Zmiany przepisów dotyczące przechowywania nawozów naturalnych
Poniżej omawiamy kolejny punkt projektu „Programu działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych”, dotyczący warunków przechowywania nawozów naturalnych i postępowania z odciekami. Wejście większości przepisów jest planowane od 1 marca 2017 r.
Płyty i zbiorniki
Płynne i stałe nawozy naturalne należy przechowywać w sposób bezpieczny dla środowiska, zapobiegający przedostawaniu się odcieków do wód i ziemi. Prowadzący działalność rolniczą muszą zapewniać możliwość bezpiecznego dla środowiska przechowywania nawozów naturalnych (produkowanych w gospodarstwie lub przyjętych od innego gospodarstwa przez okres, gdy ich rolnicze wykorzystanie nie jest możliwe. Wymaga to zapewnienia odpowiedniej pojemności szczelnych zbiorników na nawozy płynne oraz odpowiedniej powierzchni miejsc przechowywania nawozów stałych.
Nawozy naturalne i organiczne można stosować do 30 listopada
W przypadku utrzymywania zwierząt na głębokiej ściółce, obornik może być przechowywany w budynku inwentarskim o nieprzepuszczalnym podłożu.
Prowadzący działalność rolniczą będą zobowiązani do dostosowania powierzchni lub pojemności posiadanych miejsc do przechowywania nawozów naturalnych do wymogów podanych w programie do:
- 31 grudnia 2020 r. – termin wymagany dla podmiotów prowadzących chów lub hodowlę drobiu powyżej 40 tys. stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2 tys. stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior;
- 31 grudnia 2020 r. – termin wymagany dla podmiotów prowadzących chów lub hodowlę zwierząt w liczbie nie mniejszej niż 210 DJP (Dużych Jednostek Przeliczeniowych), innych niż prowadzące chów lub hodowlę drobiu powyżej 40 tys. stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2 tys. stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior;
- 31 grudnia 2022 r. – termin wymagany dla podmiotów prowadzących chów lub hodowlę zwierząt w liczbie od 40 do 209 DJP;
- 31 grudnia 2024 r. – termin wymagany dla podmiotów prowadzących chów lub hodowlę zwierząt w liczbie od 2 DJP, ale nie większej niż 0,6 DJP/ha UR do 39 DJP.
Obowiązek posiadania zbiorników na płynne nawozy naturalne oraz miejsc przechowywania stałych nawozów naturalnych nie dotyczy prowadzących działalność rolniczą posiadających do 2 DJP zwierząt, ale obsadzie nie większej niż 0,6 DJP/ha użytków rolnych wg stanu średniorocznego.
Pojemność zbiorników na gnojówkę i gnojowicę oraz miejsc przechowywania nawozów stałych, powinna umożliwiać ich przechowywanie przez okres 6 miesięcy. Obliczanie wymaganej wielkości urządzeń do przechowywania nawozów naturalnych poprzedza obliczenie przelotowości zwierząt w grupie technologicznej, a następnie wyliczenie stanów średniorocznych. Wyliczone stany średnioroczne zwierząt przelicza się na DJP.
Obliczanie minimalnej ilości miejsca do przechowywania nawozów naturalnych podano w tabeli 1.
Tabela 1. Obliczanie minimalnej ilości miejsca do przechowywania nawozów naturalnych
| Rodzaj wyposażenia | Pojemność płyty/zbiornika na 1 DJP (m3) | Współczynnik odliczenia okresu pastwiskowego | Współczynnik odliczenia systemu i wyposażenia | Pojemność płyty/zbiornika (m3) |
| Od innych zwierząt niż drób | ||||
| Płyta gnojowa | 2,7* | A | – | X = 2,7 x A x nDJP |
| Zbiornik na gnojówkę | 1,8* | B | F | X = 1,8 x B x F x nDJP |
| Zbiornik na gnojowicę | 7,8* | C | F | X = 7,8 x C x F x nDJP |
| Drób | ||||
| Płyta gnojowa | 1,8 | A | D, F | X = 1,8 x A x D x F x nDJP |
| Zbiornik na gnojówkę | 1,3 | B | E | X = 1,3 x B x E x nDJP |
*w przypadku chowu krów mlecznych podane w tabeli pojemności płyty/zbiornika dotyczą kategorii krów mlecznych 1. Dla pozostałych kategorii krów (2 i 3) podane wartości należy zwiększyć o 10 i 20%;
nDJP – liczba zwierząt w gospodarstwie wyrażona w DJP, np. krowa = 1 DJP, krowa duża = 1,2 DJP, maciora = 0,35 DJP, tucznik = 0,14;
x – pojemność płyty gnojowej lub zbiornika na gnojówkę lub gnojowicę stanowiąca iloczyn liczby zwierząt w gospodarstwie wyrażonej w DJP, okresu pastwiskowego i pojemności płyty gnojowej lub zbiornika na gnojówkę lub gnojowicę na 1 DJP. W przypadku sprzedaży nawozu, uzyskaną wartość x należy procentowo pomniejszyć o poświadczoną dokumentem wielkość sprzedanych nawozów. W przypadku stosowania obornika lub gnojowicy dla celów Kogeneracji energii , w tym spalania, uzyskaną wartość x należy procentowo pomniejszyć o poświadczoną dokumentacją instalacji, ilość nawozów zużytych na ten cel;
A, B, C – współczynniki odliczenia okresu pastwiskowego – współczynnik ma zastosowanie, jeśli utrzymywane w gospodarstwie zwierzęta i ptaki korzystają z wypasu na pastwisku (tabela 2). Dla zwierząt utrzymywanych bez pastwiska wartość współczynników A, B i C wynosi 1. Dawka azotu w nawozach naturalnych na pastwiskach nie może przekroczyć 170 kg N/rok.
A – dla płyt gnojowych;
B – dla zbiorników na gnojówkę;
C – dla zbiorników na gnojowicę.
D, E, F – współczynniki odliczenia ze względu na zastosowane rozwiązania systemów utrzymania oraz wyposażenie techniczne.
D – system bezściołowy dla drobiu, system częściowo-rusztowy dla trzody;
E – podsuszanie pomiotu w chowie drobiu, separowanie gnojowicy (tylko faza ciekła);
F – zadaszenie lub przykrycie (nieprzepuszczalną folią) płyty obornikowej.
