Plonowanie ziemniaka w ekologii 2023
COBORU opublikowało wyniki doświadczeń ekologicznych z odmianami jadalnymi bardzo wczesnymi, wczesnymi, średnio wczesnymi oraz średnio późnymi ziemniaka.
Celem badań PDO było sprawdzenie aktualnej wartości gospodarczej odmian z Krajowego Rejestru, znajdujących się w obrocie materiałem sadzeniakowym, i ich przydatności do uprawy w gospodarstwach ekologicznych.
Przechowywanie ziemniaka praktycznie
W latach 2022-2023 założono 36 doświadczeń zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego. Dobór w latach badań obejmował łącznie 30 odmian – 24 z Krajowego Rejestru i 6 ze Wspólnotowego Katalogu Odmian Roślin Rolniczych (CCA). Odmiany niezarejestrowane w Polsce to: Arizona, Connect, Lilly, Mariola, Red Lady i Soraya.
W doświadczeniach nie stosowano chemicznych środków ochrony roślin i nawozów sztucznych. W niektórych doświadczeniach zastosowano nawożenie organiczne. Chwasty zwalczano mechanicznie, poprzez bronowanie oraz stosowano motyczenie lub wyrywano ręcznie.
W 2023 r. różnica w plonie ogólnym bulw odmian bardzo wczesnych zbieranych 40 dni po wschodach wyniosła 41 dt/ha (tabela 1). Najlepiej plonującą odmianą była Riviera (podobnie w latach 2022-2023). Gdy zbioru dokonywano po zakończeniu wegetacji, to w 2023 r. zróżnicowanie plonu ogólnego bulw dochodziło do 124 dt/ha. W tym przypadku najlepszą odmianą była Impresja (tak, jak w latach 2022-2023).
W 2023 r. różnica w plonie handlowym bulw odmian bardzo wczesnych zbieranych 40 dni po wschodach wyniosła 44 dt/ha (tabela 2). Najlepiej plonującą odmianą była Riviera (również w latach 2022-2023). W przypadku zbioru po zakończeniu wegetacji w 2023 r. zróżnicowanie plonu ogólnego bulw sięgało 100 dt/ha. Największy plon handlowy bulw wydała odmiana Impresja (podobnie było w latach 2022-2023).
W 2023 r. zróżnicowanie zawartości skrobi w bulwach wyniosło 2,2 p.p. (tabela 3).
Tabela 1. Plon ogólny bulw odmian bardzo wczesnych w latach 2022-2023, odchylenie od wzorca
Odmiana |
2023 |
2022 |
2022-2023 |
zbiór po 40 dniach od wschodów |
|||
Wzorzec, t/ha |
192 |
186 |
189 |
Impresja |
-9 |
+18 |
+4 |
Pogoria |
- |
- |
- |
Riviera |
+28 |
-12 |
+8 |
Surmia |
-6 |
+4 |
-1 |
Tonacja |
- |
- |
- |
Werbena |
-13 |
-10 |
-11 |
zbiór po zakończeniu wegetacji |
|||
Wzorzec |
211 |
332 |
271 |
Impresja |
+72 |
+115 |
+94 |
Pogoria |
-52 |
-39 |
-45 |
Riviera |
- |
- |
- |
Surmia |
+8 |
-25 |
-8 |
Tonacja |
-28 |
-52 |
-40 |
Werbena |
- |
- |
- |
Wzorzec - średnia ze wszystkich badanych w danym roku odmian
Źródło: COBORU 2024.
Tabela 2. Plon handlowy bulw odmian bardzo wczesnych w latach 2022-2023, odchylenie od wzorca
Odmiana |
2023 |
2022 |
2022-2023 |
zbiór po 40 dniach od wschodów |
|||
Wzorzec, t/ha |
186 |
165 |
176 |
Impresja |
-11 |
+4 |
-4 |
Pogoria |
- |
- |
- |
Riviera |
+30 |
-2 |
+14 |
Surmia |
-5 |
+9 |
+2 |
Tonacja |
- |
- |
- |
Werbena |
-14 |
-10 |
-12 |
zbiór po zakończeniu wegetacji |
|||
Wzorzec |
195 |
315 |
255 |
Impresja |
+64 |
+105 |
+85 |
Pogoria |
-46 |
-35 |
-40 |
Riviera |
- |
- |
- |
Surmia |
+7 |
-22 |
-7 |
Tonacja |
-26 |
-48 |
-37 |
Werbena |
- |
- |
- |
Wzorzec - średnia ze wszystkich badanych w danym roku odmian
Źródło: COBORU 2024.
