W bieżącym roku Krajowy rejestr (KR) został rozszerzony o 14 nowych odmian rzepaku ozimego. Wszystkie odmiany są mieszańcowe i pochodzą aż z dziewięciu różnych firm hodowlanych.

W badaniach rejestrowych, nowe odmiany wykazały się przede wszystkim  dużym potencjałem plonowania i dużą zawartością tłuszczu w nasionach. Większość z nich dobrze przezimowała w sezonie wegetacyjnym 2015/2016, a ta cecha w niektórych latach decyduje o powodzeniu uprawy rzepaku. Niektóre z nowo zarejestrowanych odmian  na pewno znajdą się w ofercie firm dystrybucyjnych na nowy sezon wegetacyjny.

Obecnie w Krajowym rejestrze wpisanych jest już ponad 120 odmian rzepaku ozimego, spośród których aż 90 proc. stanowią odmiany zagraniczne. Około 2/3 to mieszańce. Liczba zarejestrowanych odmian populacyjnych sukcesywnie zmniejsza się. Więcej niż połowę zarejestrowanych odmian stanowią odmiany nowe, wpisane do KR w ostatnich pięciu latach.

Odmiany typu HOLL rzepaku ozimego

Głównym zadaniem firm hodowlanych jest dostarczanie na rynek odmian, które są odpowiedzią na stale rosnące potrzeby i wymagania rolników, przemysłu oraz konsumentów. Nadrzędnym ich celem jest tworzenie wysoko i wiernie...

czytaj więcej

Poprawia się zdrowotność

Hodowcy bez wątpienia przywiązują dużą uwagę do poprawy zdrowotności odmian. Prace ukierunkowane są głównie na hodowlę odpornościową obejmującą przede wszystkim suchą zgniliznę kapustnych i kiłę kapusty, a ostatnio także wirusa żółtaczki rzepy. W przypadku suchej zgnilizny kapustnych, hodowcy wprowadzają do nowych odmian mieszańcowych specyficzny gen Rlm7, determinujący odporność na określone patotypy, który cechuje się stosunkowo wysoką odpornością na występującą populację sprawców tej choroby.

W ostatnich latach pojawił się także problem dość częstej infekcji roślin rzepaku wirusem żółtaczki rzepy (TuYV). Wektorem przenoszącym wirusa są mszyce, głównie mszyca brzoskwiniowo-ziemniaczana (Myzus persicae). Ochrona upraw rzepaku przed tą chorobą będzie wymagała skutecznego zwalczania mszycy, a to nie będzie łatwe przy aktualnie dostępnych i zalecanych preparatach chemicznych (brakuje środków o działaniu układowym).

Innym, bardziej efektywnym sposobem ograniczania skutków porażenia przez wirusa żółtaczki rzepy jest wyhodowanie odmian odpornych/tolerancyjnych na TuYV. Pierwsze tego typu odmiany o deklarowanej przez hodowcę odporności na wirusa żółtaczki rzepy zostały po dwóch sezonach badań wpisane do KR w br.

Kiła kapusty atakuje rośliny rzepaku

Najprostszą metodą zapobiegania stratom powodowanym przez kiłę kapusty jest wybór odmian rzepaku odpornych na tę groźną chorobę.  Kiła kapusty to choroba wywoływana pierwotniakiem Plasmodiophora brassicae – bezwzględnym pasożytem,...

czytaj więcej

Ważna jest dostępność odmian tolerancyjnych na kiłę

Obszar występowania tego groźnego patogenu sukcesywnie zwiększa się w naszym kraju. Podstawowym sposobem ograniczenia skutków wystąpienia choroby jest uprawa odmian o większej odporności. W ostatnich latach do Krajowego rejestru zostało wpisanych 5 odmian rzepaku ozimego (Archimedes, DK Platinium, Mentor, SY Alister, SY Alistorm,) wykazujących dużą odporność na rasy kiły kapusty Plasmodiophora brassicae najczęściej występujące w Polsce.

W bieżącym roku również zarejestrowano jedną odmianę o zwiększonej odporności na kiłę kapusty – Alasco. W ofercie handlowej znajdują się także inne, zagraniczne odmiany ze Wspólnotowego katalogu, które wykazują podwyższoną odporność na tę groźną chorobę. Badania wskazują, że potencjał plonowania takich odmian jest mniejszy od odmian nieodpornych. Jednakże w przypadku zainfekowania pól zarodnikami sprawcy kiły kapusty, oprócz zaprzestania uprawy rzepaku, alternatywna jest tylko uprawa odmian tolerancyjnych. Także wtedy konieczne jest przestrzeganie, co najmniej czteroletniej przerwy w uprawie rzepaku na tym samym polu, również po to, aby zapobiegać przełamaniu odporności.

Wybór odmiany rzepaku ozimego

Początek lipca jest momentem, w którym rolnicy zaczynają się zastanawiać na wyborem odmian rzepaku ozimego do uprawy w swoich gospodarstwach. Analizują kończący się już sezon pod kątem przebiegu warunków pogodowych i poziomu cen...

czytaj więcej

W celu lepszego zabezpieczenia pól przed infekcją, we wszystkich uprawach bezwzględnie trzeba niszczyć chwasty, które są żywicielami sprawcy kiły. Pomocne jest także wapnowanie gleb, które zwiększa pH gleby i pewnym zakresie hamuje rozwój zarodników. Przeważnie też, częstą przyczyną rozprzestrzeniania się choroby jest zanieczyszczony zarodnikami sprzęt rolniczy używany zarówno na polach zainfekowanych, jak i wolnych od patogena, stąd niezbędne jest jego dokładne oczyszczanie po zabiegach.

Cenna zimotrwałość

Dla producentów rzepaku ozimego bardzo ważną cechą odmian jest odporność na warunki zimowania, zwłaszcza wytrzymałość na mróz. W niektórych sezonach wegetacyjnych to właśnie ten czynnik decyduje o powodzeniu uprawy. Taka sytuacja miała miejsce podczas zimy 2015/2016, kiedy w pierwszej dekadzie stycznia wystąpiły duże spadki temperatury przy braku okrywy śnieżnej i w niekiedy wysmalającym wietrze. Krótki, ale bardzo niekorzystny okres spowodował wymarznięcia roślin rzepaku w wielu rejonach kraju. Poprzednio tak duże straty roślin wystąpiły po zimie 2011/2012. Zróżnicowanie odmian pod względem wytrzymałości na mróz było zauważalne i można w ofercie nowych odmian wybrać takie, które lepiej zimują.

Wigor - ważna cecha odmian rzepaku

Wigor roślin rzepaku jest jedną z bardziej istotnych cech decydujących o rozwoju jesiennym, przezimowaniu, wznowieniu wegetacji wiosną i w konsekwencji o wyniku produkcyjnym danej odmiany. Ma on istotny wpływ na wybór odpowiedniego terminu...

czytaj więcej

Nowości kosztują, ale w nasiona warto inwestować

Regułą jest, że materiał siewny nowych odmian, które będą dostępne u dystrybutorów nasion, będzie droższy od nasion starszych odmian. W marketingu, również tym nasiennym, to dość powszechne zachowanie oferentów. Również materiał siewny odmian mieszańcowych jest droższy w porównaniu do odmian populacyjnych. Także nasiona odmian odpornych na kiłę kapusty mają wysoką cenę.

Warto jednak zaopatrzyć się w bardzo dobre, chociaż drogie nasiona nowszych odmian. Kwota wydana na materiał siewny i tak stanowi przeciętnie jedynie kilka procent wszystkich kosztów uprawy rzepaku. Bez wątpienia, wysiew kwalifikowanych nasion, bardzo dobrych nowych odmian, jest jednym z czynników warunkujących uzyskanie wysokich plonów o odpowiedniej jakości

Opis odmian rzepaku ozimego wpisanych do Krajowego rejestru w 2017 r.

O rzepaku w Białymstoku

O tym jak prawidłowo uprawiać rzepak ozimy w województwie podlaskim dyskutowali rolnicy, naukowcy i przedstawiciele firm oferujących środki produkcji na corocznej konferencji zorganizowanej 13 lutego przez Podlaski Ośrodek Doradztwa...

czytaj więcej

Alasco

Odmiana mieszańcowa o dobrej plenności. Zawartość tłuszczu i glukozynolanów w nasionach mniejsza od średniej. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej średnia. Masa 1000 nasion średnia. Rozwój roślin po wschodach umiarkowanie szybki. Zimotrwałość roślin przeciętna. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia i dojrzałości technicznej średni. Odporność na zgniliznę twardzikową mniejsza od średniej, na suchą zgniliznę kapustnych, choroby podstawy łodygi i czerń krzyżowych średnia. Odmiana o dużej odporności na kiłę kapusty, w zakresie ras Plasmodiophora brassicae najczęściej występujących w Polsce.

Reprezentant hodowcy: Limagrain, Oddział w Polsce.

Anniston

Odmiana mieszańcowa o bardzo dobrej plenności. Zawartość tłuszczu oraz glukozynolanów w nasionach średnia. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej średnia. Masa 1000 nasion średnia. Rozwój roślin po wschodach szybki. Zimotrwałość roślin dość duża. Rośliny wysokie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia nieco wcześniejszy od średniego, dojrzałości technicznej średni. Odporność na zgniliznę twardzikową i suchą zgniliznę kapustnych średnia, na choroby podstawy łodygi mniejsza od średniej, a na czerń krzyżowych większa od średniej. Odznacza się deklarowaną przez hodowcę odpornością na wirusa żółtaczki rzepy (TuYV).

Reprezentant hodowcy: Limagrain, Oddział w Polsce.

Gleby minutowe a siew rzepaku

Gleby należące do kategorii agronomicznej ciężkiej są często zwane  glebami minutowymi. Nazwa ta wzięła się stąd, że czas między wykonaniem poszczególnych uprawek (orka – uprawa przedsiewna – siew) jest bardzo ograniczony....

czytaj więcej

Architect

Odmiana mieszańcowa o bardzo dobrej plenności. Zawartość tłuszczu w nasionach średnia, glukozynolanów powyżej średniej. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej średnia. Masa 1000 nasion średnia. Rozwój roślin po wschodach szybki. Zimotrwałość roślin duża. Rośliny wysokie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia i dojrzałości technicznej średni. Odporność na zgniliznę twardzikową, suchą zgniliznę kapustnych i czerń krzyżowych średnia, na choroby podstawy łodygi mniejsza od średniej. Odznacza się deklarowaną przez hodowcę odpornością na wirusa żółtaczki rzepy (TuYV).

Reprezentant hodowcy: Limagrain, Oddział w Polsce.

Copernicus

Odmiana mieszańcowa o dobrej do bardzo dobrej plenności. Zawartość tłuszczu w nasionach średnia, glukozynolanów powyżej średniej. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej mniejsza od średniej. Masa 1000 nasion średnia. Rozwój roślin po wschodach przeciętny. Zimotrwałość roślin średnia. Rośliny średniej wysokości, o nieco mniejszej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia i dojrzałości technicznej średni. Odporność na zgniliznę twardzikową mniejsza od średniej, na suchą zgniliznę kapustnych, choroby podstawy łodygi i czerń krzyżowych średnia.

Hodowca: Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o.

Zgoda na owadobójczą zaprawę nasienną Lumiposa firmy DuPont

26 czerwca 2017 r. w Genewie firma DuPont Polska otrzymała zgodę na dopuszczenie do użytku owadobójczej zaprawy nasiennej Lumiposa, zawierającej cyjantraniliprol jako substancję czynną. Preparat przeznaczony jest do stosowania w...

czytaj więcej

DK Expansion

Odmiana mieszańcowa o bardzo dobrej plenności. Zawartość tłuszczu i glukozynolanów w nasionach większa od średniej. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej średnia. Masa 1000 nasion średnia. Rozwój roślin po wschodach dość szybki. Zimotrwałość roślin mniejsza od średniej. Rośliny wysokie, o nieco większej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia i dojrzałości technicznej średni. Odporność na zgniliznę twardzikową większa od średniej, na suchą zgniliznę kapustnych, choroby podstawy łodygi i czerń krzyżowych średnia.

Reprezentant hodowcy: Monsanto Polska sp. z o.o.

DK Exotter

Odmiana mieszańcowa o dobrej do bardzo dobrej plenności. Zawartość tłuszczu w nasionach średnia, glukozynolanów powyżej średniej. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej średnia. Masa 1000 nasion średnia. Rozwój roślin po wschodach umiarkowanie szybki. Zimotrwałość roślin dość duża. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia nieco wcześniejszy od średniego, dojrzałości technicznej średni. Odporność na zgniliznę twardzikową, suchą zgniliznę kapustnych i czerń krzyżowych średnia, na  choroby podstawy łodygi mniejsza od średniej.

Reprezentant hodowcy: Monsanto Polska sp. z o.o.

Uważać na pchełki

Podczas wschodów rzepaku ozimego na wielu plantacjach na Zamojszczyźnie masowo pojawiły się pchełki ziemne. Nie wolno spóźnić się z ich zwalczaniem, bo mogą spowodować znaczne straty we wschodach. Kłopot z pchełkami pojawił się od...

czytaj więcej

Einstein

Odmiana mieszańcowa o dobrej do bardzo dobrej plenności. Zawartość tłuszczu w nasionach duża, glukozynolanów mała. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej mniejsza od średniej. Masa 1000 nasion mniejsza od średniej. Rozwój roślin po wschodach umiarkowanie szybki. Zimotrwałość roślin przeciętna. Rośliny dość niskie, o dobrej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia nieco wcześniejszy od średniego, dojrzałości technicznej średni. Odporność na zgniliznę twardzikową mniejsza od średniej, na suchą zgniliznę kapustnych, choroby podstawy łodygi i czerń krzyżowych średnia.

Reprezentant hodowcy: Monsanto Polska sp. z o.o.

DSV Polska sp. z o.o.

ES Barocco

Odmiana mieszańcowa o dobrej do bardzo dobrej plenności. Zawartość tłuszczu i glukozynolanów w nasionach średnia. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej duża. Masa 1000 nasion mniejsza od średniej. Rozwój roślin po wschodach umiarkowanie szybki. Zimotrwałość roślin duża. Rośliny wysokie, o średniej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia i dojrzałości technicznej średni. Odporność na zgniliznę twardzikową mniejsza od średniej, na suchą zgniliznę kapustnych i czerń krzyżowych średnia, na choroby podstawy łodygi większa od średniej.

Reprezentant hodowcy: Euralis Nasiona sp. z o.o.

Siew rzepaku ozimego rozpoczęty

Optymalny termin siewu rzepaku ozimego dla województwa lubelskiego przypada na 10-15 sierpnia. Jednak długie i ciepłe jesienie w ostatnich latach nie skłaniały rolników do pośpiechu, a nawet pojawiało się ryzyko nadmiernego...

czytaj więcej

INV1165

Odmiana mieszańcowa o bardzo dobrej plenności. Zawartość tłuszczu w nasionach średnia, glukozynolanów duża. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej średnia. Masa 1000 nasion nieco większa od średniej. Rozwój roślin po wschodach umiarkowanie szybki. Zimotrwałość roślin duża. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia i dojrzałości technicznej średni. Odporność na zgniliznę twardzikową mniejsza od średniej, na suchą zgniliznę kapustnych, choroby podstawy łodygi i czerń krzyżowych średnia.

Reprezentant hodowcy: Bayer sp. z o.o.

Kicker

Odmiana mieszańcowa o dobrej do bardzo dobrej plenności. Zawartość tłuszczu w nasionach średnia, glukozynolanów mała. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej średnia. Masa 1000 nasion średnia. Rozwój roślin po wschodach umiarkowanie szybki. Zimotrwałość roślin mniejsza od średniej. Rośliny średniej wysokości, o dość dobrej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia i dojrzałości technicznej średni. Odporność na zgniliznę twardzikową, suchą zgniliznę kapustnych i choroby podstawy łodygi średnia, na czerń krzyżowych większa od średniej.

