Łożyska toczne
Do wałów o małych średnicach dobiera się przeważnie łożyska kulkowe zwykłe, a do tych o dużych średnicach – łożyska walcowe, stożkowe i baryłkowe, jak również w niektórych przypadkach kulkowe zwykłe.
Najniższą wysokość przekroju poprzecznego mają łożyska igiełkowe, walcowe i baryłkowe określonych serii, a w następnej kolejności łożyska kulkowe zwykłe. Jeżeli wielkością ograniczającą przestrzeń jest szerokość łożyska, dobiera się zwykle łożyska walcowe jednorzędowe i kulkowe zwykłe.
Obsługa przekładni pasowych
Przekładnie z pasami klinowymi znalazły szerokie zastosowanie w maszynach rolniczych. Są one stosunkowo niezawodne oraz mogą przenosić momenty obrotowe o dużej wartości. Dodatkowo charakteryzują się cichą pracą i zabezpieczają cały układ...
Oznaczenie literowo-cyfrowe
Każde łożysko jest oznaczone symbolem literowo-cyfrowym. Podzielony jest on na trzy grupy znaków. Grupa znaków przed numerem podstawowym określa podzespół łożyska, numer podstawowy wyraża jego serię i wymiar otworu. Natomiast grupa za numerem podstawowym oznacza konstrukcję oraz dokładność wykonania (tabela 1). Pierwsze dwie lub trzy cyfry symbolu podstawowego oznaczają rodzaj elementów tocznych, a ostatnie dwie – średnicę otworu łożyska. Oznaczenie cyfrowe 00 określa średnicę 10 mm, 01 – 12 mm, 02 – 15 mm oraz 03 – 17 mm. Wyższe liczby (04-96) mnoży się przez 5, otrzymując w wyniku średnicę otworu łożyska. Przy średnicach powyżej 500 mm wymiar otworu podaje się bezpośrednio za kreską ułamkową, po znaku serii, np. 60/500. Dla średnic do 10 mm, stosowanych w łożyskach kulkowych zwykłych i wahliwych, wymiar ten podaje się pojedynczą cyfrą, równą średnicy otworu.
Przykład oznaczenia łożyska kulkowego jednorzędowego:
6305 2Z P636 S1
Jest to łożysko kulkowe zwykłe jednorzędowe, wykonane ze stali łożyskowej, dwustronnie uszczelnione (2Z), klasa dokładności (P6), luz promieniowy (C3), poziom drgań (C6), obróbka cieplna stabilizująca do 200°C (S1). Oznaczenie literowe C luzu i poziomu drgań często jest pomijane i łączone w jedną całość z oznaczeniem klasy dokładności.
Czynniki decydujące o doborze łożyska można podzielić na dwie podstawowe grupy. Jedną z nich stanowi wybór jego typu, uzależniony od konstrukcji i przeznaczenia maszyny, jego warunków pracy, montażu, obsługi itp. Wybór odpowiedniego typu łożyska w tym zakresie zależy od konstruktora maszyn i warunków pracy. Drugą grupę stanowią czynniki decydujące o wymiarach łożyska. Należą do nich: wartość obciążenia (nośność), przy którym przepracuje ono określony okres bez zniszczenia, oraz maksymalna prędkość obrotowa dla danego łożyska.
Łożyska toczne mogą być stosowane do pracy w temperaturze nie większej niż +120°C. Nawet ich jednorazowe nagrzanie do wyższej temperatury powoduje częściową stratę nośności wskutek odpuszczenia pierścieni lub elementów tocznych i zmniejszenia ich twardości.
Za trwałość łożyska przy danej prędkości obrotowej przyjmuje się czas jego pracy w milionach obrotów lub godzinach, obliczany do chwili wystąpienia pierwszych oznak zmęczenia materiału, którymi są rysy i mikropęknięcia na powierzchniach tocznych. Dalszym ich następstwem jest łuszczenie powierzchni tocznych i zniszczenie łożyska.
Łożyska toczne są częściami podatnymi na korozję, a więc powinny być przechowywane w pomieszczeniach czystych i suchych, o możliwie stałej temperaturze. Zalecana to 15-25°C, a wilgotność względna nie powinna przekraczać 70%. W pomieszczeniach tych nie mogą być magazynowane żadne agresywnie działające chemikalia, jak kwas, amoniak, wapno chlorowane lub nawozy sztuczne. Łożyska toczne powinny pozostawać w swych oryginalnych opakowaniach fabrycznych, otwieranych dopiero na stanowisku pracy bezpośrednio przed montażem. Przechowywanie ich bez opakowania jest niedozwolone. Zabrudzone (np. z powodu uszkodzenia opakowania fabrycznego) lub używane, przewidziane do dalszej eksploatacji, powinny być powtórnie zakonserwowane. Konserwacja taka polega na umyciu łożyska, zabezpieczeniu przed korozją olejem lub smarem i szczelnym owinięciu papierem parafinowym.