Tabela 3. Zawartość skrobi w bulwach odmian bardzo wczesnych w latach 2022-2023, odchylenie od wzorca
Odmiana |
2023 |
2022 |
Wzorzec, proc. |
13,0 |
13,0 |
Impresja |
-1,3 |
-0,9 |
Pogoria |
+0,9 |
+1,2 |
Riviera |
- |
- |
Surmia |
+0,2 |
+0,7 |
Tonacja |
+0,1 |
-1,0 |
Werbena |
- |
- |
Wzorzec - średnia ze wszystkich badanych w danym roku odmian
Źródło: COBORU 2024.
Nowe odmiany ziemniaka 2024
W 2023 r. różnica w plonie ogólnym bulw odmian wczesnych wyniosła 108 dt/ha (tabela 4). Najlepiej plonującą odmianą była Arizona, zaś w latach 2022-2023 - Gwiazda.
W 2023 r. różnica w plonie handlowym bulw stanowiła 106 dt/ha (tabela 5). Najlepiej plonującą odmianą była Arizona, a w latach 2022-2023 - Gwiazda.
W 2023 r. zróżnicowanie zawartości skrobi w bulwach wyniosło 5,5 p.p. (tabela 6).
Tabela 4. Plon ogólny bulw odmian wczesnych w latach 2022-2023, odchylenie od wzorca
Odmiana |
2023 |
2022 |
2022-2023 |
Wzorzec, t/ha |
214 |
278 |
246 |
Arizona (CCA) |
+56 |
- |
- |
Gwiazda |
+15 |
+29 |
+22 |
Hetman |
-22 |
+18 |
-2 |
Ignacy |
-3 |
-33 |
-18 |
Lawenda |
+16 |
+11 |
+14 |
Lilly (CCA) |
+5 |
- |
- |
Magnolia |
-52 |
-39 |
-45 |
Michalina |
+15 |
+25 |
+20 |
Strokrotka |
-31 |
-12 |
-21 |
Wzorzec - średnia ze wszystkich badanych w danym roku odmian
Źródło: COBORU 2024.
Tabela 5. Plon handlowy bulw odmian wczesnych w latach 2022-2023, odchylenie od wzorca
Odmiana |
2023 |
2022 |
2022-2023 |
Wzorzec, t/ha |
197 |
266 |
231 |
Arizona (CCA) |
+60 |
- |
- |
Gwiazda |
+17 |
+30 |
+23 |
Hetman |
-20 |
+21 |
+1 |
Ignacy |
-1 |
-33 |
-17 |
Lawenda |
+1 |
+11 |
+6 |
Lilly (CCA) |
-5 |
- |
- |
Magnolia |
-46 |
-40 |
-43 |
Michalina |
+17 |
+24 |
+21 |
Strokrotka |
-24 |
-13 |
-18 |
Wzorzec - średnia ze wszystkich badanych w danym roku odmian
Źródło: COBORU 2024.
Tabela 6. Zawartość skrobi w bulwach odmian wczesnych w latach 2022-2023, odchylenie od wzorca
Odmiana |
2023 |
2022 |
Wzorzec, proc. |
13,2 |
13,8 |
Arizona (CCA) |
-1,6 |
- |
Gwiazda |
-1,4 |
-1,8 |
Hetman |
-1,8 |
-2,1 |
Ignacy |
+0,6 |
-0,6 |
Lawenda |
+0,8 |
-0,1 |
Lilly (CCA) |
-1,1 |
- |
Magnolia |
+3,7 |
+3,7 |
Michalina |
-1,0 |
-0,5 |
Strokrotka |
+1,8 |
+1,5 |
Wzorzec - średnia ze wszystkich badanych w danym roku odmian
Źródło: COBORU 2024.
Najlepsze odmiany jadalne średnio wczesne ziemniaka 2023
W 2023 r. różnica w plonie ogólnym bulw odmian średnio wczesnych i średnio późnych wyniosła 145 dt/ha (tabela 7). Najlepiej plonującą odmianą była Connect, zaś w latach 2022-2023 - Jurek.
