Suedzucker: minister rolnictwa odpowiada na list posłów
Minister rolnictwa Krzysztof Jurgiel odpowiedział na pismo posłów Anny Schmidt-Rodziewicz i Tomasza Poręby w sprawie sporu pomiędzy Krajowym Związek Plantatorów Buraka Cukrowego a Suedzucker Polska S.A. dotyczącego warunków umowy kontraktacyjnej na rok 2017/2018.
Minister pisze, że w związku z sygnałami napływającymi od plantatorów buraków cukrowych dotyczących niekorzystnej dla plantatorów treści regionalnego porozumienia branżowego oraz umowy kontraktacyjnej na sezon 2017/2018 zwrócił się do spółki Suedzucker Polska S.A. z prośbą o udzielnie wyjaśnień w tej sprawie.
Ostatni moment na wykonanie przesiewów buraków
Spółka w piśmie z 8 marca 2017 r. poinformowała, że treść umowy kontraktacji oraz regionalnego porozumienia branżowego były wynikiem wielotygodniowych negocjacji i uzgodnień dokonanych zgodnie z dotychczasową praktyką, akceptowaną od wielu lat przez niemal wszystkie Związki Plantatorów Buraka Cukrowego działające przy spółki Suedzucker Polska S.A.
Zdaniem spółki fakt, że kontraktacja w roku gospodarczym 2017/2018 (i w latach kolejnych) będzie przebiegać na odmiennych niż dotychczas warunkach ma związek z likwidacją systemu kwotowego na rynku cukru i odbywa się na innych niż dotychczas zasadach, które wymuszone zostały nowym otoczeniem prawnym i ekonomicznym. Nie oznacza to jednak, że Suedzucker Polska S.A. zaprzestał przestrzegania określonych standardów lub dobrych praktyk albo, że działa na szkodę plantatorów buraka cukrowego.
Spółka stwierdziła, że treść umowy kontraktacji na kampanię 2017/2018 oraz regionalne porozumienie branżowe zostały uzgodnione na forum Komisji Porozumiewawczej oraz zostały zaakceptowane przez Związki Plantatorów Buraka Cukrowego reprezentujące ponad 85 proc. wszystkich plantatorów burka cukrowego, z którymi Suedzucker Polska S.A. współpracuje.
Zagrożenie szarkiem komośnikiem w uprawie buraka cukrowego
Uznając wyjaśnienia te za niewystarczające, ministerstwo zwróciło się do Agencji Rynku Rolnego o przeprowadzenie czynności sprawdzających w siedzibie spółki w celu ustalenia, czy spółka ta zawiera umowy na zakup buraków cukrowych spełniające warunki określone w przepisach rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 w sprawie wspólnej organizacji rynków rolnych.
Jednocześnie ministerstwo wystąpiło do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o przeprowadzenie kontroli umów kontraktacyjnych proponowanych przez koncerny zagraniczne działając na terenie Polski, która miałaby na celu zbadanie, czy proponowane polskim plantatorom buraków cukrowych warunki w tych umowach są odmienne (niekorzystne) w porównaniu do umów, które zwierają te koncerny z plantatorami z innych państw UE.
Ministerstwo zapewnia też, że widzi konieczność i zabiega o wzmocnienie w prawodawstwie unijnym pozycji plantatorów w łańcuchu dostaw poprzez:
- wprowadzenie obligatoryjności zawierania porozumień branżowych przez strony tych umów,
- wprowadzenie możliwości negocjowania cen zakupu buraków cukrowych na poziomie porozumień branżowych,
- właściwe monitorowanie rynku cukru,
- wprowadzenie na poziomie UE rozwiązań przeciwdziałających praktykom polegającym na nieuczciwym wykorzystywaniu przewagi kontraktowej przez jedna ze stron umowy.
Co zawiera Ogólnopolskie Porozumienie Branżowe?
Przedstawiciele Polski aktywnie uczestniczą na forum UE w dyskusjach dotyczących zasad funkcjonowania rynku cukru po zniesieniu kwotowania produkcji, prezentując swoje stanowisko i szukając rozwiązań, które byłyby najkorzystniejsze dla uczestników rynku, w tym plantatorów buraków cukrowych.
Ministerstwo zauważa problem nierównowagi wśród uczestników łańcucha dostaw żywności, wynikający z funkcjonowania na rynku dużych podmiotów sektora dystrybucji i słabszych rozdrobnionych podmiotów produkujących żywność, w tym producentów buraków cukrowych, których pozycja w negocjowaniu cen za sprzedawany towar nie jest wystarczająca silna.
Nieuczciwe praktyki w handlu rolno-spożywczym stosowane np. przez duże podmioty skupowe, powodują m.in. pogarszanie się kondycji finansowej producentów żywności, poprzez obniżanie cen płaconych rolnikom za dostarczone surowce. W związku z tym w ministerstwie podjęto decyzję o rozwiązaniu problemu w drodze legislacyjnej i opracowano projekt ustawy.
W dniu 11 stycznia 2017 r. w Dz.U. nr 67 opublikowano ustawę o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi, która umożliwia nałożenie przez prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kar na przedsiębiorców, u których stwierdzono działania związane z nadużywaniem przewagi kontraktowej, tj. większych podmiotów łańcucha rolno-spożywczego wobec mniejszych.
Posłowie apelują do ministra rolnictwa o wsparcie rolników
Jednocześnie ministerstwo zachęca producentów rolnych do zrzeszania się we wspólne struktury gospodarcze, które mogą odgrywać kluczową rolę dla podniesienia konkurencyjności i wzrostu gospodarczego polskiego rolnictwa i obszarów wiejskich. W celu dalszego wzmocnienia koncentracji podaży przez producentów, w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 przewidziano wsparcie dla tworzenia nowych grup producentów rolnych.
Podmioty chcące skorzystać ze wsparcia muszą zadeklarować realizację planu biznesowego na podstawie którego zostały uznane, w celu osiągnięcia jego założeń w trakcie trwania 5-letniego okresu wsparcia.
W opinii ministerstwa zwiększenie konkurencyjności krajowego sektora, w tym uprawy buraków cukrowych, będzie zależało od właściwej współpracy między plantatorami buraków cukrowych a producentami cukru w systemie bezkwotowym. Dlatego tak ważne jest podpisanie 19 kwietnia Ogólnopolskiego Porozumienia Branżowego przez Krajowy Związek Plantatorów Buraka Cukrowego oraz Związek Producentów Cukru w Polsce.
Porozumienie to określa zasady współpracy między plantatorami a producentami cukru i niewątpliwie przyczyni się do rozwoju krajowego sektora cukrowniczego. Jednocześnie nie wyłącza ono możliwości i skuteczności obowiązywania porozumień branżowych na poziomie regionalnym.
