Czy niewykorzystane jesienią herbicydy można stosować wiosną?
Rolnicy aby niepotrzebnie nie zamrażać pieniędzy na niewykorzystane herbicydy i magazynować je aż do kolejnego sezonu, chcą zakupione preparaty jak najszybciej zastosować wykonując zabiegi ochronne. Zawsze jednak uzależnieni są od pogody, która czasami krzyżuje ich plany…
Pewnym zabezpieczeniem może być dobór herbicydów zalecanych zarówno w terminie jesiennym, jak i wiosennym. Przykładowo środki niewykorzystane z powodu suszy panującej po siewie zbóż ozimych, można wykorzystać wiosną w dogodnych warunkach, już po ich wschodach. Wystarczy dokładnie przeanalizować terminy stosowania poszczególnych substancji czynnych. Na pewno więc przyda się szczegółowy przegląd zaleceń.
Problemy herbicydowe po wymarznięciu plantacji
Odszyfrować zawiłości
Zdecydowanie prościej jest analizować zalecenia stosowania substancji czynnych niż zawierających je produktów handlowych. Z pewnością do takich należy szereg preparatów zawierających chlorosulfuron. Pierwszym i do chwili obecnej zalecanym jest Glean 75 WG. Doczekał się wielu odpowiedników. Identycznie jest jedynie zalecany Nuher 75 WG. To dwa preparaty, które nalistnie jesienią można stosować we wszystkich czterech zbożach. Doglebowo nie jest zalecany w jęczmieniu. Podobnie, ale tylko nalistnie i tylko w pszenicy można stosować Tacyt 75 WG, natomiast identyczny Chlorosulfuron 75 WG, w ogóle nie jest zalecany jesienią. Z kolei Spoton, Surfer i Tacyt produkowane w formulacji 50 SG mają wyłącznie rejestrację do zabiegów odchwaszczania jesiennego. Należy wziąć pod uwagę, że chcąc chlorosulfuron wykorzystać do zabiegów wiosennych, można go jedynie stosować w dawce 7,5 g s. cz/ha. Związane jest to z długim działaniem następczym tej substancji czynnej. Również należy pamiętać, że obniżona dawka tych preparatów, służy jedynie do zwalczania chwastów dwuliściennych (głównie samosiewów rzepaku). W celu zwalczania wrażliwych form miotły zbożowej, chlorosulfuron można wykorzystać jedynie stosując mieszaniny z udziałem innych substancji miotłobójczych.
Wpływ pogody na działanie herbicydów
Inne sulfonylomoczniki
Obok chlorosulfuronu jedną z bardziej popularnych substancji czynnych stosowanych w zbożach jest tribenuron metylu (np. Granstar). Zdecydowana większość, bo ponad 20 środków zawierających ten związek, ma rejestrację dotyczącą stosowania tylko do zabiegów wiosennych. Niedawno zarejestrowano pierwszy środek z tej grupy - Ranga 75 WG, dopuszczony do zabiegów jesiennych w fazie od 3 liści do końca krzewienia (BBCH 13-29). Drugi środek - Tribe 75 WG, zarejestrowano w niemalże identycznym terminie (BBCH 12-29), nie precyzując terminu fenologicznego (jesień - wiosna). Stąd zaplanowany tribenuron metylu do zabiegów jesiennych, można wykorzystać wiosną. Jednak rozpatrując liczbę zarejestrowanych preparatów w poszczególnych terminach można uznać, że preparaty niewykorzystane wiosną można zastosować jesienią.
Kolejny sulfonylomocznik - flupyrsulfuron metylowy (Lexus) zarejestrowany jest do zabiegów jesiennych. Zalecany jest do odchwaszczania wszystkich zbóż oprócz jęczmienia, niestety wiosną można go wykorzystać tylko do zwalczania chwastów w pszenicy. Prawdopodobnie w przyszłym roku będzie to ostatnia okazja, ponieważ flupyrsulfuron metylowy, decyzją Komisji Europejskiej ma być w najbliższym czasie wycofany.
Lepiej późno niż wcale
Mniej skomplikowane
Wszystkie formy użytkowe chlorotoluronu są produkowane w formulacji "500 SC", co nie oznacza, że wszystkie mają identyczną rejestrację. Jedynie preparaty: Desperado, Dicurex Flo i Lentipur Flo można w identyczny sposób stosować w czterech zbożach, uwzględniając jedynie wysokość dawki zalecanej jesienią (2,0 l/ha) i wiosną (3,0 l/ha). Równie popularny Tolurex ma nieco inną rejestrację. W obu terminach, także w zróżnicowanych dawkach, może być stosowany we wszystkich zbożach oprócz żyta, w którym brak zaleceń w terminie wiosennym. Kolejny herbicyd - Opal, oficjalnie jest zalecany tylko jesienią i wyłącznie w pszenicy.
Uwzględniając działanie substancji czynnej, należy uznać, że jest ona uniwersalna dla wszystkich zbóż zarówno pod kątem selektywności, jak i terminu jesiennego i wiosennego.
Liczne rejestracje
Najliczniej reprezentowaną substancją czynną do odchwaszczania zbóż ozimych jest diflufenikan. Niestety ta sama substancja czynna rejestrowana pod wieloma różnymi nazwami handlowymi wiąże się na ogół ze skomplikowanymi zaleceniami. Tak jest też w tym przypadku. Diflufenikan jest substancją o działaniu doglebowym, stąd zdecydowana większość zaleceń dotyczy jesieni. Jest jednak selektywny w stosunku do zbóż opryskiwanych powschodowo. W terminie nalistnym preparat należy stosować na młode chwasty w fazie siewek o słabo wykształconym systemie korzeniowym. Oficjalnie do zabiegów wiosennych, spośród wielu, zarejestrowano tylko cztery produkty (Diflanil 500 SC, Dina 500 SC, Premazor Sad 500 SC i Ukulele 500 SC). Pewien wariant wykorzystania diflufenikanu wiosną (Flufenik 500 SC, Legato 500 SC, Stakato 500 SC i Talos 500 SC), to zarejestrowana jego mieszanina z herbicydem Aminopielik Super 464 SL.
