Skutecznie zwalcz chwasty zimujące

Poleć
Udostępnij
Autor tekstu: inż. Adam Paradowski | redakcja@agropolska.pl
10-10-2020,11:30 Aktualizacja: 10-10-2020,12:24
A A A
Na skuteczność zabiegu ma wpływ wiele czynników, ale podstawowym jest właściwy dobór herbicydu do składu botanicznego gatunków występujących w danym stanowisku.
 
Pewne trudności może sprawić dobór kombinacji herbicydowej stosowanej przedwschodowo, jeżeli jednak potrafimy poprawnie rozpoznawać gatunki chwastów, takich problemów nie powinno być w momencie przystąpienia do zabiegów powschodowych.
 
Jak rozpoznać chwasty?
 
miotła zbożowa, perz właściwy, chwasty jednoliścienne, zwalczanie chwastów jednoliściennych, chwastnica jednostronna

Uciążliwe chwasty jednoliścienne. Jak je zwalczyć?

Wśród chwastów jednoliściennych na polach uprawnych problemem są przede wszystkim trawy. W krajowej florze występuje ponad 160 gatunków traw, z czego około 10% zachwaszcza pola uprawne. Do tego należy dodać samosiewy...
Bez względu na termin wykonywania zabiegu rozpoznawanie gatunków chwastów jest umiejętnością bardzo przydatną. Można z niej skorzystać także przystępując do zabiegów doglebowych. Jeżeli nie znamy składu zachwaszczenia z ubiegłych lat możemy „zmusić” chwasty do wcześniejszych wschodów. Wystarczy zagwarantować im odpowiednie warunki.
 
W tym celu należy w kilku miejscach na polu (im więcej tym lepiej) rozłożyć przezroczystą folię i zabezpieczyć ją przed przemieszczeniem, najlepiej obsypując ziemią, na okres około jednego tygodnia. Pod folią jak w inspekcie, chwasty zaczną szybko wschodzić. Wystarczy już tylko rozpoznać gatunki i na tej podstawie zadecydować o wyborze substancji czynnej (lub mieszaninie), która ograniczy je w maksymalnym stopniu. 
 
Przystępując do zabiegów nalistnych należy oznaczyć chwasty wzrastające. Powinno się to zrobić w odpowiednim momencie, to znaczy, gdy większość gatunków już wzejdzie. Zbyt szybka ocena może spowodować, że nie oznaczymy wszystkich gatunków, chociaż w przypadku wschodów jesiennych proces ten jest raczej wyrównany w czasie, nie wschodzą w ogóle gatunki np. ciepłolubne.
 
Różna jest skala zagrożeń
 
zwalczanie chwastów w zbożach ozimych, odchwaszczanie ozimin jesienią, herbicydy zbożowe, zwalczanie miotły zbożowej

Pole wolne od chwastów do końca wegetacji

Siew czterech podstawowych gatunków zbóż ozimych jest rozciągnięty w czasie i obejmuje okres od późnego lata do późnej jesieni. Bez względu na termin siewu zawsze można wykonać zabieg doglebowy. Jeżeli warunki...
Rozpatrując cykl rozwojowy chwastów wschodzących podczas jesieni można wyróżnić kilka grup. Do najrzadziej wschodzących należą gatunki wieloletnie. Jeżeli rozwijają się to na ogół są to odrosty z rozłogów (np. perz) lub kłączy (np. bylice, ostrożeń). Do gatunków typowo ozimych można zaliczyć niektóre przetaczniki, ale przede wszystkim samosiewy rzepaku.
 
Zdecydowanie najważniejszą grupą są gatunki jare. Część z nich jest wrażliwa na niskie temperatury (gorczyca polna, rzodkiew świrzepa i komosa biała) i ginie już po wystąpieniu przymrozków. Jednak zdecydowanie najważniejsza grupa to gatunki jare zimujące. Należą do najbardziej konkurencyjnych. Już podczas jesieni „walczą” z roślinami ozimymi o światło, wodę i składniki pokarmowe. 
 
Niezwalczane jesienią zimują najczęściej w formie krępych rozet i wraz z ruszeniem wegetacji ponownie zaczynają rywalizować ze zbożami. Zahartowane, o silnie rozwiniętym korzeniu często bywają trudne do zwalczenia zabiegami wiosennymi. Wymagają zastosowania najwyższych dawek i drogich herbicydów. Najbardziej korzystnym rozwiązaniem jest ich jesienna eliminacja. 
 
Do gatunków najczęściej występujących, a zarazem uciążliwych należą: chaber bławatek, fiołek polny, jasnota purpurowa i różowa, mak polny, maruna nadmorska, miotła zbożowa, przytulia czepna, starzec zwyczajny, tasznik pospolity, tobołki polne i wyczyniec polny. Do grupy tej należy także zaliczyć samosiewy rzepaku ozimego.
 
opryskiwanie, rzepak, opryskiwacz, ciągnik, Sahryń, Witold Ferens

Herbicydy w obniżonych dawkach

W nowoczesnych technologiach produkcji rolniczej stałym elementem jest stosowanie środków ochrony roślin, w tym herbicydów. Należy jednak pamiętać, że zgodnie z wytycznymi dobrej praktyki ochrony roślin, pestycydy należy stosować...
Gatunki typowo jare (poziewnik, gorczyca, komosa, rzodkiew) z pewnością wymarzną, ale w przypadku wczesnych, masowych wschodów dobrze jest również je wyeliminować.
 
Wrażliwość na substancje czynne
 
W tabeli zamieszczono herbicydy zawierające jedną lub mieszaninę dwóch do trzech substancji czynnych. W przypadku pojedynczych substancji czynnych sprawa jest prosta. Mieszaniny zaleca się głównie w celu zwiększenia zakresu zwalczanych chwastów (także jako przeciwdziałające uodpornieniu się chwastów). 
 
Jednak łączne działanie to nie zawsze suma wszystkich gatunków zwalczanych przez obie substancje czynne rozpatrywane pojedynczo. Wyjątkiem są herbicydy składające się ze związków, z których jeden jest przeznaczony typowo do zwalczania gatunków jednoliściennych, a drugi dwuliściennych (np. Axial Komplett - pinoksaden + florasulam).
 
W pozostałych mieszaninach fabrycznych poszczególne substancje dobrane są w różnych proporcjach, ale w mniejszych ilościach niż w preparatach jednoskładnikowych. Mieszanina taka może wywołać tzw. synergizm, czyli wzajemne wspieranie się, co w efekcie zwiększa zakres zwalczanych chwastów. Wśród wrażliwych znajdą się gatunki, które wykazywały średnią wrażliwość na każdą z substancji czynnych. Może się jednak zdarzyć, że określony gatunek wymaga wysokiej dawki substancji czynnej, a w mieszaninie znajduje się ona w mniejszej ilości – wtedy wypada z grupy wrażliwych.
 
zwalczanie chwastów dwuliściennych, uciążliwe chwasty dwuliścienne, gatunki ozime i zimujące chwastów,

Zwalczanie uciążliwych chwastów dwuliściennych

Chwasty „uciążliwe” to ulubiony zwrot producentów herbicydów, którzy zalecają środki chwastobójcze niszczące określone gatunki. Co on oznacza? Czy jest jakaś granica? A może wszystkie chwasty są uciążliwe?...
Zwróć uwagę na ilość i proporcje
 
Na rynku znajduje się znaczna liczba preparatów, posiadających taki sam skład substancji czynnych. Przykładowo w preparacie Tolurex 500 SC znajduje się 500 g/l chlorotoluronu, a w środku Toluron 700 SC znajduje się 700 g/l tej samej substancji czynnej. Ilość na hektar jest regulowana zalecaną dawką.
 
Więcej problemów mogą sprawić mieszaniny fabryczne, wśród których mogą znaleźć się preparaty analogiczne, ale o różnych proporcjach takich samych substancji czynnych. Za przykład może posłużyć mieszanina diflufenikanu z chlorotoluronem. W jednym litrze preparatu Dyplomata 600 SC znajduje się 100 g diflufenikanu i 500 g chlorotoluronu, natomiast w preparacie Legato Plus 425 SC znajduje się analogicznie 25 i 400 g substancji czynnych. 
 
Podobnie można przeanalizować skład preparatów Komplet 560 SC i Arnold. W obu znajduje się diflufenikan i flufenacet. W pierwszym 280 + 280 g/l, w drugim analogicznie 200 + 400 g/l. Jeżeli rozpatrzyć proporcje to w pierwszym wynoszą one 1:1, a w drugim 1:2. Wynika z tego, że producenci w niektórych przypadkach zalecania mieszanin, kierują się skutecznością jednej z substancji czynnej. Na przykład – większa ilość diflufenikanu – wyższa skuteczność w stosunku do fiołka polnego.
 
Analiza tego typu materiałów znacznie pomaga w stosowaniu mieszanin zbiornikowych, stosowanych według własnej receptury samych plantatorów.
 
pszenica, wschody, siewki

Jesienne herbicydy zbożowe skuteczne aż do wiosny

Po wysiewie zbóż ozimych pora pomyśleć o jesiennych zabiegach herbicydowych. Co prawda warunki pogodowe sprzyjają zastosowaniu tego typu preparatów, niestety na rynku środków ochrony roślin powstała luka w związku z...
Dawka, a skuteczność
 
Zakres zwalczanych chwastów jest również uzależniony od zastosowanej dawki. Większość preparatów jest zalecana w pewnym zakresie „od… do…”. Wiadomo, że maksymalna dawka zawsze rokuje pewniejsze działanie. Należy jednak także wziąć pod uwagę, że za chwasty wrażliwe uważa się te, które po wykonaniu zabiegu giną w granicach 85-100% (tabela).
 
Oznacza to, że w grupie chwastów wrażliwych istnieje pewna zmienność, co z kolei sugeruje, że nie zawsze należy stosować dawki najwyższe. Znany Glean 75 WG (i odpowiedniki) zalecany jest jesienią w dawce 20-25 g/ha. Jednocześnie wiadomo, że dawka 5-7 g/ha jest w pełni skuteczna w zwalczaniu samosiewów rzepaku. Jeżeli one stanowią główny problem nie ma sensu stosować dawek wyższych. 
 
Nadal obowiązują podstawowe zalecenia: na glebach ciężkich należy stosować wyższe dawki preparatów przedwschodowych, a w przypadku nalistnego zwalczania chwastów starszych, wyższe dawki preparatów nalistnych. W pierwszym przypadku warto czasami zastosować niższe dawki analogicznie działającym preparatem nalistnym, a w przypadku zbiegów nalistnych nie czekać do ostatniej chwili i wykonać zabieg na chwasty w fazie ich największej wrażliwości. W każdej sytuacji należy zakładać wyeliminowanie chwastów zimujących, w czym pomocne będą informacje zamieszczone w tabeli.
 
 
Tabela. Wrażliwość chwastów występujących jesienią w zbożach ozimych

Substancje czynne/przykładowy herbicyd

Najważniejsze zwalczane gatunki chwastów (85-100%)

Typ zabiegu

Doglebowy

2,4-D/Esteron 600 EC

chaber bławatek, gorczyca polna, komosa biała, rzodkiew świrzepa, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity

nie

beflubutamid/BeFlex 500 SC

gwiazdnica pospolita, fiołek polny, jasnota purpurowa, komosa biała, miotła zbożowa, przetacznik perski, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity

nie

chlorotoluron/Tolurex 500 EC

chaber bławatek, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa i różowa, komosa biała, miotła zbożowa, niezapominajka polna, rdest ptasi, rumianek pospolity, tasznik pospolity, tobołki polne, tomka oścista

nie

chlorotoluron + diflufenikan/Dyplomata 600 SC, Legato Pro 425 SC

bodziszek drobny, dymnica pospolita, fiołek polny, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, jasnota różowa, maruna nadmorska, miotła zbożowa, przetacznik polny, przytulia czepna, rumianek pospolity, tasznik pospolity

