Zjazd uprawowców w Rynie
Prawie 80 naukowców zajmujących się szczegółową uprawą roślin ze wszystkich uniwersytetów rolniczych z całego kraju wzięło udział w ogólnopolskiej konferencji naukowej "Aktualne kierunki hodowli i produkcji niektórych rolniczych surowców towarowych". Wydarzenie miało miejsce w Rynie koło Giżycka w dniach 25-27 czerwca 2018 r. Konferencja była połączona ze Zjazdem Katedr Jednoimiennych oraz Jubileuszem pracy naukowej prof. dr hab. dr h.c. multi Wojciecha S. Budzyńskiego.
Prof. Wojciech Budzyński jest bardzo dobrze znany rolnikom zajmującym się uprawą rzepaku. Prowadzone przez niego z pasją szkolenia w całym kraju pozostały w pamięci niejednego producenta tej rośliny.
Fascynaci rolnictwa z SGGW u Wiesława Gryna
Konferencja obejmowała 3 sesje plenarne i sesją posterową, w której zaprezentowano kilkanaście posterów.
Prof. Bogdan Kościk (Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej) omówił zagadnienie produkcji biomasy roślinnej na cele energetyczne w gospodarstwach rolnych. Prelegent przedstawił województwo lubelskie, które jako tzw. kluczową inteligentną specjalizację wybrało biogospodarkę.
Prof. Janusz Prusiński (Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. J.J. Śniadeckich w Bydgoszczy) przybliżył zagadnienie struktury i pochodzenia odmian roślin strączkowych zarejestrowanych w Katalogu Wspólnotowym Odmian Roślin Rolniczych (CCA). Stwierdził, że średnia liczba rejestracji odmian strączkowych w latach 2010-2017 w CCA systematycznie maleje (z 934 do 811). Zdecydowanie dominują w katalogu odmiany grochu (337). W 2017 r. najwięcej odmian roślin strączkowych w CCA zarejestrowano we Francji (111), w Wielkiej Brytanii (85) i w Polsce (81).
Prof. Bogdan Kulig (Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie) scharakteryzował postęp biologiczny, aktualne kierunki hodowli oraz wybrane elementy technologii produkcji pszenicy. W swoim wystąpieniu mówca podkreślił wysoki potencjał plonowania pszenicy. Rekordowy plon ziarna pszenicy uzyskano w Anglii i było to 16,5 t z 1 ha. Mówca stwierdził, że jednym z głównych celów hodowli pszenicy w najbliższych latach będzie zwiększenie odporności na choroby i szkodniki, a także uzyskanie odmian efektywniej wykorzystujących azot, co pozwoli ograniczyć nawożenie tym składnikiem.
Nawożenie kukurydzy azotem
Prof. Barbara Kołodziej (Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie) omówiła problemy uprawy i pozyskiwania ziół w Polsce. Podkreśliła zmniejszającą się liczbę środków ochrony roślin zarejestrowanych do stosowania w ich uprawie. W 1995 r. dopuszczonych było 31 herbicydów, 37 insektycydów i 26 fungicydów. Natomiast w latach 2016/2017 zarejestrowano zaledwie 4 herbicydy i 5 fungicydów do stosowania w uprawie ziół. Prelegenta zwróciła też uwagę na chwasty zawierające alkaloidy pirolizydowe (np. starzec zwyczajny), które nawet w niewielkich ilościach są bardzo szkodliwe dla człowieka i nie ma skutecznych metod eliminacji takich roślin z plantacji roślin zielarskich.
Prof. Hanna Sulewska (Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu) przybliżyła zagadnienie postępu w hodowli i agrotechnice kukurydzy. Zaakcentowała, że potencjał plonowania kukurydzy w naszym kraju szacowany jest na 20 t ziarna z 1 ha. Dotychczasowy rekord plonu kukurydzy wyniósł 27,751 t z 1 ha i został uzyskany w 2002 r. przez farmera z amerykańskiego stanu Iowa. Różnica w plonowaniu między doświadczeniami COBORU a produkcją w 2017 r. wyniosła 4,8 t/ha, co wskazuje na wiele niedociągnięć agrotechnicznych popełnianych przez rolników. Zdaniem prof. Hanny Sulewskiej postęp w agrotechnice jest możliwy dzięki nowym rozwiązaniom technicznym, które pozwalają przeciwdziałać skutkom późnego zakrywania międzyrzędzi przez kukurydzę np. siew metodą wąskich rzędów, w podwójne rzędy, metodą rozproszoną i w tzw. „magiczny trójkąt”.
