Odmiany ościste pszenicy jarej
Na polach szczególnie narażonych na straty powodowane przez zwierzynę leśną celowa jest uprawa odmian ościstych pszenicy jarej.
Ich wykorzystanie znacząco obniża wielkość strat. Niektórzy rolnicy stosują rozwiązanie pośrednie - chronią uprawy pszenicy bezostnej obsiewając odmianami ościstymi brzegi pól.
Za dużego wyboru nie ma
Do Krajowego Rejestru (stan na 6 lutego 2014 r.) wpisano dwie odmiany pszenicy jarej o kłosie ościstym – Ostkę Smolicką oraz Zadrę.
Pierwsza reprezentuje odmiany jakościowe (klasę A) i jest zarejestrowana od 2010 r. Druga należy do grupy odmian chlebowych (klasa B) i została wpisana do KR w 2005 r. Do końca czerwca 2016 r. w obrocie rynkowym może znajdować się materiał siewny odmiany Bryza (pszenica jakościowa, z klasy A), której wpis do KR wygasł z końcem 2013 r.
Jedyną odmianą ościstą badaną w całym kraju w zeszłym roku w badaniach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego i Rolniczego (PDOiR) była Ostka Smolicka, która na przeciętnym poziomie agrotechniki (a1) plonowała średnio w całym kraju o 8 proc. niżej od wzorca. Natomiast na wysokim poziomie agrotechniki (a2) różnica była mniejsza i wynosiła na niekorzyść tej odmiany 3 proc. W ujęciu regionalnym odmiana ta plonowała najwyżej na przeciętnym poziomie agrotechniki w województwach: warmińsko-mazurskim i podlaskim (98 proc. wzorca), natomiast na wysokim poziomie agrotechniki w województwach: warmińsko-mazurskim, podlaskim, dolnośląskim, opolskim, śląskim, małopolskim, świętokrzyskim i podkarpackim – również 98 proc. wzorca.
Plonowanie odmian ościstych pszenicy jarej w badaniach PDOiR w latach 2011-2013
|
Wyszczególnienie |
Plon ziarna (% wzorca) |
|||||
|
poziom a1 |
poziom a2 |
|||||
|
2013 |
2012 |
2011 |
2013 |
2012 |
2011 |
|
|
wzorzec, dt/ha |
64,8 |
68,5 |
61,5 |
77,3 |
78,0 |
71,8 |
|
Bryza |
- |
96 |
97 |
- |
99 |
98 |
|
Ostka Smolicka |
92 |
99 |
102 |
97 |
99 |
103 |
|
Zadra |
- |
94 |
94 |
- |
93 |
95 |
a1 – przeciętny poziom agrotechniki, a2 – wysoki poziom agrotechniki
Źródło: COBORU 2013
Nie zaspać z siewem
Należy pamiętać, że pszenica jara jest wrażliwa na opóźnienie siewu. Dlatego w zeszłym roku z racji opóźnionej wiosny wielu rolników zostało z zakupionym i zaprawionym materiałem siewnym, który muszą zużyć w tym sezonie. Odbiło się to oczywiście na wielkości produkcji tego gatunku zboża. Według wynikowego szacunku produkcji głównych ziemiopłodów rolnych i ogrodniczych GUS w 2013 r. zebrano ok. 900 tys. ton pszenicy jarej, czyli o 1700 tys. ton mniej niż w 2012 r. Tak wysokie zbiory pszenicy jarej w 2012 r. były spowodowane masowymi wymarznięciami rzepaku i zbóż ozimych w zachodniej i centralnej Polsce. W ich miejsce rolnicy wysiewali kukurydzę oraz pszenicę jarą. W 2013 r. średni plon wyniósł 34,3 dt/ha, gdy rok wcześniej 37,7 dt/ha, przy średniej z lat 2006-2010 – 30,1 dt/ha.
