Czyste bulwy odsłaniają wadę plonu
Zmiany w sposobie zaopatrzenia w ziemniaki do konsumpcji kształtują podejście i sposób ich uprawy przez plantatorów. Aktualnie sieci handlowe przyzwyczajają nas do kupna ziemniaków oczyszczonych, często umytych, w poręcznych opakowaniach, o określonej wadze, np.: 2,5 kg., 5kg., a niekiedy 10 kg.
Tak oferowane ziemniaki - bulwy, zazwyczaj posiadają podobną wielkość, barwę i fakturę skórki. Owalny kształt, małe i płytkie oczka, gładką powierzchnię. Większość z tych cech uwarunkowana jest właściwościami odmianowymi. Jednak zdrowotność bulw to już domena właściwej ochrony, o której może zdecydować jedynie sam plantator.
Obecnie nie do zaakceptowania są objawy chorób występujących na bulwach przeznaczonych do konsumpcji. Prowadzą one do obniżenia ich wartości wizualnej, estetycznej oraz handlowej.
Do najczęściej spotykanych i niepożądanych objawów należą: ospowatość bulw - stadium przetrwalnikowe grzyba Rhizoctonia Solani, czyli czarne skleroty występujące na skórce; parch zwykły ziemniaka, który na skórce bulw tworzy „strupy”, czyli warstwy nieregularnych i skorkowaciałych komórek; parch srebrzysty, który powoduje zmiany skórki bulw w postaci okrągłych szaro-srebrzystych przebarwień, pod którymi kryje się „rana”.
Obserwując szeroką ofertę podaży ziemniaków konsumpcyjnych - takie bulwy często możemy spotkać Należy dodać, że tendencja jest wyraźnie pozytywna, również na korzyść coraz lepszej jakości.
Uzyskanie zdrowych bulw, czyli efektu końcowego uprawy ziemniaka, w dużej mierze zależy od samych plantatorów. Wielu profesjonalnych producentów ziemniaka, chcąc zminimalizować ryzyko powstawania objawów chorób bulw, korzysta z zaprawiania sadzeniaków. W ofercie firmy Bayer znajdują się środki ochrony roślin, między innymi zaprawy do ziemniaków: Monceren® 250 FS , Prestige® Forte 370 FS oraz Monceren® Pro 256 FS (obecnie zarejestrowany m.in.: w Niemczech, Francji i Holandii; w Polsce rejestracja spodziewana jest w 2017 r.), które skutecznie dbają o zdrowotność bulw matecznych i rozwijającej się rośliny. Poprzez profesjonalne zaprawianie, pojedynczym zabiegiem ochronnym, można kontrolować rizoktoniozę, parcha srebrzystego i ograniczyć parcha zwykłego.
Najistotniejszym i zarazem najtrudniejszym etapem w budowie zdrowego plonu ziemniaków konsumpcyjnych jest ochrona roślin przed zarazą ziemniaka.
W trakcie wegetacji, a ściśle od momentu tworzenia się stolonów, mamy do czynienia z pierwszymi infekcjami młodych bulw. Dzieje się tak dlatego, ponieważ w dni pochmurne i deszczowe zoosporangia (będące źródłem zarodników pływkowych - zoospor) wraz z kroplami wody przedostają się w okolice bulw. Drogi są dwie: pierwsza to przemieszczanie się po łodydze (ok. 90 %) i druga, szybsza, bezpośrednie opadanie z liści i łodyg na glebę (ok 10 %). Po kontakcie ze skórką bulwy, zarodniki pływkowe (zoospory) zaczynają proces infekcyjny – zaraza na bulwach staje się faktem. Konsekwencją tej sytuacji są ogromne problemy z gniciem bulw, często już na polu. Jeszcze bardziej dotkliwa jest sytuacja, kiedy taki proces zaczyna się w przechowalni. Porażone zarazą bulwy nie nadają się do długotrwałego przechowywania, a ich wartość konsumpcyjna także ulega spadkowi.
Tylko bardzo dobra znajomość rozwoju choroby i idąca za tym przemyślana strategia ochrony fungicydowej przed zarazą, pozwala na uniknięcie późniejszej katastrofy związanej z otrzymanym plonem. Wiąże się ona z włączeniem do ochrony fungicydowej (już od momentu zawiązywania się bulw) specjalistycznego fungicydu.
Ponadto, złożoność zarazy ziemniaka wynikająca z jej nieustannej zmienności, tworzenia genotypów agresywnych (Pink 6) i uodpornionych (Blue 13, Green 33) wymaga zaangażowania specjalisty (Rys.1)
Taką pozycję niewątpliwie zajmuje fungicyd Infinito® 687,5 SC. Skuteczny przeciwko zarazie we wszystkich kluczowych stadiach jej cyklu życiowego, a także przeciwko agresywnym i uodpornionym genotypom. Szczególnie silne jest jego działanie antysporulacyjne (hamowanie zarodnikowania, czyli rozprzestrzeniania się zarazy) oraz działanie przeciwko zarodnikom pływkowym (zoosporom). Zoospory przestają się poruszać natychmiast po kontakcie z Infinito. Po kilku minutach pęcznieją i pękają. Żadne zarodniki pływkowe, ani konidialne nie rozprzestrzenią się na inną roślinę za pomocą wiatru, ani nie zostaną zmyte do gleby przez deszcz, by porazić młode bulwy i przyszłe plony.
Jednocześnie eliminowane są zarodniki i sporangia przeniesione z innych pól.
Cała roślina, łącznie z liśćmi, łodygami i nowymi przyrostami jest chroniona – więc gleba i bulwy pozostają wolne od zarodników nawet podczas okresów deszczu czy nawadniania.
Uzyskany w taki sposób plon ziemniaków, w tym plon bulw konsumpcyjnych, jest zdrowy i może być w długotrwały sposób przechowywany, tj. aż do momentu podaży ich w sklepie.
Rys.1 Ocena skuteczności fungicydu Infinito 687,5 SC / Ranking Euroblight 2016 r.
Skuteczność zwalczania zarazy | Sposób działania | Odporność na zmywanie | Mobilność w roślinie | |||||
liście* | bulwy* | nowe przyrosty | łodygi | zapobiegawczy | leczniczy | antysporulacyjne | ||
3,8 | 3,9 | ++ | ++ | +++ | ++ | ++(+) | ++(+) | systemiczny + wgłębny |
* Ocena skuteczności w skali 2 – 5, gdzie niższa liczba oznacza gorszą skuteczność. Ocena skuteczności, gdzie: + efekt dostateczny, ++ efekt dobry, +++ efekt bardzo dobry, (+) stopień pośredni