Hodowcy bydła mlecznego mają kłopot za kłopotem. Ceny mleka niskie, na horyzoncie braki paszy
Spadające ceny skupu surowca, drastyczna obniżka zysków branży, a na horyzoncie związane z suszą problemy z paszami – na te problemy na rynku mleka zwracają uwagę bankowcy i eksperci z rolniczego samorządu.
W najnowszym wydaniu „Agro Nawigatora” specjaliści z PKO Banku Polskiego podkreślają, że według prognoz FAO światowa produkcja mleka w 2023 r. wzrosnąć może o 0,9 proc., choć w przypadku głównych eksporterów na świecie wzrost będzie mniejszy i wyniesie 0,2 proc. Zmaleć ma natomiast produkcja w UE-27 (-0,2 proc. r/r), mimo że, jak wskazują dane KE, w pierwszych 4 mies. 2023 r. zwiększyła się o 0,8 proc. r/r. W kierunku spadków oddziaływać ma spadek pogłowia krów mlecznych, który może pogłębić się wskutek obniżających się cen mleka.
Ceny mleka w dół
„Z danych GUS wynika, że skup mleka w Polsce od stycznia do maja’23 zwiększył się o 1,5 proc. r/r. Przy utrzymaniu dynamiki na zbliżonym poziomie można oczekiwać, że Polska niebawem prześcignie Włochy w produkcji tego surowca, zostając 4. unijnym producentem. W kwietniu’23 skumulowana 12-mies. produkcja w Polsce była już tylko o 0,4 proc. niższa niż we Włoszech, podczas gdy rok wcześniej różnica ta wynosiła 4 proc.” – czytamy w opracowaniu.
Dopłaty do krów? Resort: W innych krajach za mleko płacono jeszcze mniej
Jego autorzy następnie zwracają uwagę, iż po wzroście o 24 proc. w 2022 r., wartość polskiego eksportu produktów mleczarskich w pierwszych 4 mies. 2023 r. zmalała o 1,6 proc. r/r. W samym tylko kwietniu spadek wyniósł aż 14,4 proc. r/r, do czego przyczyniły się spadki cen wszystkich produktów mleczarskich.
Ponadto bankowcy wskazują na spadające ceny mleka. Z samych tylko danych GUS wynika, że przeciętna cena skupu mleka w Polsce w maju zmalała o 6,7 proc. r/r. Był to pierwszy spadek cen w ujęciu rocznym od czerwca 2020. Ceny w stosunku do szczytów z grudnia’22 zmniejszyły się o 25 proc., co oznaczało najszybszy spadek w tym okresie w ciągu ostatnich dwóch dekad. Ceny skupu mleka podążały za spadkami cen produktów mleczarskich, jednak te były wyraźnie głębsze.
Spadek zysków o 97 proc.
„Według danych PONT branża mleczarska w 1q23 odnotowała spadek zysków aż o 97 proc. r/r wobec spadku o 2,4 proc. r/r przeciętne w przetwórstwie spożywczym. Przy wzroście kosztów o 17 proc. r/r, przychody branży zwiększyły się jedynie o 9 proc. r/r, odzwierciedlając sytuację, w której spadki cen skupu nie nadążały za obniżkami cen przetworów” – zaznaczają eksperci tworzący „Agro Nawigatora”.
Jeśli chodzi o perspektywy dla rynku, w ich ocenie skala zmian cen przetworów wskazuje na istnienie przestrzeni do dalszych obniżek cen skupu mleka. Jednak zakładając realizację prognoz dotyczących unijnej produkcji, nie muszą być one znaczące.
„Prognozujemy, że przeciętna cena skupu mleka w Polsce w 2q23 będzie niższa o 21-28 proc. r/r (+7-8 proc. r/r w 1q23). Wzrost realnych dochodów konsumentów, po spadkach w 1q23, wskutek zmniejszającej się inflacji, może wzmocnić popyt na rynku krajowym, w szczególności na sery i masło. Nadzieje na ożywienie na rynku można częściowo wiązać z oczekiwanym odbiciem chińskiego popytu w dalszej części roku” – napisano w publikacji.
UOKiK zobowiązał Mlekpol do zaprzestania nieuczciwych praktyk wobec dostawców mleka
Brak pasz w wyniku suszy
Na szczególnie trudną sytuację, w jakiej znaleźli się producenci mleka, zwraca też uwagę w swojej ocenie rynków rolnych Wielkopolska Izba Rolnicza (WIR).
„Cena tego surowca systematycznie spada i w niektórych spółdzielniach mleczarskich jest to już poniżej 1,50 zł/l, co jest dużo poniżej kosztów produkcji (dla porównania w lipcu 2022r. średnia cena mleka kształtowała się na poziomie 2,10 zł/l). Na tę sytuację składają się czynniki niezależne od nas, takie jak spadek cen mleka w proszku i masła na giełdach światowych, ale również bardzo wysokie ceny energii i gazu stosowane w Polsce przez państwowe monopole” – przekonują eksperci z WIR.
Ponadto przypominają o panującej suszy, która spowoduje prawdopodobnie brak pasz objętościowych dla bydła. W szczególności dotyczy to drugiego pokosu traw oraz niepewnej sytuacji odnośnie kukurydzy. Brak tych pasz zmusi hodowców do poszukiwania droższych alternatyw.
„Utrzymywanie się aktualnych relacji cenowo-kosztowych spowoduje, że wielu rolników będzie rezygnowało z tego kierunku produkcji. Zdaniem ekspertów, ceny produktów mleczarskich, a co za tym idzie cena skupu mleka, powinny wzrosnąć jesienią tego roku” – brzmi ocena Izby.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
