Zmiana rozliczeń, brak wsparcia - spore kłopoty z fotowoltaiką. Jest reakcja RPO
Zmiany w tym zakresie dokonane na przestrzeni ostatnich 2 lat wydają się działać na obywateli zniechęcająco – przekonuje w kontekście regulacji prawnych i wsparcia związanego z fotowoltaiką Valeri Vachev, zastępca rzecznika praw obywatelskich (RPO).
„Dalsze motywowanie obywateli do zmiany źródła energii na odnawialne, pochodzące z mikroinstalacji fotowoltaicznej, przyczyniłoby do poprawy statystyk, z korzyścią dla środowiska” - napisał Vachev do minister klimatu i środowiska Anny Moskwy.
Rozczarowani zmianą rozliczeń
To wystąpienie jest pokłosiem napływających do biura RPO skarg obywateli w związku z wdrażaniem w ich gospodarstwach domowych ekologicznych rozwiązań opartych na instalacjach zeroemisyjnych. Chodzi o rozwój prosumenckiej energetyki solarnej. Autorzy skarg są rozczarowani zmianą systemu rozliczania wyprodukowanej energii i wsparcia dla domowych inwestycji fotowoltaicznych. Powtarzają oni takie zarzuty, jak:
Rozważasz fotowoltaikę w swoim gospodarstwie? Budżet "Mojego prądu" większy o 450 mln zł
- zmiana systemu rozliczania energii z net metering (system opustów) na net billing (system kosztowy) nastąpiła w sposób nagły, co uniemożliwiło racjonalną decyzję o zainwestowaniu w mikrofotowoltaikę lub o przejściu na nowy system;
- zmiana zasad udzielania dofinansowania z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, w związku z przejściem na net billing, jest dyskryminująca dla prosumentów rozliczających się na zasadzie opustów;
- prosumenci zostali niesprawiedliwie wykluczeni ze świadczeń osłonowych w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej;
- procedura ubiegania się o dofinansowanie z NFOŚiGW oparta na komunikacji elektronicznej dyskryminuje obywateli wykluczonych cyfrowo.
Poczucie dyskryminacji
„Skarżący wskazują, że decyzja o zmianie systemu rozliczeń jest trudna, bo oba systemy (net mettering i net billing) są przewidziane co najmniej na 15 lat. A w tym czasie opłacalność każdego z nich może się bardzo zmienić. Wybór danego rozwiązania wiąże się z daleko idącymi konsekwencjami dla domowego budżetu, również w kontekście skorzystania z programów dofinansowań NFOŚiGW. Rodzi to poczucie dyskryminacji u obywateli pozostających w systemie net mettering” – czytamy w wystąpieniu zastępcy RPO.
Jak w nim dodano, niezadowolenie prosumentów wiąże się także z wykluczeniem ich z możliwości uzyskania publicznego wsparcia finansowego. Zgodnie z art. 27 ust. 2 ustawy z 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej, w 2023 roku, w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej, dodatek elektryczny nie przysługuje odbiorcy, który korzysta z energii elektrycznej z mikroinstalacji fotowoltaicznej.
„Prosumenci skarżą się, że niekorzystne zmiany cen energii elektrycznej odbijają się na ich budżetach. Wpływają na opłacalność fotowoltaiki. Ich rozgoryczenie jest tym większe, że ponieśli ryzyko inwestycji, kierując się m.in. względami ekologicznymi. Skoro przyczyniają się do poprawy stanu środowiska, trudno im zaakceptować wykluczenie ich ze świadczeń osłonowych, analogicznych do tych przysługujących pozostałym obywatelom” – wskazano w wystąpieniu RPO.
Resort zapewnia: Nie ma prac nad podatkiem od fotowoltaiki
Wykluczenie cyfrowe barierą
Zwrócono w nim ponadto uwagę, że jedną z barier, jeśli chodzi o inwestowanie w mikroinstalację fotowoltaiczną, jest tzw. wykluczenie cyfrowe.
„Zjawisko to dotyczy zwykle osób starszych, mieszkańców mniejszych miejscowości. Tymczasem procedura wsparcia jest całkowicie oparta na komunikacji cyfrowej - od złożenia wniosku aż do zawarcia umowy. Zgodnie z regulaminem Programu, wniosek jest odrzucany wobec błędnie wpisanego adresu e-mail lub nieodczytania wiadomości w terminie umożliwiającym złożenie korekty wniosku, nawet przy braku możliwości dostępu do skrzynki” – wytyka zastępca RPO.
W swoim wystąpieniu (w całości dostępnym tutaj) prosi szefową resortu klimatu i środowiska o pochylenie się nad przedstawionymi problemami oraz odniesienie się do nich.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