nie

chlorosulfuron/Glean 75 WG

bodziszek drobny, gorczyca polna, jasnoty, gwiazdnica pospolita, maki, maruna bezwonna, miotła zbożowa, przytulia czepna, rdesty, rumian polny, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity

tak

chlorosulfuron + diflufenikan/Glean Strong 54 WG

bodziszek drobny, dymnica pospolita, fiołek polny, gwiazdnica pospolita, jasnoty, komosa biała, mak polny, maruna nadmorska, miotła zbożowa, mlecz polny, niezapominajka polna, ostróżeczka polna, poziewnik szorstki, przetacznik bluszczykowy, perski i polny, przytulia czepna, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity, tobołki polne

tak

chlorosulfuron + diflufenikan + pendimetalina/Trinity 590 SC

fiołek polny, gwiazdnica pospolita, niezapominajka polna, maruna nadmorska, rumianek pospolity miotła zbożowa, przetacznik perski, przytulia czepna, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity, tobołki polne, wiechlina roczna

nie

Diflufenikan/Delfin 500 SC

chaber bławatek, fiołek polny, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, komosa biała, maruna nadmorska, przetacznik bluszczykowy, przetacznik perski, rumianek pospolity, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity, tobołki polne, wyczyniec polny

tak

diflufenikan + chlorotoluron/Dyplomata 600 SC

bodziszek drobny, dymnica pospolita, fiołek polny, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, jasnota różowa, maruna bezwonna, miotła zbożowa, przetacznik polny, przytulia czepna, rumianek pospolity, tasznik pospolity

nie

diflufenikan + flufenacet/Arnold, Komplet 560 SC

bodziszek drobny, bylica piołun, fiołek polny, gwiazdnica pospolita, jasnota różowa i purpurowa, mak polny, maruna bezwonna, maruna nadmorska, miotła zbożowa, przetaczniki, przytulia czepna, rumian polny, rumianek pospolity, rzodkiew świrzepa, tasznik pospolity, tobołki polne, wyczyniec polny

tak

diflufenikan + flufenacet + metrybuzyna/Bacara Trio 516

bodziszek porozcinany, chaber bławatek, fiołek polny, gwiazdnica pospolita, jasnoty, maruna nadmorska, mak polny, miotła zbożowa, przytulia czepna, przetacznik bluszczykowy, perski i polny, rumian polny, rumianek pospolity, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity, tobołki polne

nie

diflufenikan + florasulam + penoksulam/Bizon

chaber bławatek, fiołek polny, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, jasnota różowa, mak polny, maruna bezwonna, miotła zbożowa, przetacznik bluszczykowy, przetacznik perski, przytulia czepna, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity, tobołki polne

nie

diflufenikan + flufenacet/Komplet 560 SL

dymnica pospolita, fiołek polny, gorczyca polna, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, komosa biała, mak polny, maruna nadmorska, miotła zbożowa, niezapominajka polna, poziewnik szorstki, przetaczniki, przytulia czepna, rdestówka powojowata, rumian polny, rzodkiew świrzepa, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity, tobołki polne, wyka kosmata

nie

diflufenikan + jodosulfuron + mezosulfuron/Alister Grande 190 OD

bodziszek drobny, dymnica pospolita, fiołek polny, gorczyca polna, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, mak polny, maruna nadmorska, miotła zbożowa, niezapominajka polna, ostróżeczka polna, przetacznik bluszczykowy, przetacznik perski, przetacznik polny, przytulia czepna, rumian polny, samosiewy rzepaku, stulicha psia, tasznik pospolity, tobołki polne, wyczyniec polny

nie

Diflufenikan + pendimetalina/Cayman Pro 440 SC

fiołek polny, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, jasnota różowa, mak polny, miotła zbożowa, przetacznik perski, przetacznik bluszczykowy, przytulia czepna, samosiewy rzepaku, starzec zwyczajny, tasznik pospolity, tobołki polne, wiechlina roczna

nie

diflufenikan + prosulfokarb/Boxer Evo EC

gwiazdnica pospolita, fiołek polny, maruna bezwonna, miotła zbożowa, przetacznik perski, przytulia czepna, rumianek pospolity, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity, wiechlina roczna

tak

florasulam + fluroksypyr/Flurostar Super SE

gwiazdnica pospolita, komosa biała, maruna bezwonna, przytulia czepna, rdest powojowy, rumianek pospolity, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity, tobołki polne.

