niskiej zawartości kadmu, będą mogły oznakować swój produkt etykietą z napisem "o niskiej zawartości kadmu". Będzie to możliwe w przypadku, gdy nawóz będzie zawierał mniej kadmu, niż 20 mg/kg.
PE i kraje UE chcą też, żeby w Unii promowane było zwiększone wykorzystanie materiałów pochodzących z recyklingu do produkcji nawozów oraz zwiększony został dostęp do rynku nawozom organicznym.
Sprawa limitów kadmu w nawozach w ostatnich tygodniach wywoływała wiele kontrowersji w Europie i podzieliła kraje UE. W tle znalazły się interesy krajów Afryki Północnej i lobbing Rosji - dużych producentów i eksporterów nawozów do UE.
Ile kadmu w nawozach? Grupa Azoty może sporo stracić
Historia "wykuwania" w Brukseli nowych przepisów jest długa. Po latach przymiarek KE w marcu 2016 r. opublikowała propozycję, zgodnie z którą w ciągu trzech lat od wejścia rozporządzenia w życie limit kadmu miał wynieść 60 mg/kg, następnie spaść do 40 mg/kg, a docelowo wynieść 20 mg/kg w perspektywie roku 2030.
W grudniu 2017 r. kraje członkowskie uzgodniły mandat do rozmów z poziomem wyjściowym kadmu 60 mg/kg. Jeszcze inne limity zaproponował Parlament Europejski, który przyjął swój mandat w październiku 2017 r., proponując: 40 mg/kg z sześcioletnim okresem dostosowywania, a następnie 20 mg/kg po 16 latach - zamiast 20 zapisanych w projekcie Komisji.
Polska była sceptyczna wobec bardziej restrykcyjnych limitów. W październiku jeden z dyplomatów mówił PAP, że limit na poziomie 60 mg/kg już byłby najbardziej ambitnym limitem na świecie.
Jak wskazywano, nowe regulacje miałyby ogromne znaczenie dla globalnych producentów nawozów fosforanowych - Rosji i państw północnej Afryki. Największym eksporterem do UE jest Maroko, a tuż za nim plasuje się Rosja.
Jesienne stosowanie nawozów tylko w sytuacjach nadzwyczajnych
Kłopot w tym, że obecność kadmu różni się w zależności od regionu, w którym znajdują się złoża fosforytów. W rosyjskich jest go mało, znacznie więcej natomiast w północnoafrykańskich.
Jeden z polskich dyplomatów wskazywał, że bardziej restrykcyjne limity spowodowałyby zwiększenie dostępu do unijnego rynku dla Rosji i wzrost cen nawozów.
Z informacji PAP wynika, że obawy co do zbyt restrykcyjnych limitów zgłaszały inne państwa UE, w tym Włochy, Grecja, Wielka Brytania, Bułgaria, Rumunia, Hiszpania i Portugalia. Porozumienie jest więc dla tych krajów i Polski najbardziej optymalną opcją z zaproponowanych przez instytucje unijne.
Wstępne porozumienie musi jeszcze zostać potwierdzone przez ambasadorów państw członkowskich UE (COREPER) i komisję rynku wewnętrznego parlamentu. Projekt rozporządzenia zostanie następnie poddany pod głosowanie na sesji plenarnej i oficjalnie zatwierdzony przez Radę UE.
Kadm jest pierwiastkiem chemicznym, który występuje w fosforytach, skałach wykorzystywanych do produkcji nawozów. Na terytorium UE ich złoża występują w stosunkowo niewielkich ilościach, więc aby zaspokoić zapotrzebowanie rolnictwa, Unia musi opierać się na imporcie.
UE importuje rocznie ponad 6 milionów ton fosforytów, ale według KE może odzyskać do 2 milionów ton fosforu z osadów ściekowych, odpadów ulegających biodegradacji, mączki mięsno-kostnej lub obornika.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś