Więcej krów i więcej mleka
W 2013 r. zwiększyła się liczba obór będących pod oceną użytkowości mlecznej, wzrosła wydajność ocenianych krów oraz liczba mlecznic, które wyprodukowały ponad 100 tys. kg surowca.
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w grudniu 2013 r. populacja krów mlecznych w Polsce wynosiła 2 229 083 sztuk. Udział krów będących pod oceną użytkowości mlecznej w krajowym pogłowiu wyniósł 30,49 proc., czyli o 2,51 proc. więcej niż w 2012 r. W 20 334 oborach pod kontrolą użytkowości średnio ocenianych było 679 028,9 krów, co w porównaniu do 2012 r. oznacza wzrost tej populacji o 25 779,7 sztuk (3,95 proc.). Średnia wielkość ocenianego stada wyniosła 33,4 sztuk (32,8 sztuk w 2012 r.), a najwięcej krów - 10 362 - było utrzymywanych w oborach liczących od 20 do 49 mlecznic.
Siedem województw nad kreską
Średnia wydajność mleczna ocenianych krów wyniosła 7 441 kg o parametrach 4,16 proc. tłuszczu i 3,36 proc. białka. Dla porównania, w 2012 r. było to 7 396 kg, w 2011 r. - 7 135, a w 2010 r. - 6,980 kg mleka. Siedem województw: lubuskie, dolnośląskie, opolskie, wielkopolskie, śląskie, kujawsko-pomorskie i zachodniopomorskie może się pochwalić wydajnością przewyższającą średnią krajową. Najlepsze wyniki odnotowano w Lubuskiem, gdzie średnia wydajność wyniosła 8 341 kg mleka o parametrach 3,95 proc. tłuszczu i 3,41 proc. białka.
W minionym roku pod oceną znalazło się aż 288 krów rekordzistek, które w swoim życiu wyprodukowały ponad 100 tys. kg mleka. Dla porównania, w 2012 r. było ich 192, a w 2011 r. 136. Wyniki uwzględniają wszystkie mlecznice niezależnie od roku, w którym przekroczyły one tę granicę. Są tam również krowy, które z różnych przyczyn zostały wybrakowane.
AT4 deklasuje rywali
Najpopularniejszą metodą oceny nadal jest AT4, która polega na pobieraniu od każdej krowy w ciągu roku minimum 11 próbek mleka pochodzącego z próbnego udoju rannego lub wieczornego. Dotyczy ona 69 proc. ocenianych zwierząt. Mleko pobrane od 26,6 proc. krów jest analizowane za pomocą metody A4, w której udój kontrolny odbywa się co miesiąc, a próbki mleka do analizy chemicznej są pobierane z każdego udoju - porannego, południowego (przy 3-krotnym doju) i popołudniowego. Zaledwie 4,4 proc. krów jest objętych metodą A8, która polega na pobieraniu w ciągu roku minimum 6 próbek mleka do analizy.
Tab.1. Porównanie populacji krów mlecznych objętych kontrolą użytkowości |
||
Lata |
Średnia liczba krów |
Mleko (kg) |
2006 |
520 666 |
6 664 |
2007 |
526 888 |
6 688 |
2008 |
567 477 |
6 817 |
2009 |
579 910 |
6 935 |
2010 |
598 402 |
6 980 |
2011 |
625 015 |
7 135 |
2012 |
653 249 |
7 396 |
2013 |
679 029 |
7 441 |
Tab.2. Przeciętne wydajności ocenianych krów mlecznych według województw |
|||
Województwo |
Liczba obór |
Średnia wielkość stada |
Mleko (kg) |
Lubuskie |
86 |
80,2 |
8 341 |
Dolnośląskie |
233 |
72,9 |
8 247 |
Opolskie |
331 |
66,3 |
8 191 |
Wielkopolskie |
3 472 |
37,1 |
8 164 |
Śląskie |
320 |
43,4 |
7 852 |
Kujawsko-pomorskie |
1 710 |
33,5 |
7 782 |
Zachodniopomorskie |
306 |
57,0 |
7 693 |
Łódzkie |
1 386 |
26,1 |
7 288 |
Lubelskie |
1 189 |
27,7 |
7 271 |
Podlaskie |
3 606 |
33,6 |
7 149 |
Mazowieckie |
3 792 |
30,4 |
7 047 |
Warmińsko-mazurskie |
1 494 |
37,8 |
7 040 |
Pomorskie |
1 043 |
29,3 |
7 020 |
Świętokrzyskie |
289 |
19,5 |
6 950 |
Podkarpackie |
326 |
20,1 |
5 897 |
Małopolskie |
751 |
14,7 |
5 749 |
Polska |
20 334 |
33,4 |
7 441 |
Tab. 3. Zestawienie najlepszych obór według wydajności kg mleka |
||
Właściciel obory |
Miejscowość |
Średnia wydajność (kg mleka) |
Stado do 20 krów |
||
Maciej Baurycza |
Cieszymowo |
13 307 |
Stado od 20,1 do 50 krów |
||
Marcin Gromada |
Ludzisko |
13 037 |
Stado od 50,1 do 150 krów |
||
Robert Neneman |
Wełnica |
14 089 |
Stado od 150,1 do 300 krów |
||
Stadnina Koni Nowe Jankowice |
Nowe Jankowice |
12 271 |
Stado od 300,1 do 500 krów |
||
HZZ Żołędnica |
Zakrzewo |
12 019 |
Stado powyżej 500 krów |
||
Kom-Rol Szestno |
Lemburk |
11 667 |