Ze względu na doglebowe działanie tej substancji czynnej w zabiegach wiosennych głównie nadaje się do zabiegów korekcyjnych, w celu zwalczania chwastów, które skiełkowały i wzeszły wiosną. Warunkiem dobrego działania w każdym terminie jest wilgotna gleba.
Nie tylko jednoliścienne
Istnieją sytuacje, które wymagają zwalczania jedynie gatunków jednoliściennych (głównie miotły zbożowej, owsa głuchego, wyczyńca polnego i życic). Aktualnie w tym celu stosowane są dwie substancje czynne – fenoksaprop-P-etyl i pinoksaden, ale tylko pinoksaden można stosować w dwóch terminach. Zalecane do zwalczania wymienionych gatunków są Axial 50 EC i Fraxial 50 EC (ewentualnie wycofywany Axial 100 EC łącznie z adiuwantem). Bardziej uniwersalną formą jest fabryczna mieszanina pinoksadenu z florasulamem (Axial One 50 EC lub Axial Komplett). Pozwala ona na równoczesne niszczenie chwastów jedno- i dwuliściennych. Również mieszaniny fabryczne mają rejestracje w obu terminach.
Tabela. Substancje czynne zalecane w różnych terminach do odchwaszczania zbóż
Herbicyd lub s.cz. |
Zabieg |
|||||
Jesienny |
Wiosenny |
|||||
Termin* |
Dawka |
Zboża |
Termin* |
Dawka |
Zboża |
|
chlorosulfuron |
||||||
Glean 75 WG; Nuher 75 WG |
0 |
20-25 g |
p, pż, ż |
rw-30 |
10-15 |
j, p, pż, ż* |
11-30 |
20-25 g |
j, p, pż, ż |
||||
Arubis 50 SG |
11-kw |
25-37,5 g |
p, pż, ż |
- |
- |
- |
Spoton 50 SG |
||||||
Surfer 50 SG |
||||||
Tacyt 75 WG |
12-14 |
20 g |
p |
21-30 |
10 g |
p |
Chlorosulfuron 75 WG |
- |
- |
- |
21-30 |
10 g |
p |
chlorotoluron |
||||||
Opal 500 SC |
13-29 |
2,0 l |
p |
- |
- |
- |
Desperado 500 SC |
13-kw |
2,0 l |
j, p, pż, ż |
rw-25 |
3,0 l |
j, p, pż, ż |
Dicurex Flo 500 SC |
||||||
Lentipur Flo 500 SC |
||||||
Tolurex 500 SC |
12-kw |
1,5-2,0 l |
j, p, pż |
24-26 |
2,0-2,5 l |
j, p, pż |
24-26 |
1,5-2,0 l |
ż |
- |
- |
- |
|
diflufenikan |
||||||
Delfin 500 SC; Sempra 500 SC |
01-29 |
0,375 l |
j,p,ż |
- |
- |
- |
Diflanil 500 SC |
12-13 |
0,3 l |
p |
rw-29 |
0,18-0,3 |
p |
Dina 500 SC |
||||||
Premazor Sad 500 SC |
||||||
Ukulele 500 SC |
||||||
Flufenik 500 SC |
12-13 |
0,2-0,3 l |
p |
- |
- |
- |
Legato 500 SC |
||||||
Stakato 500 SC |
||||||
Talos 500 SC |
||||||
Flufenik 500 SC lub Legato 500 SC lub Stakato 500 SC lub Talos 500 SC + Aminopielik Super 464 SL |
- |
- |
- |
23-28 |
0,1 + 1,0 |
p |
Adiunkt 500 SC; Herubin 500 SC; Saper 500 SC |
14-23 |
0,24-0,3 |
p, pż |
- |
- |
- |
flupyrsulfuron metylowy |
||||||
Lexus 50 WG |
11-29 |
20 g |
p, pż, ż |
11-29 |
20 g |
p |
tribenuron metylowy |
||||||
Ranga 75 WG |
13-29 |
20 g |
p, pż |
29-30 |
20 g |
p, pż |
Tribe 75 WG |
12-29 |
20 g |
j, p |
12-29 |
20 g |
j, p |
pozostałe 22 produkty |
- |
- |
- |
+ |
+ |
+ |
pinoksaden |
||||||
Axial 50 EC, Fraxial 50 EC |
13-kw |
0,6-0,9 |
j, p, pż |
13-37 |
0,6-1,2 |
j, p, pż |
13-kw |
0,6-0,9 |
ż |
13-37 |
0,6-0,9 |
ż |
|
pinoksaden + florasulam |
||||||
Axial Komplett; Axial One 50 EC |
12-kw |
0,75-1,0 |
j, p, pż, ż |
rw-32 |
1,0-1,3 |
j, p, pż, ż |
*terminy podane są w skali BBCH; rw = ruszenie wegetacji, kw = koniec wegetacji
j, p, pż, ż (jęczmień, pszenica, pszenżyto i żyto)
- Artykuł ukazał się w miesięczniku "Przedsiębiorca Rolny" nr 12-2017 - ZAPRENUMERUJ