Jak rzetelnie szacować straty w uprawach rolnych?
Kwestia szacowania strat powodowanych w uprawach rolnych jest często powodem konfliktów rolników z firmami ubezpieczeniowymi oraz kołami łowieckimi. Zagadnieniu temu była poświęcona Konferencji Naukowa pod tytułem "Zdolności kompensacyjne roślin uprawnych jako reakcja na czynniki biotyczne i abiotyczne" zorganizowana przez Wydział Rolnictwa i Biotechnologii Politechniki Bydgoskiej im. J.J. Śniadeckich w dniach 22-24 czerwca 2022 r. w Fojutowie. Wzięło w niej udział kilkudziesięciu naukowców z całego kraju.
Nie dziwi temat konferencji wybrany przez organizatorów, bo od 13 lat z bardzo dobrym efektem Wydział Rolnictwa i Biotechnologii Politechniki Bydgoskiej (PBŚ) prowadzi jedyne w kraju studia podyplomowe "Diagnozowanie stanu upraw rolnych". Jak podkreśliła prof. dr hab. inż. Grażyna Harasimowicz-Hermann wiedza, umiejętności i kompetencje zdobyte podczas kształcenia pozwalają na prognozowanie plonów roślin na poszczególnych etapach jego formowania oraz przygotowują do wykonywania zawodu rzeczoznawcy ds. szacowania i wyceny szkód w uprawach rolnych.
I edycja Konkursu Agro Games już za nami
Dr hab. inż. Grzegorz Lemańczyk, prof. PBŚ omówił czynniki biotyczne (ożywione) i abiotyczne (nieożywione) kształtujące zdrowotność roślin. Podkreślił, że występowanie uszkodzeń tkanek, zarówno powodowanych przez szkodniki, jak też np. przymrozki, może znacząco wpływać na wzrost nasilenia objawów chorobowych.
Dr inż. Anna Sikorska (PUZ w Ciechanowie) przedstawiła wpływ stymulatorów wzrost na cechy morfologiczne roślin rzepaku ozimego jesienią. Wykazano, że zastosowanie preparatu UGmax istotnie zwiększało liczbę liści rozetowych, długość korzenia palowego, świeżą i suchą masę części nadziemnej rozety oraz świeżą masę systemu korzeniowego.
Dr hab. inż. Ewa Szpunar-Krok, prof. UR (UR w Rzeszowie) zaprezentowała wyniki badań nad skutecznością nawożenia dolistnego grochu siewnego w zależności od przebiegu warunków pogodowych. Odmiany grochu reagowały na nawożenie dolistne konwencjonalnymi nawozami/biostymulatorami oraz enzymatycznym preparatem peptydów i L-aminokwasów wzrostem plonu nasion i białka w dwóch z trzech latach badań.
Dr hab. Arkadiusz Artyszak, prof. SGGW przedstawił wyniki badań nad aplikacją dolistną różnych form krzemu w zróżnicowanych termiach w uprawie buraka cukrowego. Pierwiastek ten ma korzystny wpływ na rośliny poddane działaniu stresów abiotycznych i biotycznych. Prelegent podkreślił, że zaletą tego zabiegu jest szerokie okno czasowe, w którym można go przeprowadzić.
Ruszyła rekrutacja na najstarszym Wydziale Rolnictwa i Ekologii
Mgr inż. Milena Pietraszko (IHAR-PIB, Oddział Jadwisin) zaprezentowała wyniki wpływu zmian plonu ziemniaka pod wpływem zredukowanej obsady roślin. Autorka stwierdziła, że redukcja obsady roślin wywołana gniciem sadzeniaków przed wschodami wyniosła od 13,3 do 42,2 proc., co skutkowało zmniejszeniem plonu średnio o 36 proc. w stosunku do obiektu kontrolnego.
Mgr inż. Radosław Nowicki (PBŚ) omówił reakcję rzepaku ozimego na uszkodzenia mechaniczne liści i pędów w okresie wczesnowiosennym. Stwierdzono, że rośliny po uszkodzeniach liści, a także stożków wzrostu znacznie lepiej skompensowały ubytki całej biomasy niż plonu nasion.