W 2023 r. różnica w plonie handlowym bulw stanowiła 127 dt/ha (tabela 8). Najlepiej plonującą odmianą była Connect, a w latach 2022-2023 - Jurek.
W 2023 r. zróżnicowanie zawartości skrobi w bulwach wyniosło 5,5 p.p. (tabela 3).
Tabela 7. Plon ogólny bulw odmian średnio wczesnych i średnio późnych w latach 2022-2023, odchylenie od wzorca
Odmiana |
2023 |
2022 |
2022-2023 |
Wzorzec, t/ha |
248 |
283 |
266 |
Astana |
+26 |
+21 |
+23 |
Connect (CCA) |
+88 |
-20 |
+34 |
Gardena |
-13 |
-40 |
-26 |
Irmina |
-26 |
-30 |
-28 |
Jurek |
+48 |
+34 |
+41 |
Laskara |
-23 |
+50 |
+13 |
Mariola (CCA) |
-57 |
+2 |
-28 |
Mazur |
+51 |
-41 |
+5 |
Meluzyna |
+15 |
+37 |
+26 |
Otolia |
-29 |
+9 |
-10 |
Red Lady (CCA) |
-24 |
-39 |
-32 |
Satina |
-48 |
-17 |
-32 |
Soraya (CCA) |
-10 |
+35 |
+12 |
Tajfun |
+1 |
-21 |
-10 |
Jelly (średnio późna) |
+2 |
+20 |
+11 |
Wzorzec - średnia ze wszystkich badanych w danym roku odmian
Źródło: COBORU 2024.
Tabela 8. Plon handlowy bulw odmian średnio wczesnych i średnio późnych w latach 2022-2023, odchylenie od wzorca
Odmiana |
2023 |
2022 |
2022-2023 |
Wzorzec, t/ha |
223 |
262 |
243 |
Astana |
+26 |
+24 |
+25 |
Connect (CCA) |
+76 |
-23 |
+27 |
Gardena |
-28 |
-49 |
-38 |
Irmina |
-39 |
-36 |
-38 |
Jurek |
+49 |
+40 |
+44 |
Laskara |
-18 |
+48 |
+15 |
Mariola (CCA) |
-51 |
-2 |
-26 |
Mazur |
+61 |
-34 |
+14 |
Meluzyna |
+7 |
+32 |
+19 |
Otolia |
-24 |
+17 |
-3 |
Red Lady (CCA) |
-22 |
-44 |
-33 |
Satina |
-40 |
-13 |
-27 |
Soraya (CCA) |
-4 |
+35 |
+15 |
Tajfun |
+6 |
-21 |
-7 |
Jelly (średnio późna) |
+2 |
+25 |
+13 |
Wzorzec - średnia ze wszystkich badanych w danym roku odmian
Źródło: COBORU 2024.
Tabela 9. Zawartość skrobi w bulwach odmian średnio wczesnych i średnio późnych w latach 2022-2023, odchylenie od wzorca
Odmiana |
2023 |
2022 |
Wzorzec, proc. |
14,5 |
14,4 |
Astana |
+0,3 |
+0,2 |
Connect (CCA) |
+1,6 |
+0,3 |
Gardena |
+0,7 |
-0,3 |
Irmina |
-2,1 |
-1,6 |
Jurek |
-0,9 |
-0,4 |
Laskara |
+2,1 |
+2,0 |
Mariola (CCA) |
-1,2 |
-0,7 |
Mazur |
+1,8 |
+1,0 |
Meluzyna |
-0,1 |
-1,5 |
Otolia |
0,0 |
+0,9 |
Red Lady (CCA) |
-1,8 |
-1,0 |
Satina |
-1,5 |
-0,8 |
Soraya (CCA) |
-2,5 |
-1,4 |
Tajfun |
+3,0 |
+3,3 |
Jelly (średnio późna) |
+0,5 |
+0,2 |
Wzorzec - średnia ze wszystkich badanych w danym roku odmian
Źródło: COBORU 2024.
- Krok po kroku w zakresie doboru odmian, nawożenia i ochrony. Zamów prenumeratę miesięcznika "Nowoczesna Uprawa" już teraz