Test orki - 144 cm z trzech lub czterech skib. Różnica w spalaniu 1-3 l/ha
Oszczędności sięgają 3 l/ha
Zużycie paliwa przy porównywalnej szerokości i głębokości orki, na takim samym biegu ciągnika, jest niższe dla pługa 3-skibowego z największą szerokością skib niż dla pługa 4-skibowego z najmniejszą szerokością skib. Przy głębokości orki 20 cm różnica wyniosła 1,2 l/ha (średnio 8,6%), a przy głębokości orki 28 cm ok.3 l/ha (średnio 14,2%). A więc pomimo takiego samego łącznego przekroju orki 3 korpusy ustawione szeroko stawiają mniejsze opory niż 4 korpusy ustawione wąsko, gdyż mniejsze są opory odcinania skib od calizny i podglebia, tarcia gleby o odkładnice i tarcia płóz o ścianki bruzd. Stąd wniosek, że większe oszczędności w zużyciu paliwa można uzyskać demontując ostatni korpus niż zmniejszając szerokość skib z maksymalnej do minimalnej.
Pług 3-skibowy jest lżejszy i krótszy od pługa 4-skibowego, a tym samym powoduje mniejsze obciążenie układu zawieszenia ciągnika i łatwiejszy jest jego obrót. Lepsza jest również równowaga podłużna ciągnika w transporcie z uwagi na mniejsze odciążenie przednich kół przez uniesiony pług. Współczynnik sterowności ciągnika Ursus 1224, wyrażony stosunkiem obciążenia kół przednich w transporcie do masy ciągnika, wynosi 0,29 dla pługa 3-skibowego i 0,21 dla pługa 4-skibowego. Wartość tego współczynnika, warunkująca bezpieczny transport, powinna być większa lub równa 0,2.
| Nastawiona szerokość skib | Rzeczywista szerokość orki | Głębokość orki | Przekrój orki | Prędkość | Poślizg kół ciągnika | Wydajność efektywna | Zużycie paliwa | |
| cm | m | cm | dm2 | km/h | % | ha/godz. | l/godz. | l/ha |
| Nastawiona głębokość orki 20 cm | ||||||||
| 4x36=144 | 1,43 | 19,5 | 27,9 | 7,53 | 10,4 | 1,08 | 15,5 | 14,4 |
| 3x48=144 | 1,46 | 19,5 | 28,5 | 7,58 | 9,8 | 1,11 | 14,7 | 13,2 |
| 4x36=144 | 1,46 | 19,6 | 28,6 | 9,05 | 15,3 | 1,32 | 17,9 | 13,6 |
| 3x48=144 | 1,50 | 20,4 | 30,6 | 9,32 | 12,8 | 1,40 | 17,4 | 12,4 |
| Nastawiona głębokość orki 28 cm | ||||||||
| 4x36=144 | 1,40 | 28,0 | 39,2 | 7,32 | 12,9 | 1,02 | 22,9 | 22,5 |
| 3x48=144 | 1,42 | 28,1 | 39,9 | 7,43 | 11,5 | 1,06 | 20,6 | 19,4 |
| 4x36=144 | 1,40 | 28,1 | 39,3 | 8,77 | 18,0 | 1,23 | 24,4 | 19,8 |
| 3x48=144 | 1,44 | 28,1 | 40,4 | 9,17 | 14,2 | 1,32 | 22,3 | 16,9 |
Im płycej tym szerzej
Wraz ze wzrostem głębokości orki, przy takim samym ustawieniu pługa, stwierdzono mniejsze szerokości orki, co spowodowane jest lepszym oparciem płóz korpusów o ścianki bruzd i prowadzeniem kół ciągnika w głębokiej bruździe. Szerokość dna bruzdy wynika z szerokości podcinania skiby przez lemiesz i osypywania gleby na skarpie odłożonej skiby. Korpus o szerokości 36 cm pozostawia dno bruzdy o szerokości ok. 29 cm, a przy szerokości skib 48 cm pomimo takiej samej szerokości podcięcia gleby przez lemiesz szerokość dna bruzdy dochodzi do 35 cm, gdyż skraj nie podciętej skiby powoduje lepsze jej odwrócenie i mniejsze osypanie gleby na skarpie skiby. W szerszej bruździe jest więcej miejsca dla szerokich kół ciągnika i odłożenia kolejnej szerokiej skiby. O lepszym rozsypaniu szerokich, nie w pełni pociętych skib, świadczą większe kąty ich odwrócenia. Również przy większej prędkości roboczej następuje lepsze odwrócenie i dołożenie skib, a wtedy łatwiej jest uzyskać równą powierzchnię zaoranego pola. Brak pełnego podcięcia szerokich skib wpływa niestety niekorzystnie na ich pokruszenie. Przy szerokości skib 44 i 48 cm, pomiędzy bruzdami, pozostaje część nie podciętej gleby, a na skarpie ostatniej skiby widoczne jest gorsze jej pokruszenie. Jest to szczególnie widoczne przy małej głębokości orki. Przy szerokości skib 40 cm tego nie stwierdzono, gdyż nie podcięte przez lemiesze skraje skib na szerokości 4 cm zostają dobrze rozkruszone w wyniku przepchnięcia przez lemiesze i ścięcia przez dolne, nisko położone krawędzie odkładnic.
Im większa jest głębokość orki tym większe jest spulchnienie gleby, a więc więcej czasu potrzeba, aby skiby naturalnie osiadły lub konieczne jest ich silniejsze wgłębne ugniecenie wałem przed zasiewem. Przy głębokości orki 20 cm przyrost objętości gleby w wyniku spulchnienia wyniósł od 5,1 do 7,3 cm, a wskaźnik spulchnienia gleby odpowiednio od 25,9 do 37,2%. Natomiast przy głębokości orki 28 cm przyrost objętości gleby wyniósł od 8,9 do 11,4 cm, a wskaźnik spulchnienia gleby odpowiednio od 31,8 do 40,6%. Spulchnienie skib jest również lepsze przy większej prędkości orki i mniejszej szerokości skib.
Artykuł ukazał się w RPT 10/2008. ZAPRENUMERUJ