nie

florasulam + halauksyfen metylu/Quelex

gwiazdnica pospolita, przytulia czepna, samosiewy rzepaku

nie

florasulam + pinoksaden/Axial Komplett

chaber bławatek, gwiazdnica pospolita, mak polny, maruna nadmorska, miotła zbożowa, niezapominajka polna, owies głuchy, przytulia czepna, rdest ptasi, rumianek pospolity, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity, tobołki polne, wyczyniec polny

nie

flufenacet/Palisade 480 SC

fiołek polny, miotła zbożowa, przytulia czepna stokłosa bezostna, życica trwała

tak

flufenacet + metrybuzyna/Expert Met 56 WG

bodziszek drobny, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, mak polny, maruna nadmorska, miotła zbożowa, przetacznik perski i polny, samosiewy rzepaku, rumian polny, tasznik pospolity

nie

flufenacet + pikolinafen/Pontos

fiołek polny, gorczyca polna, gwiazdnica pospolita, miotła zbożowa, przetacznik perski, rumianek pospolity, tasznik pospolity

nie

fluorochloridon/Racer 250 EC

dymnica pospolita, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, jasnota różowa, komosa biała, kurzyślad polny, łobody, mak polny, miotła zbożowa, maruna nadmorska, psianka czarna, przetacznik bluszczykowy, przetacznik perski, rumianek pospolity, samosiewy rzepaku, szarłat szorstki, tasznik pospolity, tobołki polne, wiechlina roczna, żółtlica drobnokwiatowa

tak

jodosulfuron metylosodowy/Huzar 05 WG

bodziszek drobny, farbownik polny, gorczyca polna, gwiazdnica pospolita, jasnoty, komosa biała, mak polny, maruna bezwonna, miotła zbożowa, niezapominajka polna, przetacznik polny, przytulia czepna, rdestówka powojowata, rumian polny, samosiewy rzepaku, stulicha psia, rzodkiewnik pospolity, tasznik pospolity, tobołki polne

nie

klodinafop + pinoksaden/Traxos 50 EC

Miotła zbożowa, wyczyniec polny

nie

prosulfokarb/Boxer

ambrozja bylicolistna, chwastnica jednostronna, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, komosa biała, maruna nadmorska, miotła zbożowa, przetacznik bluszczykowy, przetacznik perski, przytulia czepna, szarłat szorstki, wiechlina roczna

tak

pendimetalina/Pendigan Strong 400 SC

farbownik polny, gorczyca pospolita, gwiazdnica pospolita, jasnoty, komosa biała, miotła zbożowa, maruna nadmorska, przetacznik perski, przytulia czepna, rdesty, rzodkiew świrzepa

tak

pendimetalina + pikolinafen/Picona

bodziszek drobny, fiołek polny, gwiazdnica jednostronna, jasnota purpurowa, jasnota różowa, mak polny, przetacznik perski, przytulia czepna, rumianek pospolity, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity, tobołki polne

nie

pinoksaden/Axial 50 EC

miotła zbożowa, owies głuchy, wyczyniec polny

nie

tribenuron metylu/Tribe 75 WG

chaber bławatek, gorczyca polna, gwiazdnica pospolita, jasnoty, komosa polna, mak polny, maruna nadmorska, ostrożeń polny, poziewnik szorstki, rdest plamisty, rdest powojowy, rumian polny, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity, tobołki polne

nie

  •  Artykuł ukazał się w miesięczniku "Przedsiębiorca Rolny" nr 9-2020 - ZAPRENUMERUJ

 

Poleć
Udostępnij