Grzywna i obcięcie unijnych dopłat. Drakońskie kary dla rolników
Ponad 2 tys. zł za nieprawidłowości w stosowaniu nawozów, a ponad 3 tys. zł za uchybienia w przechowywaniu odchodów zwierzęcych - takie kary grożą rolnikom w związku z nieprzestrzeganiem Programu azotanowego. Do tego dochodzi widmo utraty części płatności unijnej.
Zgodnie z ustawą Prawo wodne, która ustanowiła "Program działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu" (tzw. Program azotanowy), kontrola jego stosowania jest wykonywana przez właściwe organy Inspekcji Ochrony Środowiska.
Program azotanowy: co które gospodarstwo musi przestrzegać?
Dodatkowo wymagania Programu azotanowego wchodzą w zakres zasady tzw. wzajemnej zgodności (cross-compliance), dlatego wszyscy rolnicy korzystający z płatności bezpośrednich, a także płatności obszarowych mogą być w tym zakresie kontrolowani przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Corocznie takim inspekcjom podlega 1 proc. beneficjentów ubiegających się o płatności (z pominięciem rolników uczestniczących w systemie dla małych gospodarstw).
Co istotne, istnieje system kar uzależniony od zakresu i stopnia naruszenia Programu azotanowego, który daje możliwość inspektorom ochrony środowiska wydawania decyzji nakazujących usunięcie w określonym terminie stwierdzonych nieprawidłowości lub ustalania obowiązku uiszczenia opłaty za naruszenie zapisów Programu azotanowego.
Rząd ma plan ograniczenia azotanów. Pójdą na to setki milionów
- 2040 zł za stosowanie nawozów niezgodnie z Programem azotanowym,
- 3060 zł za przechowywanie odchodów zwierzęcych niezgodnie z Programem azotanowym,
- 510 zł za prowadzenie dokumentacji realizacji Programu azotanowego niezgodnie z tym Programem,
- 510 zł za brak planu nawożenia azotem, jeżeli jest wymagany zgodnie z przepisami.
Natomiast w przypadku kontroli przeprowadzanych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w ramach zasady wzajemnej zgodności (cross-compliance), wysokość sankcji - tj. obniżenia płatności bezpośrednich lub płatności obszarowych - zależy od rodzaju i skali naruszenia wymogów.
W przypadku, gdy stwierdzona niezgodność wyniknie z zaniedbania ze strony rolnika, zmniejszenie płatności z zasady wynosi 3 proc. całkowitej kwoty płatności, a w przypadku poważniejszych naruszeń - 5 proc. Zaś w sytuacji, gdy rolnik celowo dopuści się stwierdzonej niezgodności, zmniejszenie to z zasady wynosi 20 proc. całkowitej kwoty (w przypadkach rażących naruszeń może nawet wynieść do 100 proc. całkowitej kwoty).
Warto dodać, że odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania w kwestii realizacji wymogów Programu azotanowego zostały zamieszczone na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej (a konkretnie tutaj). Ten materiał ma być dodatkowo uzupełniany na bieżąco.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś