Można poznać tajemnice pyłków roślin. To unikalna wystawa
Na wystawie "Tajemnice pyłków", która - zdaniem organizatorów - jest unikalna w skali Polski i Europy, prezentowane są zdjęcia 20 pyłków mniej i bardziej popularnych roślin, wykonane przez łódzki CNiT EC1 przy użyciu skaningowego mikroskopu elektronowego.
- Chcieliśmy pokazać, że przyroda jest piękna, i to nie tylko w takiej skali, w jakiej zazwyczaj ją obserwujemy, kiedy zachwycamy się drzewami, lasami, łąkami, pięknymi krajobrazami, ale przyroda też jest piękna i niezwykła, gdy zejdziemy do skali mikro. Chcemy pokazać pyłki roślin, których wymiary są rzędu kilkudziesięciu mikrometrów i pokazać, jakie niezwykłe struktury one tworzą - mówi Bogdan Janus z CNiT EC1.
Naukowcy pracują nad alternatywną dla GMO metodą modyfikacji roślin
Prof. Marcin Zych z Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego przypomina, że rolą pyłków jest przedostać się na znamię słupka, wykiełkować i doprowadzić do zapłodnienia znajdującej się w zalążni komórki jajowej.
Pyłki są różnej wielkości: od kilku do kilkuset mikrometrów. Niewielkie rozmiary i lekkość powodują, że za pośrednictwem wiatru, wody lub zwierząt mogą być przenoszone na znaczne odległości. Pozwala to roślinom przezwyciężyć niezdolność do poruszania się, umożliwiając kojarzenie osobników daleko rosnących od siebie.
Dla ludzi niektóre pyłki bywają uciążliwe, a czasami nawet niebezpieczne ze względu na alergie pyłkowe.
Na wystawie w powiększeniu od 6400 do 43000 razy prezentowane są płaskie zdjęcia pyłków takich roślin jak m.in. stokrotka pospolita, świerk pospolity, lawenda wąskolistna, lipa drobnolistna, śledziennica skrętolistna, borówka czarna, fiołek trójbarwny i inne.
Znamy genom pszenicy. Powstaną odmiany dające lepsze plony
Okazuje się, że pyłki często mają kształty i wzory równie atrakcyjne jak kwiaty, z których pochodzą. - Bogactwo struktur pyłków jest ogromne. Prezentujemy zaledwie 20, a może aż 20 pyłków, i każdy jest inny, nie ma w tej grupie dwóch podobnych” - podkreślił Janus.
Magdalena Stecka z CNiT EC1 stworzyła modele 3D pyłków na bazie zdjęć z mikroskopu elektronowego. Przekształcała je ręcznie, ponieważ - jak przyznała - są to struktury na tyle organiczne i na tyle specyficzne, że nie dało się ich w żaden inny sposób wymodelować.
Zdjęciom i wydrukom towarzyszą informacje o biologii zapylania roślin i opowieści o tym, jak niezwykłych starań dokładają rośliny, aby przenieść pyłek i przedłużyć gatunek. A rośliny w najróżniejszy sposób zachęcają zwierzęta do tego, aby odwiedziły ich kwiaty.
Na wystawie prezentowana jest też niewielka galeria owadów, które zapylają rośliny - od popularnej pszczoły miodnej, przez efektowną kwietnicę okazałą, aż po padlinówkę cesarską, czyli pospolitą muchę.
Wystawa ma oddziaływać na niemal wszystkie zmysły - pyłki będzie można obejrzeć i dotknąć. Będzie można poczuć zapach niektórych z nich, a wszystkiemu będą towarzyszyły dźwięki przyrody. Ekspozycję "Tajemnice pyłków" w Centrum Nauki i Techniki EC1 w Łodzi można oglądać do 2 lutego 2019 r.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś