Wapno - nr 1 na liście zakupów
Do żniw jeszcze daleko, ale w każdym gospodarstwie nabycie wapna i wykonanie wapnowania powinny stać na pierwszym miejscu na liście niezbędnych zakupów i zabiegów. Oczywiście, o ile jest taka potrzeba. Jak pokazują dane GUS w zbyt wielu przypadkach tak jednak nie jest.
Aż 40 proc. próbek gleby zbadanych przez okręgowe stacje chemiczno-rolnicze w latach 2016-2019 odznaczało się odczynem kwaśnym lub bardzo kwaśnym, a tylko 33 proc. lekko kwaśnym a 18 proc. obojętnym (tabela 1).
Największy odsetek próbek z odczynem bardzo kwaśnym (o pH niższym niż 4,5) stwierdzono w województwach: podkarpackim (28 proc.,), podlaskim (27 proc.), małopolskim (26 proc.), łódzkim (25 proc.) i mazowieckim (24 proc.).
Natomiast największy udział próbek o odczynie kwaśnym (pH 4,6-5,5) wystąpił w przypadku województw: podlaskiego (36 proc.), łódzkiego i podkarpackiego (po 33 proc.), mazowieckiego (32 proc.), małopolskiego i pomorskiego (po 30 proc.).
Tabela 1. Struktura odczynu gleb w Polsce (2016-2019)
Województwa |
proc. próbek |
||||
bardzo kwaśny |
kwaśny |
lekko kwaśny |
obojętny |
zasadowy |
|
Polska |
14 |
26 |
33 |
18 |
9 |
Dolnośląskie |
8 |
21 |
43 |
21 |
7 |
Kujawsko-pomorskie |
8 |
18 |
31 |
25 |
18 |
Lubelskie |
18 |
27 |
26 |
16 |
13 |
Lubuskie |
10 |
28 |
39 |
16 |
7 |
Łódzkie |
25 |
33 |
28 |
10 |
4 |
Małopolskie |
26 |
30 |
21 |
13 |
10 |
Mazowieckie |
24 |
32 |
27 |
13 |
4 |
Opolskie |
4 |
16 |
48 |
28 |
4 |
Podkarpackie |
28 |
33 |
23 |
11 |
5 |
Podlaskie |
27 |
36 |
23 |
11 |
3 |
Pomorskie |
10 |
30 |
36 |
17 |
7 |
Śląskie |
16 |
25 |
37 |
17 |
5 |
Świętokrzyskie |
18 |
22 |
21 |
20 |
19 |
Warmińsko-mazurskie |
10 |
27 |
35 |
22 |
6 |
Wielkopolskie |
13 |
25 |
33 |
18 |
11 |
Zachodniopomorskie |
9 |
27 |
36 |
17 |
11 |
Źródło: GUS 2020 za KSChR.
Mniej azotu, reszta bez zmian
Warto przypomnieć, że optymalna wartość pH jest zróżnicowana w zależności od kategorii agronomicznej gleby i każdy rolnik powinien dążyć, aby takie pH utrzymywać i w razie potrzeby je korygować.
Za optymalne przyjmuje się takie pH gleby, przy którym potrzeby wapnowania określone są jako ograniczone; dla gleb bardzo lekkich jest to 5,1-5,5, lekkich - 5,6-6,0, średnich - 6,1-6,5, a ciężkich - 6,6-7,0.
Tylko co czwarta zbadana przez okręgowe stacje chemiczno-rolnicze próbka odznaczała się potrzebami wapnowania określonymi jako ograniczone, a w przypadku co trzeciej próbki zabieg taki był zbędny (tabela 2). Natomiast dla 35 proc. próbek potrzeby określono jako konieczne lub potrzebne, co oznacza że przeprowadzenie wapnowania w takich przypadkach jest pilne. Najwięcej próbek z wapnowaniem koniecznym stwierdzono w województwach podkarpackim (49 proc.) i małopolskim (47 proc.).
Tabela. 2 Potrzeby wapnowania gleb w Polsce (2016-2019)
Województwa |
proc. próbek |
||||
konieczne |
potrzebne |
wskazane |
ograniczo-ne |
zbędne |
|
Polska |
20 |
15 |
17 |
17 |
31 |
Dolnośląskie |
17 |
15 |
22 |
22 |
24 |
Kujawsko-pomorskie |
11 |
10 |
13 |
16 |
50 |
Lubelskie |
26 |
14 |
14 |
14 |
32 |
Lubuskie |
12 |
14 |
18 |
20 |
36 |
Łódzkie |
28 |
19 |
17 |
14 |
22 |
Małopolskie |
47 |
14 |
11 |
10 |
18 |
Mazowieckie |
29 |
17 |
16 |
13 |
25 |
Opolskie |
11 |
14 |
27 |
28 |
20 |
Podkarpackie |
49 |
15 |
12 |
10 |
14 |
Podlaskie |
32 |
19 |
16 |
11 |
22 |
Pomorskie |
15 |
17 |
21 |
19 |
28 |
Śląskie |
27 |
15 |
19 |
17 |
22 |
Świętokrzyskie |
24 |
11 |
11 |
11 |
43 |
Warmińsko-mazurskie |
17 |
15 |
18 |
19 |
31 |
Wielkopolskie |
14 |
12 |
15 |
17 |
42 |
Zachodniopomorskie |
12 |
13 |
17 |
19 |
39 |
Źródło: GUS 2020 za KSChR.
- Krok po kroku w zakresie doboru odmian, nawożenia i ochrony. Zamów prenumeratę miesięcznika "Nowoczesna Uprawa" już teraz