Miliardy potrzebne na wapnowanie gleb. Ale zyski byłyby znacznie wyższe
Realizacja programu wapnowania regeneracyjnego będzie wymagała alokacji 13,85 mld złotych w ciągu 5 lat. Ale potencjalne zyski z tego przedsięwzięcia w porównaniu do roku jego uruchomienia wyniosłyby od 41 do 67 mld zł.
Delegacja „Koalicji na rzecz zdrowych gleb w Polsce” – zrzeszenia czternastu organizacji społecznych, samorządowych, związkowych, branżowych i producenckich – uczestniczyła ostatnio w spotkaniu z wiceministrem rolnictwa Lechem Kołakowskim (pisaliśmy o tym tutaj). Przekazała ona wiceszefowi resortu rolnictwa projekt Narodowego Powszechnego Programu Odkwaszenia Gleb w Polsce. Dokument ten został przygotowany przez ekspertów koalicji i zawiera propozycje rozwiązań dających nadzieję na powszechną regenerację gleb w Polsce.
Konieczna natychmiastowa reakcja
Zaglądając do tego programu (w całości jest dostępny tutaj), można się przekonać, że konieczność uregulowania odczynu gleb użytkowanych w rolnictwie w Polsce jest problemem, który ze względu na wywoływane straty społeczne, gospodarcze i ekonomiczne powinien być pilnie rozwiązany.
Nowe zasady ustalania dawek nawozów wapniowych
„Sytuacja w zakresie odczynu gleb w Polsce jest zła i wymaga natychmiastowej reakcji. Prawie dwie trzecie użytków rolnych wymaga odkwaszenia. Niestety, ten stan się pogarsza i co gorsza przez lata był tolerowany, a nie przeprowadzono kompleksowych i skutecznych działań w celu szerokiego odwrócenia tej tendencji” – czytamy w dokumencie.
Przybliżono w nim kwestie stanu gleb w Polsce pod kątem ich odczynu oraz próbę oszacowania kosztów związanych z tą sytuacją.
„Jednocześnie zaprezentowano dotychczasowe działania prowadzone w zakresie odkwaszania gleb wraz ze wskazaniem czynników ograniczających ich efektywność. Zaproponowano także rozwiązanie, które jest wolne od dotychczasowych ograniczeń i w znacznym stopniu powinno wyeliminować niską efektywność działań, a ponadto wskazano konieczne modyfikacje obecnych rozwiązań” – brzmi wstęp do Programu.
Polskie rolnictwo traci miliardy
Jego najważniejsze założenia są takie:
- 64 proc. użytków rolnych (9,4 mln ha) w Polsce wymaga odkwaszenia. W przeważającej większości są to gleby silnie zdegradowane (6,7 mln ha to gleby o odczynie poniżej 5,1 pH);
- Od 3,7 do 6,3 mld złotych rocznie traci potencjalnie polskie rolnictwo z powodu zakwaszenia gleb;
- Rachunek strat wywołanych zaniechaniami w regeneracji gleb jest jeszcze wyższy, jeśli uwzględnimy koszty środowiskowe, społeczne, zwiększone nakłady na środki ochrony roślin, utracone korzyści w sektorach: turystycznym i rybołówstwa (konsekwencje eutrofizacji Morza Bałtyckiego);
- W ramach realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu i Strategii „Od pola do stołu” wykorzystywanie nawozów będzie musiało być zredukowane o 20 proc. Komisja Europejska postuluje również ograniczenie stosowania środków ochrony roślin o 50 proc. Aby sprostać tym celom, polskie rolnictwo - zachowując jednocześnie efektywność upraw i konkurencyjność - będzie potrzebowało szybkiego wsparcia w zakresie regeneracji zakwaszonych gleb;
Tyle wapna potrzebują polskie ziemie rolne. GUS podaje dane
Kompleksowa regeneracja gleb
- Program powszechnego odkwaszania gleb w Polsce - obejmujący zarówno stworzenie bazy odczynów gleb, jak i wprowadzenie instytucjonalnego systemu wsparcia rolników w zakresie regeneracji gleb - umożliwi kompleksową regenerację gleb w ciągu pięciu lat;
- Realizacja programu wapnowania regeneracyjnego będzie wymagała alokacji 13,85 mld złotych (całkowity koszt programu) w ciągu pięciu lat. Potencjalne zyski z całego programu w porównaniu do roku uruchomienia programu wyniosą od 41 do 67 mld zł;
- Konieczne jest albo uruchomienie programu, albo całościowe przemodelowanie praktyki rolnictwa węglowego w zakresie wapnowania w ramach PS WPR 2023–2027;
- Zakończenie programu wapnowania regeneracyjnego powinno być powiązane z uruchomieniem programu wapnowania podtrzymującego.
- Krok po kroku w zakresie doboru odmian, nawożenia i ochrony. Zamów prenumeratę miesięcznika "Nowoczesna Uprawa" już teraz