Reprezentant hodowcy: Saaten-Union Polska sp. z o.o.

Wschody rzepaku w Sahryniu

Ostatnie opady spowodowały, że rzepak ozimy wysiany w ostatnią sobotę (13 sierpnia) zaczął wschodzić. W tym roku po raz pierwszy w gospodarstwie Witolda Ferensa z Sahrynia na Zamojszczyźnie, z którym wspólnie prowadzę doświadczenia,...

czytaj więcej

PT248

Odmiana mieszańcowa o dobrej do bardzo dobrej plenności. Zawartość tłuszczu w nasionach duża, glukozynolanów poniżej średniej. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej mniejsza od średniej. Masa 1000 nasion mniejsza od średniej. Rozwój roślin po wschodach przeciętny. Zimotrwałość roślin średnia. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia nieco późniejszy od średniego, dojrzałości technicznej średni. Odporność na zgniliznę twardzikową, suchą zgniliznę kapustnych, choroby podstawy łodygi i czerń krzyżowych średnia.

Reprezentant hodowcy: Pioneer, Oddział w Polsce.

Roberto KWS

Odmiana mieszańcowa o dobrej do bardzo dobrej plenności. Zawartość tłuszczu w nasionach mniejsza od średniej, glukozynolanów powyżej średniej. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej średnia. Masa 1000 nasion średnia. Rozwój roślin po wschodach szybki. Zimotrwałość roślin mniejsza od średniej. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia i dojrzałości technicznej średni. Odporność na zgniliznę twardzikową, suchą zgniliznę kapustnych, choroby podstawy łodygi i czerń krzyżowych średnia.

Reprezentant hodowcy: KWS Polska sp. z o.o.

Siew rzepaku ozimego rozpoczęty

Optymalny termin siewu rzepaku ozimego dla województwa lubelskiego przypada na 10-15 sierpnia. Jednak długie i ciepłe jesienie w ostatnich latach nie skłaniały rolników do pośpiechu, a nawet pojawiało się ryzyko nadmiernego...

czytaj więcej

Sergio KWS

Odmiana mieszańcowa o dobrej do bardzo dobrej plenności. Zawartość tłuszczu w nasionach mniejsza od średniej, glukozynolanów dość duża. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej średnia. Masa 1000 nasion średnia. Rozwój roślin po wschodach umiarkowanie szybki. Zimotrwałość roślin średnia. Rośliny średnio wysokie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia i dojrzałości technicznej średni. Odporność na zgniliznę twardzikową, suchą zgniliznę kapustnych i czerń krzyżowych średnia, na choroby podstawy łodygi większa od średniej.

Reprezentant hodowcy: KWS Polska sp. z o.o.

Stefano KWS

Odmiana mieszańcowa o dobrej do bardzo dobrej plenności. Zawartość tłuszczu w nasionach mniejsza od średniej, glukozynolanów powyżej średniej. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej średnia. Masa 1000 nasion średnia. Rozwój roślin po wschodach dość szybki. Zimotrwałość roślin średnia. Rośliny wysokie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia i dojrzałości technicznej średni. Odporność na zgniliznę twardzikową, suchą zgniliznę kapustnych i czerń krzyżowych średnia, na choroby podstawy łodygi większa od średniej.

Reprezentant hodowcy: KWS Polska sp. z o.o.

Tabela. Plon nasion oraz wyniki niektórych cech nowych odmian rzepaku ozimego wpisanych do Krajowego rejestru (KR) w 2017 r.

^/kk. – odmiana o dużej odporności/tolerancji na kiłę kapusty

Plon nasion, zawartość tłuszczu oraz porażenie przez choroby – średnia z lat badań 2016 i 2015 (2014)

straty roślin po zimie 2015/2016 – mniejsza wartość w procentach oznacza lepsze przezimowanie

porażenie przez choroby – mniejsza wartość w procentach oznacza większą odporność; większa wartość w skali 9^o oznacza większą odporność

Przedsiębiorca Rolny lipiec 2017