W Żelaznej ziemniaki czekają do przerobu na chipsy
Prof. Dorota Bobrecka-Jamro (Uniwersytet Rzeszowski) oceniła rolniczy potencjał województwa podkarpackiego. Stwierdziła, że w regionalnej strategii innowacji Podkarpacia na lata 2014-2020 przyjęto 3 wiodące, inteligentne specjalizacje rozwoju województwa. Obok lotnictwa i kosmonautyki oraz informatyki i komunikacji jako podstawową specjalizację wskazano jakość życia, gdzie jednym z obszarów działania jest produkcja i przetwórstwo żywności najwyższej jakości ekologiczne i zrównoważone rolnictwo, a także produkty regionalne i tradycyjne.
Dr hab. Marek Gugała (Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach) przedstawił kierunki rozwoju rynku i technologii uprawy ziemniaka. Stwierdził, że podstawowym elementem we wdrażaniu nowych technologii w uprawie ziemniaka jest efektywne wykorzystanie postępu biologicznego (znaczenie odmian i kwalifikowanego materiału sadzeniakowego). Postęp technologiczny wyraża się także m.in. zastąpieniem zbioru jednoetapowego dwuetapowym, co pozwala na ograniczenie uszkodzeń mechanicznych bulw. Mówca stwierdził też, że wprowadzony postęp technologiczny zapewnia producentom ziemniaka stabilność plonowania i bardzo dobrą jakość bulw, a dzięki coraz lepszym metodom konfekcjonowania, polski ziemniak jest obecnie konkurencyjny w super- i hipermarketach.
Wdrażanie dokarmiania dolistnego buraka cukrowego krzemem do praktyki
Dr inż. Anna Jaroszewska (Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie) przedstawiła wyniki zeszłorocznych doświadczeń założonych w Poznaniu i Puławach, a dotyczących wpływu nawożenia siarką na plonowanie pszenicy jarej. Stwierdzono, że było ono korzystne na stanowisku o niskiej zawartości siarki w glebie.
Dr inż. Arkadiusz Artyszak (Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie) omówił tendencje zmian zachodzące w produkcji buraka cukrowego po zniesieniu w 2017 r. limitów produkcji cukru i izoglukozy. Podkreślił niebezpieczeństwa wynikające ze skracania płodozmianu i zbyt krótkiej przerwy w uprawie buraka na tym samym polu. Wskazał też na poszukiwanie innowacji w produkcji buraka, do których zaliczył dokarmianie dolistne krzemem (Si). Zwrócił też uwagę na nowe zagrożenia na plantacjach, z którymi muszą zmierzyć się plantatorzy buraka cukrowego. W tym roku było to masowe wystąpienie na południowym wschodzie nowego szkodnika, jakim jest szarek komośnik.
Prof. Andrzej Kotecki (Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu) scharakteryzował soję jako nowe wzywanie dla polskiego rolnictwa. Według niego wyniki produkcyjne i doświadczalne uzyskane na południu Polski w ostatnich latach świadczą o tym, że soja jest aktualnie na tym etapie rozwoju uprawy, co kukurydza w połowie lat 90. XX wieku. Głównym czynnikiem ograniczającym wzrost powierzchni uprawy soi jest nikły postęp hodowlany.
Soja lubi ciepło
Prof. Krzysztof Jankowski (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie) przedstawił aktualne kierunki hodowli i produkcji rzepaku. Jego zdaniem największą rolę we wzroście wydajności stosowanych technologii produkcji w europejskim rolnictwie odgrywać będą w przyszłości odmiany, jako czynnik produkcji oraz nośnik postępu hodowlanego. Umiejętność wykorzystania przez rolnika postępu hodowlanego rzepaku ozimego został wyceniona na 65-85 kg/ha/rok.
Czynnikami fizjologicznymi ograniczającymi plon rzepaku są m.in. krótki czas tworzenia plonu, zbyt duże zacienienie dolnych łuszczyn oraz niska wydajność fotosytentyczna łuszczyn. Są to czynniki, które powinny być ulepszone w hodowli nowych odmian rzepaku. Ważne są też zmiany fenotypowe roślin, takie jak przyspieszenie rozwoju powierzchni liści przed pełnią kwitnienia oraz opóźnienie kwitnienia.
Organizatorem konferencji była Katedra Agrotechnologii, Zarządzania Produkcją Rolniczą i Agrobiznesu na Wydziale Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
