Pszenica z przymusu

Nie wszystkim rolnikom udało się przed zimą wysiać pszenicę ozimą. Tam, gdzie się nie udało, można wysiać formę jarą. Niestety, odznacza się mniejszym potencjałem plonowania i większą wrażliwością na wiosenne niedoboru wody. Zaletą pszenicy jarej jest natomiast wyższa jakość ziarna.

Jednymi z najważniejszych elementów technologii produkcji są: prawidłowe nawożenie, wybór odmian, jakość materiału siewnego oraz terminowy i staranny siew.

Nowe odmiany zbóż jarych 2021

Krajowy Rejestr wzbogaci się aż o 24 nowe odmiany zbóż jarych. Najwięcej, bo połowę z nich, stanowią odmiany jęczmienia jarego. Poza tym jest jeszcze 8 odmian pszenicy zwyczajnej, 2 owsa zwyczajnego oraz po jednej pszenżyta i żyta jarego....

czytaj więcej

Jakie dawki?

Pszenica jara do wytworzenia 1 t ziarna wraz z odpowiednim plonem słomy pobiera 27 kg N. Dawki azotu wahają się najczęściej pomiędzy 80 a 100 kg N na 1 ha. Połowę całkowitej dawki azotu stosuje się przed uprawą przedsiewną a resztę na początku strzelania w źdźbło i od fazy liścia flagowego do początku dojrzałości mlecznej ziarna.

Tej wiosny należy się spodziewać mniejszej zawartości azotu mineralnego w glebie niż w poprzednich latach ze względu na bardzo duże ilości opadów jesienią w całym kraju, a także śniegu w niektórych rejonach. Mogło to spowodować wymycie znacznych ilości składnika w głąb gleby. Wymusi to konieczność zwiększania dawek azotu, a tym samym zwiększy koszty nawożenia.

Obecnie ceny ziarna w skupie są bardzo wysokie, ale trudno oczekiwać, aby takie utrzymały się aż do nowych zbiorów. W związku z tym każdą złotówkę zanim się ją wyda, należy wcześniej starannie obejrzeć, a wydaje się, że nawożenie azotem, to jest właśnie to miejsce, gdzie można ograniczyć wydatki.

Pozyskane w ten sposób środki lepiej przeznaczyć na zakup innych składników pokarmowych - fosforu i potasu. Przy średniej zasobności gleby w przyswajalny fosfor i potas pod pszenicę jarą stosuje się przeciętnie 60 kg P₂O₅ i 70 kg K₂O na 1 ha.

Nawożenie a przepisy

Stosując nawozy pod pszenicę jarą należy przestrzegać przepisów dotyczących nawożenia. W przypadku wszystkich nawozów, w tym mineralnych, chodzi o ustawę o nawozach i nawożeniu z dnia 10 lipca 2007 r.  (Dz. U. z 2020 r. poz. 796 i 1069), a w przypadku nawozów zawierających azot również rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 lutego 2020 r. w sprawie przyjęcia "Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu" (Dz. U. z 2020 r., poz. 243).

Nawozy azotowe pod rośliny jare można stosować dopiero od 1 marca. Natomiast niezawierające azotu mogą być stosowane wcześniej pod warunkiem, że gleba nie jest: zamarznięta, zalana wodą, nasycona wodą lub pokryta śniegiem. Oczywiście w sytuacji, gdyby takie warunki wystąpiły po 1 marca, to blokuje to możliwość stosowania nawozów azotowych, tak samo jak innych.

Pszenica jara: najlepsze odmiany 2020

Plony najlepszych odmian pszenicy jarej w doświadczeniach PDO przekroczyły 67 dt/ha na przeciętnym poziomie agrotechniki i 77 dt/ha na wysokim poziomie. Zróżnicowanie plonowania najlepszej i najgorszej jakościowej odmiany chlebowej pszenicy...

czytaj więcej

Odmiany

Obecnie wszystkie zarejestrowane w kraju odmiany pszenicy jarej reprezentują grupę odmian chlebowych (B) lub jakościowych chlebowych (A). Przy wyborze odmian do siewu najlepiej jest się kierować wynikami doświadczeń PDO nadzorowanymi przez COBORU i opracowywanymi na ich podstawie Listach Odmian Zalecanych do uprawy na obszarze województw. W 2020 r. rekomendowano do siewu 17 odmian pszenicy jarej. Zawsze należy wysiewać co najmniej 2 odmiany, aby ograniczyć ryzyko produkcji.

Siew

Do siewu należy stosować materiał kwalifikowany, do którego można uzyskać dopłatę. Pszenica jara wymaga gęstszego siewu niż ozima, bo słabiej się krzewi, ale też nie można popadać w przesadę. Generalnie w praktyce wielu rolników wysiewa zbyt duże ilości materiału siewnego, ale za to kiepskiej jakości.

Norma wysiewu powinna być zgodna z zaleceniami hodowcy danej odmiany i najczęściej wynosi 400-450 kiełkujących ziarniaków na 1 m². Do wyliczenia ilości wysiewu stosuje wzór, zgodnie z którym ilość wysiewu (kg/ha) = zalecana ilość kiełkujących ziarniaków (szt./m²) x masa 1000 ziaren (g) / zdolność kiełkowania (%)

Przykład: zalecana ilość kiełkujących ziarniaków = 450 szt./m², masa 1000 ziaren = 45 g, zdolność kiełkowania = 96%

Ilość wysiewu = 211 kg/ha (450 x 45/96)

Pszenica jara wymaga wczesnego siewu, a na jego opóźnienie reaguje obniżką plonu. Wczesny termin siewu jest istotny ze względu na wytwarzanie przez rośliny silnego systemu korzeniowego, co ułatwia roślinom sprawne pobieranie wody i składników pokarmowych. Gdy siew zostaje opóźniony niezbędne jest zwiększenie normy wysiewu o 10-15%.

• Krok po kroku w zakresie doboru odmian, nawożenia i ochrony. Zamów prenumeratę miesięcznika "Nowoczesna Uprawa" już teraz