Wiatraki stawiane niezgodnie z prawem. NIK gani urzędników
Nieprawidłowości na każdym etapie postępowań administracyjnych i planistycznych w związku z budową elektrowni wiatrowych zarzuciła władzom gminy Laszki (woj. podkarpackie) Najwyższa Izba Kontroli.
Procedury poprzedzające wydawanie decyzji o lokalizacji wiatraków w gminie Laszki toczyły się w oparciu o niekompletną i nierzetelnie opracowaną dokumentację. W efekcie niemożliwa była prawidłowa ocena wpływu elektrowni (m.in. hałasu) na najbliższe sąsiedztwo, w tym na mieszkańców gminy. Nie wywiązywano się też ze wszystkich obowiązków informacyjnych, w związku z czym lokalna społeczność nie była skutecznie i w pełni poinformowana o planowanych przedsięwzięciach oraz ich skutkach.
NIK twierdzi, że postępowania związane z wydawaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla lokalizacji elektrowni wiatrowych procedowano w oparciu o wnioski niekompletne i nie spełniające wymogów ustawowych. Do wniosków o wydanie DSU inwestorzy nie dołączyli m.in. wypisów z rejestru gruntów działek dotyczących terenu, na który oddziaływać będą elektrownie wiatrowe, jak również mapy ewidencyjnej obejmującej obszar, na który wpływ będzie miała inwestycja. Uniemożliwiało to prawidłowe rozstrzygnięcia w prowadzonych postępowaniach.
Jesteśmy coraz bardziej otwarci na odnawialne źródła energii
We wszystkich wydanych decyzjach o środowiskowych uwarunkowaniach dla lokalizacji farm wiatrowych nierzetelnie poinformowano o parametrach turbin. Nie wskazano parametru określającego moc akustyczną każdej z turbin i powierzchnię omiatania, nie określono prędkości, przy której turbina ulega wyłączeniu oraz nieprecyzyjnie podano wysokość wieży i średnicę wirnika turbiny. Stanowiło to naruszenie zapisów tzw. ustawy środowiskowej.
Izba podkreśla również, że wójt gminy Laszki nie przeanalizował i nie zweryfikował przedłożonych przez inwestorów raportów o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko pod względem ich zgodności z wymaganiami przepisów ustawy środowiskowej. ROŚ nie zawierały kompletnych i rzetelnych danych, w szczególności: podstawowych informacji na temat możliwych do wystąpienia oddziaływań skumulowanych, wyjaśnień i uzasadnienia wskazanych w załącznikach mapowych zasięgów rozprzestrzeniania się emisji hałasu od poszczególnych turbin, wskazania potrzeby wykonania analizy porealizacyjnej, informacji na temat zabezpieczenia przed możliwym do wystąpienia zagrożeniem związanym z funkcjonowaniem elektrowni wiatrowych, w tym efektem rzucania lodem i „efektem migotania cienia”. Ponadto, w ROŚ nie wskazano opisu analizowanych wariantów alternatywnych, a także informacji na temat wpływu przedsięwzięcia na środowisko.
RWE uruchamia ostatnie wiatraki w ramach systemu zielonych certyfikatów
Jak informują kontrolerzy, w toku postępowań związanych z wydawaniem decyzji o warunkach zabudowy dla farm wiatrowych akceptowano realizację przedsięwzięć o innym zakresie rzeczowym i innych parametrach techniczno-eksploatacyjnych niż te, które określono w decyzjach środowiskowych. Kontrola wykazała, że w przypadku budowy 14 turbin wiatrowych w DOWZ średnice turbin określono od 100 do 115 m, a podstaw od 30 do 35 m, podczas gdy w DSU dla tej inwestycji określono średnicę podstawy turbiny na „ok. 20m”, a średnicę turbiny na „ok. 90m”. W konsekwencji wszystkie DOWZ zostały wydane z naruszeniem ustawy środowiskowej.
Dopuszczono również do funkcjonowania w obrocie prawnym więcej niż jedną DOWZ, wydaną temu samemu podmiotowi na ten sam obiekt, w tej samej lokalizacji, pomimo że działania takie były niezgodne z przepisami ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz ustawy środowiskowej. Kontrola wykazał, że inwestor posiadał dwie prawomocne decyzje o warunkach zabudowy dla tej samej inwestycji. Dotyczyło to budowy siedmiu turbin wiatrowych.
Kolejny zarzut dotyczy nienależytego podawania do publicznej wiadomości informacji na temat lokalizacji elektrowni wiatrowych. W rezultacie mieszkańcy nie byli skutecznie i w pełni powiadomieni o planowanych przedsięwzięciach i skutkach ich realizacji.
Jak wskazuje NIK, wójt nie zapewnił mieszkańcom sołectwa Laszki możliwości uzgodnienia lokalizacji elektrowni wiatrowych na zebraniach wiejskich, mimo że został do tego zobowiązany przez radę gminy. Chodzi głównie o brak konsultacji społecznych. Obwieszczenia o wszczęciu postępowań administracyjnych dotyczących wydania decyzji środowiskowych dla farm wiatrowych, jak i raportów oddziaływania na środowisko nie były wywieszone na tablicach ogłoszeń lub opublikowane w BIP urzędu.
Kontrola wykazała również, że proces wydawania decyzji administracyjnych w postępowaniach lokalizacyjnych farm wiatrowych prowadziła jedna osoba w urzędzie, która nie była nadzorowana ani przez bezpośredniego kierownika, ani przez wójta gminy. Ponadto do przygotowania projektów dokumentów planistycznych zatrudniono osobę, która świadczyła równolegle usługi na rzecz inwestorów planujących budowę farmy wiatrowej na terenie gminy Laszki.
W toku postępowania planistycznego, dotyczącego zmiany Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego, nierzetelnie i niezgodnie z ustalonym przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska zakresem i stopniem szczegółowości informacji opracowano Prognozę Oddziaływania na Środowisko. Nie zawierała ona wymaganych analiz i ocen wpływu planowanego zagospodarowania przestrzennego na przyrodę, integralności i spójności obszarów Natura 2000. Zarówno w dokumencie „Prognoza Oddziaływania na Środowisko”, jak i w studium nierzetelnie ustosunkowano się do problematyki energetyki wiatrowej, mimo że tereny, na których dopuszczono do lokalizacji turbin wiatrowych, objęły około 1/3 powierzchni gminy.
NIK podkreśla więc, że z uwagi na skalę i zakres nieprawidłowości działalność urzędników gminy Laszki została oceniona negatywnie.
