Kiepskie drogi lokalne ograniczają rozwój wsi. NIK podaje wnioski
Najwyższa Izba Kontroli zwraca uwagę na brak ogólnokrajowych, szczegółowych danych dotyczących stanu technicznego dróg lokalnych. Nie pozwala to oszacować potrzeb w zakresie ich modernizacji i budowy. Dane mają jedynie zarządcy dróg.
NIK wskazuje, że limit środków (ponad 2 mln 300 mln zł) na budowę i modernizację dróg lokalnych został wyczerpany w 2016 r., choć PROW będzie realizowany do 2023 r.
Miliony na drogi dojazdowe do gruntów rolnych w regionie
Kwoty objęte wnioskami już w pierwszych naborach prawie trzykrotnie przekroczyły limit środków. Jednocześnie Izba ocenia, że pomoc z PROW na drogi i targowiska była udzielana prawidłowo.
"Kontrolą objęto operacje budowy i modernizacji dróg lokalnych, bo rozwój społeczno-ekonomiczny wielu miejscowości wiejskich w Polsce ogranicza brak dobrej jakości dróg. NIK zajęła się też wsparciem inwestycji w targowiska lub obiekty budowlane przeznaczone na cele promocji lokalnych produktów. W Programie wskazano, że pomoc przyczyni się do poprawy zbytu produktów rolnych i wzmocnienia pozycji rolników w łańcuchu żywnościowym" - uzasadnia kontrolę Izba.
Pod lupę trafiły Centrala Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR), Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego oraz urzędy gmin w Kotuniu i Tłuszczu. Zbadano okres od 1 stycznia 2015 r. do 30 czerwca 2021 r.
Kontrola wykazała, że ARiMR prawidłowo zawarła umowy delegowania zadań dotyczące operacji typu drogi i typu targowiska z 16 samorządami województw. Agencja i Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego prawidłowo przygotowały się do realizacji operacji. A samorząd województwa prawidłowo przeprowadził nabory wniosków o przyznanie pomocy (WoPP).
Rolnicy tracą grunty pod drogi. A odszkodowania jeszcze z podatkiem
"W całej Polsce na operacje typu targowiska złożono 329 wniosków, do realizacji przyjęto 266. W przypadku dróg złożono 5 466 wniosków, do realizacji przyjęto 2 322. Ponad połowie wnioskodawców (2 789) odmówiono przyznania pomocy. Główną przyczyną odmowy był brak środków finansowych. Z tego powodu pomocy odmówiono w 1 859 przypadkach, 355 wniosków zostało odrzuconych lub wycofanych" - wylicza NIK.
Zwraca uwagę, że ze zleconego przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi raportu pt. "Polska Wieś i Rolnictwo 2019" wynika, że inwestycje w drogi lokalne nadal są najbardziej istotnymi w kontekście potrzeb na obszarach wiejskich. Według 48 proc. mieszkańców wsi, w ich gminie ze środków unijnych w pierwszej kolejności należy dofinansować budowę dróg.
"W okresie objętym kontrolą wybudowano 218,3 km dróg lokalnych oraz przebudowano nawierzchnię o długości 3 188,2 km. Tymczasem długość dróg lokalnych (powiatowych i gminnych) w Polsce wynosi według GUS 376 mln 128 tys. km. Oznacza to, że w ramach PROW 2014-2020 operacje typu drogi objęły 0,08 proc. długości dróg lokalnych. W przypadku targowisk wybudowano 64 oraz przebudowano 82 obiekty. Wybudowano też 23 obiekty i przebudowano 141, które służą promocji lokalnych produktów" - wymienia NIK.
Wnioski kontrolerów przekazane resortowi rolnictwa dotyczą:
- zintensyfikowania działań na rzecz pozyskiwania środków finansowych na budowę i modernizację dróg lokalnych na obszarach wiejskich w ramach właściwych programów krajowych i programów współfinansowanych z funduszy Unii Europejskiej
-
rozważenia, wobec złego stanu technicznego dróg lokalnych, uwzględnienia w ramach stosowanych kryteriów, które decydują o przyznaniu pomocy, kryterium dotyczącego stanu technicznego dróg, który może zagrażać bezpieczeństwu ruchu
Rolnictwo bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś