Badanie zawartości azotu w glebie wczesną wiosną
Ustalając poziom nawożenia azotem należy przede wszystkim oszacować oczekiwany plon oraz zbadać zawartość azotu mineralnego w glebie przed ruszeniem wegetacji.
Przed przystąpieniem do ustalenia dawki azotu ważne jest poznanie jego zawartości w glebie. Ze względów ekonomicznych, jak również ekologicznych, dawkę azotu potrzebną roślinom powinno określać się na podstawie testu Nmin.
Test Nmin to oznaczenie zawartości azotu mineralnego w glebie. Służy on do określania dawki azotu jaką musimy dostarczyć roślinom poprzez nawożenie. Oznaczenia Nmin prowadzone są przez Okręgowe Stacje Chemiczno-Rolnicze dla świeżo pobranych prób z warstwy gleby, w której rozmieszczona jest podstawowa masa korzeni (od 0 do 60 cm jeśli pomiar ma służyć do ustalenia tylko I dawki azotu i do 90 cm, jeżeli wyniki pomiarów mają być wykorzystane do ustalenia całkowitej wiosennej dawki azotu dla roślin). Próby gleby do analizy należy pobrać tuż przed wiosennym wznowieniem wegetacji, przed wysianiem nawozów.
Przechowywanie RSM zimą
Jeżeli wynik testu Nmin wykazuje wysoką lub bardzo wysoką zawartość składnika w glebie to planowaną dawkę nawozów można zmniejszyć o różnicę pomiędzy zawartością Nmin stwierdzoną w glebie pobranej z pola i górną granicą zawartości średniej dla takiej gleby.
W przypadku zawartości bardzo niskiej i niskiej dawkę należy zwiększyć o różnicę pomiędzy dolną granicą zawartości średniej i oznaczoną ilością Nmin w glebie. Jeżeli wynik testu mieści się w przedziale zawartości średniej, dawka N pozostaje bez zmian.
Wiosenną dawkę azotu można wyliczyć mnożąc pobranie jednostkowe azotu przez zakładany plon. Następnie od tak wyliczonych potrzeb pokarmowych należy odjąć zawartość azotu mineralnego w glebie - Nmin. Należy pamiętać, że ilość azotu w glebie na przedwiośniu ulega dużym wahaniom, od 40-100 kg N/ha na stanowiskach żyznych, do 10-50 kg N/ha na stanowiskach słabszych. Duży wpływ na zawartość azotu w glebie ma również ilość opadów w okresie jesienno-zimowym.
Ponadto, ustalając wiosenną dawkę azotu należy mieć na uwadze obsadę roślin na plantacji i ich stan po zimie. We wczesnowiosennej dawce powinniśmy zastosować od 30 do 70 kg N/ha.
Nawożenie wiosenne azotem jesienią
Przykład 1. Za pomocą testu Nmin w glebie średniej (do głębokości 60 cm) stwierdzono 40 kg N/ha. Planowaną dawkę azotu należy zwiększyć o 31 kg N/ha.
71 kg N/ha – 40 kg/ha = 31 kg N/ha
Przykład 2. Zawartość Nmin w glebie lekkiej wynosi 110 kg N/ha. Dawkę azotu można zmniejszyć o 30 kg N/ha.
110 kg N/ha – 80 kg N/ha = 30 kg N/ha
Azot należy dostarczać roślinom wówczas, gdy jest możliwe jego szybkie pobranie. Ze względu na to, że azot jest pierwiastkiem bardzo ruchliwym i łatwo ulega wymyciu z gleby, całkowitą dawkę pierwiastka należy podzielić na części i stosować na początku faz intensywnego wzrostu roślin. Taka aplikacja pozwala zachować ciągłość i korektę żywienia roślin.
Rośliny pobierają składniki żywieniowe głównie przez system korzeniowy, dlatego azot powinien być stosowany głównie doglebowo, najlepiej w 2 lub 3 terminach. W przypadku wystąpienia niekorzystnych warunków pogodowych zmniejszy to ryzyko strat tego składnika, a w razie potrzeb umożliwi korektę nawożenia azotem w trakcie wegetacji.
Tabela. Przedziały zawartości Nmin (kg/ha) w zależności od kategorii agronomicznej gleby*
|
Kategoria agronomiczna gleby |
Zawartość Nmin |
||||
|
bardzo niska |
niska |
średnia |
wysoka |
bardzo wysoka |
|
|
bardzo lekka |
do 30 |
31-50 |
51-70 |
71-90 |
pow. 90 |
|
lekka |
do 40 |
41-60 |
61-80 |
81-100 |
pow. 100 |
|
średnia i ciężka |
do 50 |
51-70 |
71-90 |
91-100 |
pow. 100 |
* suma z poziomów 0-30 i 30-60 cm (kg/ha)
Źródło: Fotyma i in. 1998.
- Krok po kroku w zakresie doboru odmian, nawożenia i ochrony roślin. Zamów prenumeratę miesięcznika "Nowoczesna Uprawa" już teraz
