Żeby zmniejszyć ryzyko utraty plonu zbóż jarych, grzyby chorobotwórcze należy zwalczać już na etapie przygotowywania materiału siewnego.
Plonowanie zbóż jarych zależy w dużej mierze od warunków panujących na polu, zwłaszcza uwilgotnienia gleby, z czym ostatnio z powodu suszy są poważne problemy.
Trudności w ich uprawie mogą być dodatkowo spowodowane obecnością grzybów chorobotwórczych zarówno w glebie, jak i na materiale siewnym. Żeby zmniejszyć ryzyko utraty plonu, należy je zwalczać już na etapie przygotowywania materiału siewnego.
Zaprawianie materiału siewnego to dobry, bezpieczny i tani sposób na zabezpieczenie roślin przed chorobami. Chroni plantacje pszenicy ozimej przed wieloma groźnymi sprawcami chorób grzybowych, których często nie można zwalczyć...
Zagrożenie występowania chorób w uprawach zbóż jarych jest podobne jak w przypadku zbóż ozimych, bo większość grzybów chorobotwórczych może porażać obydwie formy.
Wiele z nich przenosi się na powierzchni ziarna lub pod okrywą owocowo-nasienną. Są też takie gatunki, które w postaci grzybni rozwijają się w okolicy części zarodkowej ziarna.
Najczęściej wywołują choroby, które zwalczane są tylko dzięki zaprawianiu, np. na pszenicy śnieć cuchnąca i śnieć gładka oraz głownia pyląca, na jęczmieniu głownia pyląca, a na owsie głownia pyląca owsa.
Występowanie zgorzeli siewek, które porażają wszystkie gatunki zbóż jarych, może stanowić problem w uzyskaniu odpowiedniej obsady źdźbeł na jednostce powierzchni.
Chronione od początku
Zaprawianie ziarna przed siewem to zabieg, który bez wątpienia się opłaca, bo z jednej strony pozwala zwalczyć grzyby chorobotwórcze, na które w okresie wegetacji nie ma już sposobu, a dodatkowo może ograniczać występowanie...
W przypadku zbóż jarych rolnicy są słabo zorientowani, która z odmian charakteryzuje się zwiększoną odpornością na porażenie przez sprawców chorób należących do rodzajów: Tilletia (śniecie), Ustilago (głownie) czy Fusarium (zgorzele siewek). Ze względu na ryzyko obecności chorób należy je zwalczać już na etapie przygotowywania materiału siewnego.
Najlepiej, aby zaprawianie ziarna było wykonane przez przeszkolonych pracowników przy pomocy nowoczesnych zaprawiarek. Jednak łatwiej jest nabyć już zaprawiony materiał siewny. Jest to droższe rozwiązanie, ale daje gwarancję, że ziarno jest dobrze chronione przed grzybami przez równomiernie rozprowadzoną substancję czynną, a przed zaprawianiem zostało odpylone. Gwarancję taką zapewnia proces, który przebiega zgodnie z certyfikatem ESTA.
Lepiej nie ryzykować
Warto pamiętać, że obecność śnieci na plantacji zbóż może dyskwalifikować plon pod względem jakościowym. Śledziowy zapach porażonego ziarna to wyraźna oznaka, że zboże porażone było przez sprawcę śnieci cuchnącej. Ziarno pszenicy porażone w wysokości przekraczającej 1% nie nadaje się na mąkę i na paszę dla zwierząt.
Plony pszenicy jarej w doświadczeniach PDO prowadzonych przez COBORU w 2019 r. były najniższe w ostatnich 3 latach. Na przeciętnym poziomie agrotechniki plon wzorca nie przekroczył 5,5 t z 1 ha, na wysokim był o 0,7 t większy. ...
W przypadku głowni, która potrafi wyrządzić ilościowe i jakościowe szkody na plantacjach zbóż, użycie zapraw skutecznie chroni pszenicę i jęczmień przed porażeniem. Zaprawa do zwalczania głowni może być jednoskładnikowa, ale lepiej, gdy jest to zaprawa dwu- lub trzyskładnikowa.
Do zwalczania śnieci wystarczy zaprawa o działaniu powierzchniowym, ale gdy jest potrzeba zwalczenia grzyba powodującego głownię pylącą trzeba zastosować zaprawę, która zbudowana jest z substancji czynnej o działaniu układowym. To drugie rozwiązanie jest lepsze, ponieważ najczęściej nie wiadomo jakie jest zagrożenie w danym materiale siewnym.
Wybór zapraw zarejestrowanych do zaprawiania ziarna zbóż jarych jest spory. Zestawienia nie uwzględniają już tych, w których w skład wchodzi tiuram. W związku z wycofaniem tej substancji czynnej ze stosowania przez KE okres na zużycie istniejących zapasów środka ochrony roślin dla unieszkodliwiania, przechowywania i stosowania kończy się 30 stycznia 2020 r.
Jednak pojawiło się na rynku kilka nowych zapraw, między innymi produkty, w których skład wchodzi substancja czynna z grupy karboksyamidów - sedaksan, oraz z tej samej grupy chemicznej - fluksapyroksad. Obie substancje zarejestrowane były już wcześniej do zaprawiania ziarna. Jednak teraz pojawiły się w połączeniu z innymi substancjami czynnymi.
-
Artykuł ukazał się w miesięczniku "Przedsiębiorca Rolny" nr 1-2020 - ZAPRENUMERUJ