Nie wszędzie rozsiewany jest azot

Poleć
Udostępnij
Autor tekstu: Alicja Siuda | siuda@apra.pl
08-03-2021,19:00 Aktualizacja: 08-03-2021,19:06
A A A
W zachodniej i południowo-zachodniej części kraju wielu rolników już w ubiegłym tygodniu zasiliło plantacje rzepaku i pszenicy ozimej azotem. Na wschodzie Polski, gdzie w lutym dłużej zalegała okrywa śnieżna prace z tym związane będą dopiero nabierały rozpędu. Ostatniej nocy w niektórych miejscach ponownie spadła cienka warstwa białego puchu. 
 
W tym roku przy ustalaniu dawki azotu na pewno trzeba wziąć pod uwagę to, że w glebie może być mniej azotu mineralnego niż w poprzednich latach, ze względu na obfite opady deszczu jesienią, jak i grubą okrywę śnieżną, które przyczyniły się do wymywania składników w głąb profilu glebowego. 
 
rzepak, ciągnik, rozsiewacz, pole, niebo

Azot i siarka na rzepak

Wczesny termin stosowania azotu w uprawie rzepaku ozimego wiosną pozwala na lepsze jego wykorzystanie przez rośliny. Jest bowiem bardziej prawdopodobne, że wilgotność gleby jest obecnie większa niż później, gdy szybko wzrosną temperatury....
Idealnie byłoby znać zawartość azotu mineralnego w glebie, co wymaga oczywiście wykonania badań w okręgowych stacjach chemiczno-rolniczych. Większość rolników z różnych przyczyn jednak ich nie wykonuje. 
 
Tymczasem jest to bardzo ważny parametr brany pod uwagę przy wyliczaniu dawki azotu. Przy jej określaniu po jednej stronie stawia się bowiem potrzeby rośliny, a po drugiej ilości azotu działającego, pochodzące z różnych źródeł. Jednym z tych źródeł jest właśnie azot mineralny znajdujący się już w glebie. Inny to m.in. pochodzący z przedplonu bobowatych, czy z nawozów naturalnych.  
 
W dalszej części tekstu skupimy się na określaniu dawki azotu dla pszenicy. Wzór na jej obliczenie jest następujący: 
 
Dawka nawozu = plon pszenicy [t/ha] x pobranie jednostkowe azotu [kg N/t] – ∑ N z innych źródeł x równoważnik nawozowy – korekta dla roślin uprawianych po przedplonach lub międzyplonach bobowatych/0,7 (współczynnik wykorzystania N z nawozów azotowych mineralnych).
 
Jak wynika z powyższego wzoru, potrzeby roślin określa iloczyn zakładanego plonu pszenicy oraz pobrania jednostkowego azotu. Pobranie jednostkowe dla pszenicy ozimej wynosi 27 kg/t.  A więc przy zakładanym plonie pszenicy konsumpcyjnej 8 t/ha, jej zapotrzebowanie na azot wyniesie 216 kg/ha (8х27). 
 
azot od 1 marca, nawożenie wiosną ozimin, zastoiska wodne, wysokie uwilgotnienie gleby, roztopy, program azotanowy,

Azot teoretycznie od 1 marca

Od dziś, zgodnie z przepisami programu azotanowego dozwolone jest stosowanie azotu na oziminy. Jednak w praktyce, na wielu polach i tak może to być niemożliwe ze względu na zbyt duże nasycenie gleby wodą. Z resztą do takich sytuacji odnosi się...
Od tego trzeba odjąć azot dostępny z innych źródeł. Jeśli nie mamy wyników badań azotu mineralnego w glebie, to można przyjąć wartości orientacyjne dla poszczególnych kategorii agronomicznych gleby (tabela). Przyjmijmy, że jest to gleba średnia, czyli zawiera 62 kg N/ha. Wartość tą należy pomnożyć przez odpowiedni równoważnik nawozowy (dla ozimin nawożonych wiosną wynosi 0,9), co pozwoli określić ilość azotu działającego. W tym przypadku to 55,8 kg N/ha. 
 
Stąd dawka nawozu wynosi: 216 kg/ha – 55,8 kg/ha/0,7 = 229 kg/ha. 
 
To najprostsza wersja obliczeń. Byłyby bardziej skomplikowane gdyby np. okazało się, że pod przedplon pszenicy stosowany był obornik, czy jej przedplonem byłyby bobowate. Wówczas trzeba byłoby uwzględnić także azot działający z tych źródeł. W załączniku 8 do Programu azotanowego znajduje się tabela 13, w której podano ilość azotu działającego pozostającego po uprawie roślin bobowatych (w międzyplonie lub plonie głównym). 
 
Otrzymaną dawkę azotu trzeba odpowiednio podzielić na dwie lub trzy. W przypadku pszenicy konsumpcyjnej zakłada się zwykle wykonanie trzech zabiegów. W pierwszym, w zależności od kondycji roślin i stanu rozkrzewienia powinna otrzymać 30-50% dawki. Dla pozostałych gatunków zbóż, dla których przewidziano dwie dawki azotu, w pierwszym zabiegu należy dostarczyć 60-70% całkowitej ilości. 
 

Tabela. Zasoby azotu mineralnego wiosną w warstwie gleby 0-60 cm (kg N/ha)

Kategoria agronomiczna gleby

Bardzo lekka

Lekka

Średnia

Ciężka

49

59

62

66

Źródło: Program azotanowy.

 

Poleć
Udostępnij