Przewietrz magazyny - ziarno poleży dłużej
Aby móc bezpiecznie przechowywać ziarno należy obniżyć jego wilgotność oraz temperaturę. Foto_Krzysztof Zacharuk
Dla rolników, którzy zdecydowali się przechować ziarno zbóż w oczekiwaniu na lepsze ceny, zbiór z pola nie kończy troski o jego jakość. Ziarno zgromadzone w magazynie także wymaga odpowiedniej pielęgnacji.
Chodzi o zahamowanie lub znaczące spowolnienie niekorzystnych procesów, które przyczyniają się do pogorszenia jakości ziarna. Najistotniejszym jest proces oddychania, któremu towarzyszy wydzielanie dwutlenku węgla, pary wodnej oraz energii, co może prowadzić m.in. do zagrzewania ziarna.
Bezpośrednio po zbiorze ziarna proces ten zachodzi w sposób wzmożony. To tzw. okres dojrzewania pożniwnego.
Przechowywanie nasion rzepaku
Producenci rzepaku spodziewając się dobrego rozwoju cen nasion, coraz częściej starają się je długotrwale przechowywać. Ten krok może się okazać bardzo opłacalny, ale też nieco kłopotliwy. Na przechowywanie nasion rzepaku trzeba być odpowiednio...
Intensywność procesu oddychania zależy od wilgotności oraz temperatury ziarna. Im są one wyższe, tym oddychanie jest intensywniejsze. Stąd, aby w sposób bezpieczny móc przechowywać ziarno przez dłuższy okres czasu należy obniżyć jego wilgotność oraz temperaturę. Pozwoli to także na ograniczenie ryzyka wystąpienia szkodników magazynowych oraz patogenów chorobotwórczych. A trzeba pamiętać, że one także przyczyniają się do intensyfikacji procesu oddychania.
Najgroźniejsze są grzyby pleśniowe, których produktem ubocznym są trujące mykotoksyny. Przy wilgotności ziarna wynoszącej 24% lub więcej, znaczące ilości toksyn grzybowych mogą powstać już po 2 tygodniach. Przy wilgotności wynoszącej 18% czas ten wydłuży się do 10 tygodni, a przy 15% - do wielu miesięcy. Wspomniane wilgotności odnoszą się do temperatury ziarna na poziomie 15°C. Jej wzrost do 20-25°C znacznie przyspieszy rozwój pleśni.
Przyjmuje się, że ziarno przygotowywane do kilkumiesięcznego magazynowania powinno mieć wilgotność poniżej 14% (najlepiej 13-14%), temperaturę poniżej 10°C, a zawartość zanieczyszczeń nie powinna przekraczać 5%.
Ziarno drobne i mniej wyrównane
W ocenie Rafała Mładanowicza, prezesa Krajowej Federacji Producentów Zbóż, a zarazem producenta zbóż z woj. pomorskiego, jak do tej pory rolnikom udało się zebrać zboża z 60 do 70 proc. areału. Są jednak gospodarze,...
Zbyt duża ilość zanieczyszczeń, czy też ziarna pośledniego zapycha przestrzenie między ziarniakami utrudniając przepływ powietrza oraz odprowadzanie ciepła. Poza tym zanieczyszczenia w postaci zielonych części roślin, słomy oraz nasion chwastów zwiększają wilgotność i temperaturę partii ziarna. Dlatego tak ważne jest, by magazyny wypełniać oczyszczonym ziarnem. Niestety, w tym roku ze względu na suszę sporo jest drobnego i słabo wyrównanego ziarna. Korzyścią jest natomiast to, że jest ono suche (15-16%).
Chociaż to stwierdzenie może być nie do końca precyzyjne, ponieważ podczas badań laboratoryjnych nie raz już udowodniono, że poszczególne ziarniaki różniły się wilgotnością, pomimo że średnia dla całej próbki wynosiła 15%. Nierównomierna wilgotność ziarniaków także może prowadzić do samozagrzewania ziarna, nawet wówczas gdy określane jest jako suche i ma średnią wilgotność na poziomie 15%.
Dlatego ziarno trzeba przewietrzać. To prosty, skuteczny i najbardziej naturalny sposób konserwacji suchego ziarna, który pozwala na odprowadzenie z ziarniaków nadmiaru ciepła i wilgoci. Należy pamiętać jednak, aby wtłaczane powietrze było suche i chłodne. Dla ziarna o wilgotności do 16% wystarczy wtłoczenie 10 m3/h/t powietrza.
Warto też pamiętać, by zbyt mocno nie obniżać wilgotności ziarna (poniżej 12%), ponieważ stanie się bardziej podatne na uszkodzenia i może stracić na jakości.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
