Dlaczego warto zająć się warstwą podorną?
Wiedza na temat własnej gleby jest podstawą prawidłowego gospodarowania. Tradycyjnie próbki gleby do analizy właściwości gleby w okręgowych stacjach chemiczno-rolniczych pobiera się z warstwy 0-20 cm i uzyskane wyniki dotyczą tej warstwy gleby. Wyjątkiem jest oznaczanie zawartości azotu mineralnego wczesną wiosną, które przeprowadza się w warstwach 0-30 i 30-60 cm, a czasami 60-90 cm.
To duże uproszczenie, bo przecież system korzeniowy roślin jest znacznie bardziej rozbudowany i pobiera wodę oraz składniki pokarmowe ze znacznie niższych warstw. Na przykład, system korzeniowy buraka cukrowego sięga 100 cm, żyta 120 cm, rzepaku 200 cm. Nawet główna masa systemu korzeniowego ziemniaka znajduje się w warstwie 0-50 cm, ale pojedyncze korzenie sięgają do 130 cm.
Są już gospodarstwa, które oznaczają odczyn gleby, zawartość próchnicy, przyswajalnych makroelementów (fosforu, potasu i magnezu), a nawet mikroelementów (boru, cynku, manganu, miedzi i żelaza), podobnie jak w przypadku azotu mineralnego, w warstwach 0-30 i 30-60 cm. Z takim podejściem do analizy gleby spotkałem się kilka lat temu w gospodarstwie Wiesława Gryna w Rogowie na Zamojszczyźnie.
Wymaga to większego nakładu pracy przy poborze próbek i większe koszty analiz, ale w zamian uzyskuje się znacznie więcej informacji na temat swojej gleby (tabela). Można też stwierdzić, jak różne sposoby uprawy gleby wpływają na gromadzenie i przemieszczanie się składników pokarmowych w glebie i czy na przykład dochodzi do przepłukiwania potasu w głąb gleby.
Jednak główny problem polega na tym, jak przekonać wielu, a w zasadzie większość rolników, do wykonywania jakichkolwiek badań gleby, choćby jej odczynu i zasobności w przyswajalny fosfor, potas i magnez.
Nie lekceważ fosforu, bo tracisz
Odczyn, zawartość próchnicy i przyswajalnych makroelementów w zależności od lokalizacji i warstwy gleby
Warstwa |
pHKCl |
Zawartość próchnicy, % |
mg/100 g gleby |
||
P2O5 |
K2O |
Mg |
|||
Lokalizacja A |
|||||
0-30 cm |
7,3 |
4,76 |
20.8 |
16,0 |
9,9 |
30-60 cm |
7,4 |
3,83 |
11,2 |
7,5 |
12,3 |
Lokalizacja B |
|||||
0-30 cm |
7,0 |
2,03 |
11.9 |
13,5 |
15,3 |
30-60 cm |
6,7 |
1,64 |
11,2 |
11,4 |
13,7 |
Lokalizacja C |
|||||
0-30 cm |
7,5 |
1,98 |
33,2 |
25,5 |
7,7 |
30-60 cm |
7,6 |
1,71 |
35,6 |
22,5 |
8,1 |
Źródło: Artyszak i Gozdowski 2020.
- Krok po kroku w zakresie doboru odmian, nawożenia i ochrony. Zamów prenumeratę miesięcznika "Nowoczesna Uprawa" już teraz