Monitoring szkodników rzepaku kluczem do sukcesu
W chemicznej ochronie roślin liczy się precyzja. Szkodnik zwalczony odpowiednią metodą i we właściwym terminie to uratowany plon i oszczędność kosztów związanych z potrzebą ponownego zabiegu. Kluczem do sukcesu jest monitoring uprawy.
Rzepak ozimy jest rośliną o bardzo długim okresie wegetacji (około 11 miesięcy) i przez cały ten czas atakowany jest przez liczne agrofagi, w tym szkodniki. Straty w plonie spowodowane ich żerowaniem wynoszą od 15 do 50%, a niekiedy są przyczyną całkowitego zniszczenia plantacji. Okres wiosennej wegetacji rzepaku ozimego to zagrożenie ze strony chowaczy łodygowych i słodyszka rzepakowego. W fazie kwitnienia i rozwoju łuszczyn największe straty może powodować chowacz podobnik i pryszczarek kapustnik.
Zapewniają szybki wzrost i regenerację rzepaku po zimie
Wiosną w nawożeniu rzepaku kluczowe znaczenie ma azot. Jednak sam nie wystarczy. Do efektywnego działania wymaga obecności innych składników, wśród nich dużej ilości łatwo przyswajalnej siarki. Prawidłowo prowadzony rzepak...
Najprostsze metody są najlepsze
Prostą, a zarazem bardzo skuteczną metodą monitorowania uprawy jest obserwacja wzrokowa roślin, zarówno ich części nadziemnych i podziemnych pod kątem występowania szkodników lub spowodowanych przez nie uszkodzeń. Metoda ta wymaga znajomości wyglądu poszczególnych stadiów rozwojowych szkodników, podstawowych elementów ich biologii, potencjalnych terminów pojawiania się na plantacji oraz specyfiki żerowania.
Czasami konieczne jest dokładniejsze obejrzenie rośliny pod lupą czy jej przekrojenie, ponieważ niektóre stadia rozwojowe szkodników mogą żerować po spodniej stronie liści (mszyce, mączliki, gąsienice tantnisia krzyżowiaczka), w rozecie najmłodszych liści lub wewnątrz łodyg (chowacze łodygowe, larwy pchełek), korzeniu (larwy śmietki kapuścianej, chowacza galasówka, szkodników glebowych), pąkach kwiatowych (słodyszek rzepakowy) lub łuszczynach (chowacz podobnik, pryszczarek kapustnik, wciornastki).
Szkodniki rzepaku i zbóż. Czego można spodziewać się wiosną?
Brak zapraw insektycydowych oraz warunki pogodowe spowodowały, że jesienią w zbożach w dużym nasileniu pojawiły się mszyce i larwy łokasia garbatka. Jeśli nie będzie mroźnej zimy, na pewno rozpoczną żerowanie już wczesną wiosną. Ciepła pogoda...
Podczas takiej obserwacji można wykorzystać czerpak entomologiczny, który służy do odławiania szkodników nalistnych, szczególnie tych najbardziej ruchliwych (np. pchełek). Poprzez jednostajne, ale niezbyt mocne uderzenia (żeby nie uszkodzić roślin) szkodniki są strząsane z liści i wpadają do worka. Najlepiej wykonywać serie uderzeń po przekątnej plantacji, a w późniejszych fazach wegetacji przy krawędziach uprawy.
Pomogą żółte naczynia i tablice lepowe
Żółte naczynia to bardzo często wykorzystywana metoda monitorowania szkodników na plantacjach rzepaku. Choć nie pozwala na określenie liczby owadów na roślinach, dostarcza natomiast jednak istotnych informacji o terminie nalotu szkodników na plantacje i aktualnym zagrożeniu przez poszczególne gatunki owadów.
Rzepak jary: odmiany polecane do uprawy 2021
Na listach odmian rzepaku jarego zalecanych do uprawy w tym roku znalazło się jedenaście odmian rekomendowanych do siewu w trzech województwach: kujawsko-pomorskim, podkarpackim i zachodniopomorskim. Wśród nich dominują odmiany...
Pojemniki w kształcie miski, wiadra lub kuwety, koniecznie żółtego koloru należy wypełnić wodą z dodatkiem płynu obniżającego napięcie powierzchniowe, np. detergentu, który umożliwi opadanie owadom na dno. Podczas wczesnowiosennych przymrozków warto dodać również nieco zimowego płynu do spryskiwaczy szyb samochodowych, który zapobiegnie zamarzaniu.
Przy krawędziach można wykonać kilka niewielkich otworów, które uniemożliwią przelewanie się zawartości np. podczas deszczu. W celu kontroli pojawu chowaczy łodygowych naczynia powinny być wystawione już na przedwiośniu, przed ruszeniem wegetacji rzepaku.
Ważne jest, aby znajdowały się zawsze na wysokości roślin i ok. 15 m od brzegów plantacji, w miejscach możliwie osłoniętych od wiatru. Na większych plantacjach powinno być ich więcej, zwłaszcza od strony zadrzewień i ubiegłorocznych plantacji rzepaku. Aktywność szkodników zależy od warunków pogodowych, dlatego w naczyniach znajdzie się ich więcej wraz ze wzrostem temperatury i nasłonecznienia - stąd konieczność systematycznych kontroli ich zawartości minimum trzy razy w tygodniu.
Po ile rzepak z tegorocznych zbiorów w umowach terminowych?
Krajowe Zrzeszenie Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych opublikowało dziś informację nt. oferowanych plantatorom cen za rzepak z tegorocznych zbiorów (w umowach terminowych), z dostawą w lipcu oraz w sierpniu, zarówno...
Wspomaganie decyzji w ochronie
W sygnalizowaniu zagrożenia rzepaku przez szkodniki przydatne mogą być komunikaty z różnych rejonów kraju zamieszczane na serwisach internetowych, m.in. na Platformie Sygnalizacji Agrofagów (www.agrofagi.com.pl). Oprócz aktualizowanych na bieżąco informacji o pojawianiu się szkodników, w poszczególnych zakładkach znajdują się także metodyki prowadzenia obserwacji, podstawowe elementy dotyczące wyglądu szkodników, ich biologii i rodzajach uszkodzeń, programy ochrony oraz informacje dotyczące monitorowania odporności szkodników na substancje czynne insektycydów.
W szczegółowej sygnalizacji zagrożeń wykorzystywane są też bardziej zaawansowane metody monitorowania szkodników, w tym rzepaku, jak np. pułapki feromonowe (śmietka kapuściana), samołówki świetlne (motyle rolnic), pułapki przynętowe (ślimaki) czy odłowy mszyc z powietrza (w przypadku rzepaku głównie mszycy brzoskwiniowej w charakterze potencjalnego wektora wirusów żółtaczki rzepy), przy pomocy aspiratora Johnson’a. Pamiętać należy, że są to informacje wspomagające i sygnalizujące zagrożenie dla danego rejonu uprawy i zawsze należy je zweryfikować lustrując własną plantację.
- Artykuł ukazał się w miesięczniku "Przedsiębiorca Rolny" nr 2-2021 - ZAPRENUMERUJ