Dr hab. inż. Lech Gałęzewski, prof. PBŚ przedstawił zagadnienie zwierzyny wolno żyjącej w agrocenozie i próbował odpowiedzieć na pytanie: czy da się pogodzić rozbieżne potrzeby rolników, ludzi i zwierząt wolno żyjących?
Mgr inż. Aleksandra Wanta (WIORiN Bydgoszcz) przybliżyła problem nowych zagrożeń dla roślin uprawnych w Polsce. W ramach Programu Single Market Programme – fitosanitarny inspektorzy z woj. kujawsko-pomorskiego w latach 2019-2021 przeprowadzili łącznie 3826 kontroli pod kątem występowania 62 agrofagów i pobrali 2409 prób, w których nie stwierdzono nowych zagrożeń.
IUNG: mimo opadów na polach nadal sucho
Dr hab. inż. Andrzej Oleksy, prof. URK (UR Kraków) przedstawił wyniki badań nad produkcyjnością rzepaku ozimego w warunkach oddziaływania zwierzyny wolno żyjącej. Szkody wyrządzone przez zwierzynę w sąsiedztwie dużych kompleksów leśnych spowodowały znaczne zmniejszenie plonu nasion rzepaku. Całkowite zniszczenie pędu głównego rzepaku prowadziło do zmniejszenia liczby zawiązanych łuszczyn, które charakteryzowały się małą liczbą słabo wykształconych nasion.
Prof. dr hab. inż. Jacek Żarski (PBŚ) na podstawie analizy danych pogodowych z 60 lat obserwacji w kilku stacjach meteorologicznych w woj. kujawsko-pomorskim stwierdził, że warunki zbliżone do optymalnych występują w sezonie wegetacyjnym lub jego fragmentach w 30-35 proc. lat. Nie stwierdzono istotnych trendów zmian poszczególnych wskaźników, w tym suszy, przymrozków, wraz z upływem lat. W opinii prelegenta pozwala to przypuszczać, że odczuwalne wzmożenie niekorzystnych warunków pogodowych w rolnictwie nie wynika ze zmian atmosferycznych tylko innych. Nasilenie susz rolniczych nie jest więc spowodowane zmniejszeniem ilości opadów, ale może być efektem zwiększenia intensywności gospodarowania oraz zmniejszonej retencji glebowej.
Dr inż. Renata Kuśmierek-Tomaszewska (PBŚ) przedstawiła na podstawie kilkunastoletnich badań efekty nawadniania kropelkowego kukurydzy uprawianej na ziarno. Nawadnianie przyczyniło się do wzrostu plonu ziarna średnio o 54% oraz ich stabilizacji w poszczególnych latach. Efekty produkcyjne nawadniania kropelkowego zależały od ilości opadów w okresie czerwiec-lipiec.
Aplikacja dolistna krzemu a ceny nawozów
Mgr inż. Krzysztof Pietrzykowski (PBŚ) zaprezentował wpływ terminu i stopnia uszkodzeń liści i pędów ziemniaka na plonowanie i cechy jakościowe bulw. Stwierdzono, że największy wpływ na redukcję plonu ogólnego bulw wywarło całkowite usunięcie liści i łodyg w fazie BBCH 39.
Dr hab. inż. Edward Wilczewski, prof. PBŚ przedstawił wyniki 14-letnich badań nad wpływem ilości i rozkładu opadów na kształtowanie składowych plonu ziarna zbóż jarych: jęczmienia i pszenicy. Najmniejszy plon obu gatunków zbóż zebrano, gdy istotny deficyt opadów wystąpił w okresie kwiecień-czerwiec. Jednocześnie pszenica jara lepiej niż jęczmień jary wykorzystywała opady w lipcu, co wynika z późniejszego jej dojrzewania.
Prezentowane referaty wywoływały ożywioną dyskusję uczestników konferencji. Podczas konferencji zaprezentowano 16 referatów i 11 posterów. Swoje wystąpienia miały też firmy wspierające wydarzenie: Agro Ubezpieczenia, Chemirol oraz Procam.
- Krok po kroku w zakresie doboru odmian, nawożenia i ochrony. Zamów prenumeratę miesięcznika "Nowoczesna Uprawa" już teraz
