Raport UE: 12 mld euro wsparcia z UE nie "zazieleniło" rolnictwa
Wsparcie unijne w wysokości 12 mld euro nie zapewniło dynamicznego rozwoju rolnictwa ekologicznego - wynika z raportu unijnych audytorów, który został opublikowany w poniedziałek. Polska jest jednym z krajów o najmniejszym obszarze upraw ekologicznych.
Wsparcie w ramach Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) w wysokości 12 mld euro na lata 2014-2022 miało rekompensować rolnikom dodatkowe koszty i dochody utracone w związku z przejściem z rolnictwa konwencjonalnego na ekologiczne. Europejski Trybunał Obrachunkowy (ETO), czyli organ kontrolny UE, ujawnił, że rolnicy ekologiczni nie byli zobowiązani do wytworzenia jakichkolwiek produktów ekologicznych, aby otrzymać finansowanie unijne. W rezultacie produkcja ekologiczna nadal stanowi niewielki rynek i odpowiada jedynie za 4 proc. całkowitego rynku żywności w UE.
Wiceminister rolnictwa: co najmniej 7 proc. gruntów pod uprawy ekologiczne do 2030 r.
Jak ustalili unijni kontrolerzy, chociaż do 2027 r. na rolnictwo ekologiczne przeznaczone ma być dodatkowe 15 mld euro, aktualna strategia dla sektora ma wiele braków i niespójności, wciąż też zbyt mało uwagi poświęca się kwestii wymogów i potrzeb.
W praktyce oznacza to, że rolnicy mogą dostawać pieniądze z UE, nawet jeśli nie stosują się do podstawowych zasad rolnictwa ekologicznego i np. nie przestrzegają standardów w zakresie dobrostanu zwierząt. Zdarza się też, że rolnicy ubiegają się o pozwolenie na stosowanie nasion nieekologicznych w uprawach ekologicznych.
Co prawda powierzchnia upraw ekologicznych w UE powiększyła się, ale w poszczególnych państwach członkowskich rolnictwo ekologiczne jest na różnym etapie rozwoju. I tak Polska, obok Holandii, Bułgarii, Irlandii i Malty, jest państwem o najmniejszym obszarze upraw ekologicznych w UE - zajmują one niecałe 5 proc. użytków rolnych. Największymi uprawami ekologicznymi może pochwalić się Austria, gdzie stanowią one ponad 25 proc. użytków rolnych.
Polska za przedłużeniem wyższych ceł na import żywności z Rosji do UE
Rozbieżności te sprawiają, że produkty ekologiczne nadal stanowią niszę rynkową. Jeśli sytuacja się nie zmieni - ostrzegają audytorzy - Unia prawdopodobnie nie osiągnie wytyczonego celu wprowadzenia do 2030 r. upraw ekologicznych na 25 proc. gruntów rolnych. Także na okres po 2030 r. nie określono ani założeń dotyczących rozwoju, ani celów prowadzących do realizacji.
Jak zauważyli w raporcie audytorzy, żeby rozwijać sektor ekologiczny w UE, nie wystarczy skoncentrować się na powiększaniu powierzchni upraw, ale trzeba także rozwijać rynek dla tego typu produktów i zwiększać produkcję. "W przeciwnym razie może się okazać, że stworzymy niestabilny i całkowicie zależny od funduszy unijnych system, a nie dobrze prosperujący sektor gospodarki napędzany świadomymi wyborami konsumentów" – skomentowała, prezentując raport, Keit Pentus-Rosimannus z ETO.
Rolnictwo ekologiczne to kluczowy element unijnej strategii „Od pola do stołu”, a jego rozwój jest ważny dla osiągnięcia ambitnych celów UE w zakresie klimatu i środowiska. Celem jest produkcja żywności z wykorzystaniem naturalnych substancji i procesów, a tym samym przyczynienie się do zwiększenia różnorodności biologicznej i zmniejszenia zanieczyszczenia wody, powietrza i gleby.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
